دومین پیش‌نشست تخصصی همایش ملی راهبردهای توسعه تجارت خارجی ایران با حضور کارشناسان برگزار شد. حسن حسن‌خانی، تحلیلگر مسائل اقتصادی و عضو اندیشکده حکمرانی عصر پویا، در این نشست اظهار کرد که بزرگ‌ترین مانع پیش روی اقتصاد ایران، نبود هماهنگی بین نهادهای کلیدی مانند بانک مرکزی، وزارت صمت و سازمان برنامه‌وبودجه است. وی گفت: «سیاست‌های این نهادها یکدیگر را خنثی می‌کنند و این تعارض منافع به دولت، بخش خصوصی و مردم آسیب می‌رساند.»
حسن‌خانی افزود: «تقسیم‌بندی مشکلات به ۲۰ درصد تحریم و ۸۰ درصد سوءمدیریت، ساده‌سازی مسئله است. مشکلات اقتصادی ایران نتیجه ترکیبی از ناهماهنگی در سیاست‌گذاری و ضعف در حکمرانی است. به عنوان مثال، در حوزه تجارت و تولید، فعالان اقتصادی با سردرگمی مواجه‌اند و نمی‌دانند صبح که بیدار می‌شوند، تعرفه کالای صادراتی‌شان چقدر است.»
این تحلیلگر اقتصادی بر ضرورت ایجاد یک مرکز فرماندهی اقتصادی تحت نظر معاون اول رئیس‌جمهور تأکید کرد و گفت: «ما همچنان تصور می‌کنیم می‌توانیم اقتصاد ایران را مانند سوئیس یا ترکیه اداره کنیم، در حالی که نیاز به یک فرماندهی متمرکز برای هماهنگی بین وزارت صمت، بانک مرکزی و وزارت اقتصاد داریم.» او با انتقاد از عملکرد بانک مرکزی افزود: «با وجود اختیارات اخیر این نهاد، اقدامات مؤثری در اصلاح نظام بانکی، هماهنگی سیاست‌های ارزی یا سایر حوزه‌ها انجام نشده است.»
حسن‌خانی به چالش کسری حساب جاری بدون نفت اشاره کرد و گفت: «اگر به هر دلیلی نتوانیم نفت بفروشیم یا پول آن را وارد کشور کنیم، با کسری حساب جاری مواجه می‌شویم. در حوزه خدمات نیز شفافیت وجود ندارد. به عنوان مثال، گفته می‌شود سالانه ۲۰ میلیارد دلار صرف واردات خدمات می‌شود، اما جزئیات آن مشخص نیست.»
این کارشناس با انتقاد از بی‌توجهی به همکاری اقتصادی با چین، اظهار کرد: «وزارت امور خارجه در چین عملاً بی‌سرپرست است. سفیر جدید چین تخصص اقتصادی مشخصی ندارد و حتی معلوم نیست با زبان چینی آشنایی داشته باشد. در حالی که ۱۷ میلیارد دلار از منابع ایران در چین رسوب کرده، ما حتی یک میلیارد دلار آن را نمی‌توانیم جذب کنیم.»
وی پیشنهاد کرد که انتخاب رایزن اقتصادی مناسب برای پیشبرد پروژه‌های پیشران می‌تواند راهگشا باشد. حسن‌خانی افزود: «در استان هرمزگان ۴۰ همت طرح نیمه‌تمام داریم که با برنامه‌ریزی درست می‌توان سرمایه‌های بلوکه‌شده در چین را به این پروژه‌ها هدایت کرد.»
حسن‌خانی با اشاره به بازار ارز هرات، پیشنهاد کرد که ایران می‌تواند با استفاده از یوان چین در تجارت با افغانستان، شفافیت بیشتری ایجاد کند. او گفت: «معامله با یوان به جای دلار و سایر ارزها می‌تواند سردرگمی بازار ارز را کاهش دهد و امکان زنده کردن بخش زیادی از منابع مالی ایران را فراهم کند.»
این تحلیلگر تأکید کرد که بدون هماهنگی سیاست‌های داخلی و بهره‌گیری از فرصت‌های بین‌المللی، به‌ویژه همکاری با چین، اقتصاد ایران نمی‌تواند از چالش‌های کنونی عبور کند. ایجاد یک فرماندهی اقتصادی متمرکز و استفاده هوشمندانه از ظرفیت‌های جهانی، کلید توسعه تجارت خارجی و بهبود وضعیت اقتصادی کشور است.
