به گزارش خبرنگار خبرگزاری صداوسیما، آیا تا کنون اسم گواهی صرفه‌جویی به گوشتان خورده است؟ این گواهی‌ها یکی از اصلی‌ترین راهکار‌ها برای سامان دادن به وضع مصرف انرژی در کشور است که به وسیله آنها افراد برای بهینه مصرف کردن انرژی یارانه‌ای که در ایران عرضه می‌شود، انگیزه پیدا می‌کنند.
در میز اقتصاد امروز، ۲۵ مرداد ۱۴۰۴، با حضور بهروز احمدی حدید مدیر دفتر معاملات خارج از بازار برق شرکت مدیریت شبکه برق و محمد نظیفی مدیرعامل سازمان بورس انرژی ایران و محمدامین زنگنه دبیر انجمن انرژی‌های تجدیدپذیرف موضوع گواهی‌های صرفه‌جویی انرژی بررسی شد.
بهروز احمدی حدید، در ابتدا به دو مقوله افزایش ظرفیت تولید و کنترل و کاهش مصرف به عنوان سیاست‌های رفع ناترازی اشاره کرد و گفت: گواهی‌های صرفه‌جویی برای کاهش مصرف انرژی ایجاد شده که قابلیت معامله در بورس انرژی را دارند برای مثال اگر سرمایه گذاری کولر‌های آبی قدیمی را با کولر‌های جدید تعویض کند، روشنایی معابر را بهینه‌سازی کند و یا در کارخانه‌ها کار‌هایی انجام دهد که منجر به کاهش مصرف انرژی شود، به میزانی که برق صرفه‌جویی شده، گواهی صرفه‌جویی به او تعلق می‌گیرد و می‌تواند آن را در بازار بورس انرژی به متقاضیانی که به این برق احتیاج دارند (مانند صنایع) عرضه کند.
مدیر دفتر معاملات خارج از بازار برق با بیان اینکه متقاضیان این گواهی‌ها خریدارانی هستند که برق برای آنها ارزشمند است، درخصوص ضمانت‌های اجرایی گواهی‌های صرفه‌جویی گفت: برای مثال اکنون به برخی طرح‌های صرفه جویی که تصویب شده، بین ۵ تا ۸ سال گواهی صرفه جویی تعلق می‌گیرد، یعنی سرمایه گذار مطمئن است که تا ۸ سال آینده گواهی‌های صرفه‌جویی او اعتبار دارد و خریدار این گواهی‌ها که عمدتا صنایع هستند هم می‌توانند وارد قرارداد‌های بلندمدت شوند.
وی افزود: درواقع این گواهی‌ها بلند مدت تعریف شده و برای آینده سرمایه‌گذاران نیز ذخیره می‌شود و تضمین اجرا وجود دارد.
احمدی در ادامه درخصوص ویژگی‌های این گواهی‌ها گفت: مردم از این گواهی‌ها می‌توانند برای تسویه قبض برق خود یا برخی کارخانه‌هایی که به خاطر مصرف مازاد برق جریمه شدند، از این گواهی‌ها برای تسویه بدهی خود استفاده کنند، همچنین آن دسته از خریدارانی که در ابتدای خرداد تا انتهای شهریور گواهی‌صرفه جویی دارند علاوه بر تسویه قبض و بدهی، مشمول طرح‌های مدیریت بار نمی‌شوند.
طبق گفته مدیر دفتر معاملات خارج از بازار برق، اولین گواهی صرفه‌جویی برق در آذرماه سال گذشته در بورس انرژی معامله شد و در آینده این گواهی‌ها زیرنظر سازمان بهینه سازی و مدیریت راهبردی انرژی صادر خواهد شد.
محمد نظیفی، مدیرعامل سازمان بورس انرژی، دیگر مهمان میز اقتصاد امروز، با بیان اینکه بورس انرژی بستر معامله‌پذیر کردن حامل‌های انرژی براساس قیمت‌های واقعی آنها است، گفت: باید سود و ارزش بهینه‌سازی به بنگاه‌های اقتصادی و صنایع بازگردد تا آنها مصرف انرژی خود را بهینه کنند.
وی با بیان اینکه تا کنون در حوزه برق و گاز گواهی صرفه‌جویی صادر شده است، گفت: امسال تا کنون در حوزه برق ۵۰ هزارمگاوات گواهی صرفه‌جویی معامله شده است.
مدیرعامل سازمان بورس انرژی درخصوص چگونگی خرید و فروش گواهی‌های صرفه‌جویی در این بازار گفت: برای معامله گواهی‌های صرفه‌جویی نیاز نیست افراد کد دیگری غیر از کد بورسی دریافت کنند.
نظیفی درخصوص مشوق‌هایی که برای رونق گرفتن گواهی‌های صرفه‌جویی درنظر گرفته شده است، گفت: اصلی‌ترین ویژگی گواهی‌های صرفه‌جویی قطع نشدن برق و گاز صنایع در اوج بار مصرف به منظور تداوم تولید آنها است، همچنین دیگر ویژگی این گواهی‌ها این است که در بستر بورس انرژی کشف قیمت صورت می‌گیرد.
وی تشریح کرد: با این حال شکلی از کنترل محدود درعرضه و تقاضای برق در بازار برق عادی در بورس انرژی از طرف وزارت نیرو وجود دارد که انتظار می‌رود با حمایت این وزارتخانه سهم برق عادی در بورس انرژی بیشتر شود.
نظیفی افزود: در حوزه استفاده از گواهی‌های صرفه جویی فعلا امکان حضور واحد‌های کوچک مانند خانوار‌ها وجود ندارد و در سطح بزرگ‌تر نیز صنایع باید خود را معرفی کرده باشند تا بتوانند از این گواهی‌ها استفاده کنند، اما در حوزه سرمایه‌گذاری برای بهینه سازی مصرف همه سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی می‌توانند مشارکت داشته باشند.
محمدامین زنگنه، دبیر انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر نیز در ارتباط تلفنی درباره تاثیر طرح‌های بهینه‌سازی در کشور گفت: طبق آمار‌های موجود اکنون ۲۰ میلیون کولر آبی در کشور وجود دارد که بیشتر آنها مصرف انرژی بالایی دارند که اگر هرکدام از آنها با کولر‌های بی ال دی سی عوض می‌شد بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ وات مصرف هر کدام از آنها کاهش می‌یافت یعنی در ظهر تابستان بین ۶ تا ۸ هزارکیلووات ساعت مصرف برق صرفه‌جویی می‌شد.
زنگنه در ادامه به چالش فعلی انرژی‌های تجدیدپذیر برای اخذ گواهی‌های صرفه‌جویی پرداخت و گفت: برای سرمایه‌گذاران نیروگاه‌های تجدیدپذیر برای تولید مقدار معینی برق، گواهی‌های صرفه‌جویی گازی معادل گازی که برای تولید همان میزان برق، توسط نیروگاه‌های حرارتی مصرف می‌شود، صادر می‌شود. اما مسئله‌ای که وجود دارد این است که عواید حاصل از فروش گاز، به حساب سازمان هدفمندی یارانه‌ها واریز می‌شود و به همان اندازه که گواهی‌های صرفه‌جویی به صنعتی مانند پتروشیمی فروخته شود از درآمد سازمان هرفمندی هم کم می‌شود و در نهایت در مرحله تخصیص گواهی صرفه‌جویی سرمایه‌گذاران در حوزه تجدیدپذیر‌ها به مشکل برمی‌خورند و اکنون نیز با وجود بازشدن حساب بهینه سازی این مشکل همچنان پابرجا است و منابع مالی همچنان به حساب سازمان هدفمندی یارانه‌ها واریز می‌شود.
زنگنه در ادامه گفت: دو راه برای توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر وجود دارد که اولین آن احداث نیروگاه و فروش برق در تابلو برق سبز بورس انرژی است و دومین روش نیز براساس ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید و صرفه جویی گاز مهم است که برای کارآمدی این روش نیاز به اصلاح حساب هدفمندی یارانه‌ها و سازمانه بهینه‌سازی است.
