به گزارش «بهداشت نیوز»، آلودگی هوا مدت‌هاست به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین عوامل تهدیدکننده سلامت انسان شناخته می‌شود. اگرچه تأثیر آن بر بیماری‌های تنفسی، قلبی و عروقی به‌خوبی اثبات شده است، اما یافته‌های اخیر از تأثیرات عمیق‌تر آن بر سیستم عصبی و عملکرد مغز خبر می‌دهند؛ موضوعی که به‌ویژه برای ساکنان شهرهای بزرگ و آلوده نگران‌کننده است.

بر اساس پژوهشی که در دانشگاه کالیفرنیا لس‌آنجلس (UCLA) انجام شده، ذرات معلق موجود در هوای آلوده می‌توانند از طریق بینی وارد بدن شده و مستقیماً به مغز نفوذ کنند. این ذرات در درازمدت باعث التهاب‌های مزمن در بافت‌های مغزی و تخریب نورون‌ها می‌شوند؛ فرآیندی که با بروز بیماری‌هایی چون آلزایمر، افسردگی و کاهش قدرت شناختی مرتبط است.

دکتر نادر داوودی، متخصص نورولوژی، در گفتگو با «بهداشت نیوز» گفت:
«مغز انسان به اکسیژن خالص نیاز دارد تا بتواند عملکرد صحیحی داشته باشد. وقتی این اکسیژن با ذرات آلوده ترکیب شود، نه تنها کارایی مغز کاهش می‌یابد، بلکه در بلندمدت احتمال بروز اختلالات حافظه و بیماری‌های عصبی بالا می‌رود.»

این تأثیرات به‌ویژه در کودکان، سالمندان و بیماران دارای زمینه بیماری‌های عصبی شدیدتر است. مطالعات نشان داده کودکانی که در مناطق دارای آلودگی شدید هوا زندگی می‌کنند، بیشتر در معرض اختلالات یادگیری، بیش‌فعالی و افت تحصیلی قرار دارند.

کارشناسان سلامت پیشنهاد می‌کنند که برای کاهش آسیب‌های ناشی از آلودگی هوا بر مغز، اقدامات زیر در زندگی روزمره رعایت شود:

استفاده از ماسک‌های استاندارد هنگام تردد در هوای آلوده

خودداری از فعالیت بدنی شدید در فضای باز در روزهای آلوده

استفاده از دستگاه‌های تصفیه هوا در منزل یا محل کار

مصرف مواد غذایی غنی از آنتی‌اکسیدان مانند سبزیجات برگ‌سبز، گردو، زردچوبه و چای سبز

مراجعه به پزشک در صورت مشاهده علائم کاهش حافظه، گیجی یا تغییرات رفتاری

در کنار توصیه‌های فردی، مسئولان شهری نیز موظف‌اند با توسعه حمل‌ونقل پاک، افزایش فضای سبز و کنترل منابع آلاینده، از سلامت روان و جسم شهروندان محافظت کنند.

به‌نظر می‌رسد آلودگی هوا نه‌تنها تهدیدی برای ریه‌ها و قلب، بلکه خطری جدی برای مغز انسان نیز باشد؛ تهدیدی خاموش که می‌تواند در طول زمان، کیفیت زندگی نسل‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.