همشهری آنلاین – آرش نهاوندی: ۳ اشتباه رایج وجود دارد که در طول زمان ابتلا به کبد چرب گرید ۱ می‌تواند به کبد چرب گرید ۲ و ۳ منجر شود، نکته نگران کننده که این ۳ اشتباه ناشی از الکل نیستند و با کبد چرب غیر الکلی ارتباط دارند.
توجه به این نکات به ویژه برای ما ایرانیان با توجه به آمار بسیار نگران کننده مبتلایان به کبد چرب در کشور ضروری است. با توجه به افزایش کم تحرکی و بالا رفتن مصرف غذاهای پرچرب فست فودی وضعیت کبد چرب در ایران بسیار نگران کننده گزارش شده است به گفته امیر پاشا طبائیان بیر انجمن آندوسکوپی های گوارشی ایران ۴۵ درصد افراد جامعه به کبد چرب مبتلا هستند، او افزود: اگرچه این بیماری درمان قطعی ندارد ولی با اصلاح سبک زندگی، کاهش وزن و فعالیت فیزیکی التیام می‌یابد. مصرف غذاهای آماده با کالری زیاد، بی تحرکی و چاقی باعث افزایش کبد چرب در ایرانیان شده و می‌تواند اندام‌های بدن از جمله مغز، کلیه و قلب را درگیر کند و باعث سکته مغزی شود.
کبد چرب کنترل نشود، چه می‌شود؟
بیماری کبد چرب که به دلیل تجمع چربی در کبد رخ می‌دهد، علاوه بر ایران در بسیاری از کشورهای دنیا نیز در حال افزایش است. حدود ۲۵ درصد از جمعیت بزرگسال جهان به کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) مبتلا هستند. این بیماری به طور خاص در کشورهای توسعه‌یافته و در میان افرادی که دارای چاقی، دیابت نوع ۲ و کلسترول بالا هستند، شیوع بیشتری دارد.. این بیماری دو نوع اصلی دارد: بیماری کبد چرب الکلی (AFLD) و بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD). طبق داده‌ها، از هر سه بزرگسال، یک نفر در سطح جهان به کبد چرب غیر الکلی مبتلا است. اگر مراحل اولیه کبد چرب، که به بیماری کبد چرب گرید ۱ معروف است، کنترل نشود، می‌تواند به گرید ۲ و ۳ پیشرفت کند و در نهایت باعث سیروز کبدی و حتی نیاز فرد مبتلا به پیوند کبد شود. در حالی که اکثر مردم بیماری کبد چرب را با الکل مرتبط می‌دانند، کبد چرب غیر الکلی بر کسانی که اصلا الکل نمی‌نوشند، تأثیر می‌گذارد. چندین عامل دیگر نیز می‌توانند بیماری کبد چرب را بدتر کنند. در این مطلب به۳ عادت رایج اشاره می‌کنیم که می‌توانند منجر به پیشرفت کبد چرب از مرحله خفیف به مرحله شدید شوند.
رژیم غذایی بد
اگر کبد چرب گرید ۱ دارید، شانس بیشتری برای درمان آن و بازگرداندن سلامت کبد به حالت عادی دارید. اما چیزی که ممکن است مانع این امر شود، رژیم غذایی نامناسب است. اشتباهات ساده‌ای مانند مصرف شکر افزوده، کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده و غذاهای فوق فرآوری‌شده می‌تواند چربی بیشتری را در کبد جمع کند. به جای آن چه باید کرد؟ مصرف شکر، کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده و غذاهای فرآوری‌شده را کاهش دهید. این غذاها شامل نان، بیسکویت، چیپس، برگرها، گوشت‌های آماده، نوشابه‌ها و نوشیدنی‌های شیرین هستند. در عوض، روی یک رژیم غذایی متعادل که سرشار از سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل و چربی‌های سالم است، تمرکز کنید.
سبک زندگی کم‌تحرک
بزرگترین دشمن شما در مسیر معکوس کردن بیماری کبد چرب، نداشتن فعالیت بدنی است. عدم تحرک کافی، سوخت و ساز بدن را کند کرده و توانایی کبد را در پردازش موثر چربی کاهش می‌دهد. سبک زندگی کم‌تحرک امروزی، که در آن مشاغل نیاز به نشستن طولانی مدت دارند، عامل اصلی بیماری‌های کبد چرب است. حداقل ۱۵۰ دقیقه ورزش متوسط یا ۷۵ دقیقه فعالیت بدنی شدید در هفته را هدف قرار دهید. این فعالیت می‌تواند بسته به سطح آمادگی جسمانی و وضعیت سلامتی شما، پیاده‌روی سریع، یوگا یا تمرینات مقاومتی باشد. همچنین، سعی کنید حرکت بیشتری را به برنامه روزانه خود اضافه کنید. هنگام پاسخ دادن به تماس‌های تلفنی راه بروید یا به جای آسانسسور از پله‌ها بالا بروید این کارها هر چقدر هم کم می‌توانند تا حدی در جلوگیری از تجمع چربی‌ها کمک کننده باشد.
بیماری‌های زمینه‌ای
برخی از شرایط سلامتی ممکن است بیماری کبد چرب را بدتر کنند. این موارد شامل چاقی، دیابت نوع ۲، کلسترول بالا و تری گلیسیرید است. اگر این شرایط مدیریت نشوند، ممکن است منجر به شکل شدید کبد چرب شوند. ایجاد تغییرات آگاهانه در سبک زندگی برای کنترل این شرایط می‌تواند از بدتر شدن وضعیت جلوگیری کند.
چطور کبد چرب نگیریم؟
نمی‌دانید چگونه این کار را انجام دهید؟ روی رژیم غذایی و ورزش تمرکز کنید. به یک رژیم غذایی مدیترانه‌ای که سرشار از میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، آجیل، روغن زیتون و ماهی‌های چرب است، پایبند باشید. مطالعات به طور مداوم نشان داده‌اند که پیروی از رژیم غذایی مدیترانه‌ای می‌تواند چربی کبد را کاهش دهد و این الگوی غذایی توصیه‌شده‌ترین الگوی غذایی برای کبد چرب غیر الکللی است. قهوه بنوشید، یک مطالعه در سال ۲۰۲۱ نشان داده است که نوشیدن روزانه یک فنجان قهوه می‌تواند خطر ابتلا به کبد چرب را ۲۰ درصد و مرگ ناشی از بیماری مزمن کبد را ۴۹ درصد کاهش دهد. قهوه حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند اسید کلروژنیک است که می‌تواند به کاهش استرس اکسیداتیو در کبد کمک کند. این ماده می‌تواند سطح آنزیم‌های کبدی را کاهش دهد، التهاب کبد را کاهش دهد و خطر فیبروز کبد را در افراد مبتلا به کبد چرب غیر الکلی کاهش دهد. وزن اضافی خود را کم کنید. حتی کاهش ۵ تا ۱۰ درصد از وزن بدن می‌تواند چربی کبد را به طور قابل توجهی کاهش دهد. کاهش مصرف قند نیز با بهبود شرایط متابولیک مقاومت به انسولین، دیابت نوع ۲ و چاقی مرتبط دانسته شده است.
بیشتر بخوانید:
آیا خوردن آب بیش از حد کبد را چرب می کند؟
موثرترین درمان کبد چرب دارو نیست
