به گزارش رکنا، بحث پروژه «اسرائیل بزرگ» یکی از هستههای اصلی تفکرات صهیونیستی است که ریشه در آرمانهای تئودور هرتزل از اواخر قرن نوزدهم دارد. این مفهوم، به مرور زمان، با طرحهای استراتژیک، سخنان سیاستمداران صهیونیستی همچون بنیامین نتانیاهو و بتسالئل اسموتریچ، و برخی نقشههای بلندپروازانه، شکل کاملتری یافته است.
این پروژه که به دنبال ایجاد سرزمینی از رود نیل تا فرات و حتی فراتر از آن است، نه تنها جنبهای دینی و تاریخی دارد، بلکه بهعنوان بخشی از استراتژی کلان اسرائیل برای تسلط منطقهای محسوب میشود.
اسرائیل بزرگ نخستین بار توسط تئودور هرتزل، بنیانگذار اولیه جنبش صهیونیسم، پیشنهاد شد. این پروژه بر اساس ادعاهای کتاب تورات و بخشهایی مانند «سفر پیدایش» (۱۵:۱۸-۲۱)، سرزمینهایی از نهر مصر تا رود فرات را به عنوان سرزمینهای وعده داده شده به قوم یهود معرفی میکند. در طول بیش از یک قرن، این ایده به یک گفتمان سیاسی و استراتژیک تبدیل شده است.
در دهههای آینده، مفهوم اسرائیل بزرگ از طریق طرحهایی همچون طرح ینون (۱۹۸۲) پیشرفت کرد. این طرح پیشنهاد کرد که کشورهای عربی مانند لبنان، سوریه، عراق و مصر به واحدهای کوچک قومی و مذهبی تقسیم شوند. طرح ینون، با هدف تضعیف کشورهای همسایه و دستیابی به ثبات طولانیمدت منطقهای برای اسرائیل، تلاشی بود در راستای کاربرد استراتژی تفرقهانداز و حکومتکن. این استراتژی در لبنان، سوریه، عراق و سایر کشورهای منطقه اجرا شد.
نقشههای این پروژه، که در اظهارات سیاستمداران و رسانهها منتشر شده، شامل مناطق زیر است:
پروژه اسرائیل بزرگ بر بنیاد ادعاهای توراتی و وعدههایی که به ابراهیم در «سفر پیدایش» داده شد، استوار است. گروههایی همچون ایرگون و قوانین قومیتی اسرائیل، مانند قانون قومیت ۲۰۱۸، در تعیین اولویتهای توسعهطلبانه نقشی کلیدی ایفا میکنند و بر اساس این برنامه، شهرکسازی یهودی نیز بهعنوان ارزش ملی شناخته میشود.
پروژه اسرائیل بزرگ به دنبال ایجاد دولتی یهودی از رود نیل تا فرات است. مناطق استراتژیکی همچون بلندیهای جولان، جنوب لبنان تا عراق و بخشی از ترکیه هدف این طرح هستند. ایجاد منطقههای امن در لبنان و توسعه شهرکسازی در غزه و کرانه باختری بخشی از این استراتژی است.
از طریق تجزیه کشورهای عربی بر اساس خطوط قومیتی و مذهبی، اسرائیل به دنبال کاهش قدرت کشورهای منطقه و ایجاد بیثباتی سیاسی برای جلوگیری از هماهنگی علیه این رژیم است.
این پروژه به دنبال اخراج فلسطینیها به کشورهایی همچون مصر و اردن است تا مناطقی مانند غزه و کرانه باختری به طور کامل یهودیسازی شوند.
ایجاد راههای تجاری جدید مانند پروژه کانال بنگورین و تسلط بر منابع خلیج فارس بخشی از نقشههای اقتصادی بلندپروازانه اسرائیل است.
اسرائیل با همکاری گروههای قومیتی مانند کردها و دروزیها تلاش دارد نفوذ خود را در مناطق استراتژیک کردستان عراق و سوریه گسترش دهد.
استناد به ادعاهای تورات مبنی بر وعدههای الهی به یهودیان، مشروعیتی برای تجاوزات اسرائیل به کشورهای منطقه فراهم کرده است و اظهارات سیاستمداران اسرائیلی این دیدگاه را تقویت میکند.