همشهری آنلاین-مژگان مهرابی: هر کدام از کوچه های آن هویتی داشتند و به یک ویژگی معروف بودند. در اغلب آنها سینما یا سالن تئاتری وجود داشت که روزهای تعطیل پذیرای مردم می شدند. کوچه ارباب جمشید، کوچه باربد، کافه پارس، سالن تئاتر پارس، تماشاخانه باقراف و موزه نقاشی پشت شیشه از جمله مکان هایی هستند که هنوز آثاری از آنها در خیابان لاله زار دیده می شود.

نام مقصد: کوچه ارباب جمشید

نشانی: خیابان منوچهری، کوچه ارباب جمشید

کوچه ارباب جمشید در محدوده لاله زار تا پیش از توسعه تهران ناصری بخشی از باغهای ییلاقی شمالی شــهر بود. این باغهای وسیع با توسعه تهران و افزایش جمعیت تخریب شده و جای خود را به بافت تجاری یا مسکونی شهر دادند. کوچه ارباب جمشید نتیجه معبربندی بخشهای تفکیکی باغاتی بود که در عهد ناصری شمالی ترین بخشهای شهر را تشکیل می دادند. عنوان کوچه برگرفته از نام جمشید جمشــیدیان یکی از تاجران مشــهور زرتشتی بود که خانه اش در ضلع جنوب غربی کوچه قرار داشت. او نخستین نماینده زرتشتیان در مجلس شورای ملی و از بنیانگذاران بانک ملی ایران بود.

نام مقصد: تماشاخانه باقراف

نشانی: خیابان لاله زار، جنب کوچه باربد

تماشــاخانه باقراُف توسط یک مهاجر قفقازی در سال 1294 خورشیدی در قسمت جنوبی گراند هتل بنا شد. باقراف در ابتدا با هدف توسعه رستوران گراند هتل تماشاخانه را ساخت اما بعدها به پیشنهاد علی نصر، کاربری سالن را برای اجرای نمایش تغییر داد. از ویژگی های این تماشــاخانه معماری آن اســت که تحت تأثیر تالارهای اپرا و نمایش روســی، به صورت بیضی طراحی شده و متشکل از غرفه هایی بــا ظرفیت متغیر 2 تا 4 نفره است. از این قسمت برای پذیرایی از درباریان، اعیان، اشــراف، هنرمندان، اتباع خارجی و... استفاده می شد. بد نیست بدانید بخش مهمی از آثار نمایشی مؤیدالممالک در این سالن به روی صحنه رفته است.

نام مقصد: کوچه باربد

نشانی: خیابان لاله زار جنوبی، کوچه باربد

کوچه باربد که اغلب به کوچه ملی شناخته می شود، در دهه 30 تا 50 رونق زیادی در حوزه فرهنگی و هنری داشته است. بیشتر تماشخانه ها، کافه ها، کمپانی های موسیقی و فیلم پایتخت در این کوچه قرار داشت. از جمله شاخصهای دیگر این کوچه ارزشمند باید به گراند هتل اشــاره کرد کــه در ابتدای آن و در محل تقاطع با خیابان لاله زار قرار دارد. وجود و حضور جامعــه باربد در این کوچه باعث شد تا نام کوچه برگرفته از این گروه برجسته نمایشی تغییر پیدا کند.

نام مقصد: کافه پارس

نشانی: تقاطع خیابان های لاله زار و جمهوری

کافه پارس در سال 1309 بنا شده و نماد خیابان تاریخی لاله زار محسوب می شود. این کافه در محل سابق سفارت اتریش بنا شده و معماری آن به قدری جذاب و باشــکوه بود که در اغلب تصاویر به جا مانده از این خیابان نقش بسته است. این بنا مشتمل بر دو طبقه و یک آلاچیق تزیینی است که با ســقف گنبدی و ستون های بسیار زیبا جلوه گری می کند. تصویر معروفــی از این گنبد زیبا بــه همراه بدنه کافه در سال های نخست فعالیت آن در فیلــم ســینمایی حاجی آقا آکتور سینما ساخته اوانس اوهانیانس ثبت شده است.

نام مقصد: تئاتر پارس

نشانی: خیابان لاله زار، نرسیده به کوچه اتحادیه

تئاتر پارس در سال 1323 به همت عبدالحسین نوشین، ساخته شد. این مکان هنری، تماشاخانه ای بود که با مدیریت افراد تحصیلکرده هنر تئاتر اداره می شد. تئاتر پارس، افراد متعددی را به خود دیده که هر یک مدتی در این تماشاخانه تحت عناوین هنرمند و مدیر فعالیت داشته اند. "تئاتر پارس در سال ۱۳۸۲، از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران، به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید و باعث به وجود آمدن این امید در دل فرهنگ دوستان کشورمان شد که "تئاتر پارس" می تواند علاوه بر ادامه حیات، به عنوان برگی دیگر از تاریخ معاصر کشورمان شناخته شود.

نام مقصد: موزه نقاشی پشت شیشه

نشانی: خیابان سعدی، خیابان قائدی، پلاک202

اینجا دومین موزه نقاشی پشت شیشه در جهان و تنها موزه مستقل کشورمان در یکی از شاخه‌های نگارگری است. این موزه در سال ۱۳۷۷ شمسی افتتاح شد. خانه این موزه به دکتر سیاوش شقاقی اولین پزشک تحصیلکرده در رشته بیماری های ریوی تعلق داشته است. نقاشی پشت شیشه هنری است که در گذشته رونق بسیار زیادی در کشورمان داشته و بخشی جدانشدنی از معماری ایرانی به‌حساب می‌آمده است. نقاشی‌های به نمایش درآمده در این موزه شامل موضوعات گوناگون و در زمینه‌های مختلف است. در این موزه 450اثر هنری دوران‌ صفویه، زندیه، قاجار، افشار و معاصر و تعدادی از آثار نقاشی علی‌اکبر صنعتی نگهداری می‌شود.