خوردن قارچ در بارداری

قارچ‌ها چربی و کالری کمی دارند و سرشار از ویتامین‌های گروه B و مواد معدنی هستند. همچنین خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی دارند. علاوه بر این، قارچ‌ها به‌عنوان پری‌بیوتیک عمل کرده و به سلامت روده کمک می‌کنند. قارچ‌هایی که در معرض تابش فرابنفش قرار می‌گیرند، منبع ویتامین D هستند. ویتامین دی برای باروری و دوران بارداری ضروری است و در این دوران به سلامت استخوان‌ها کمک می‌کند.

ارزش غذایی قارچ

ارزش غذایی نیم فنجان قارچ (۸۴ گرم) در جدول زیر ذکر شده است.

آیا خوردن قارچ در بارداری مفید است؟

یکی از پرسش‌های رایج زنان باردار این است: خوردن قارچ در بارداری خوبه؟ در پاسخ باید گفت بله. بر اساس نظر متخصصان تغذیه، زنان باردار می‌توانند با خیال راحت در دوران بارداری قارچ مصرف کنند زیرا بسیاری از مواد مغذی مورد نیاز جنین را تامین می‌کند.

هوس قارچ در بارداری

هوس‌های غذایی در دوران بارداری بسیار رایج است. هوس قارچ در بارداری نیز ممکن است ناشی از تغییرات هورمونی و نیاز بدن به برخی مواد مغذی باشد و دلیل خاص دیگری ندارد.

فواید خوردن قارچ در بارداری چیست؟

مهم‌ترین خواص خوردن قارچ در بارداری به شرح زیر است:

1. قارچ منبع غنی ویتامین‌های گروه B است:

• B۱ (تیامین): کمک به رشد مغز جنین، افزایش انرژی مادر و کاهش خستگی دوران بارداری.
• B۲ (ریبوفلاوین): تقویت سلامت سیستم عصبی، پوست، بینایی، استخوان‌ها و ماهیچه‌ها.
• B۳ (نیاسین): بهبود گردش خون و تامین مواد مغذی مناسب برای جنین، حفظ سطح کلسترول و سلامت قلب و عروق مادر و نوزاد.
• B۵ (اسید پانتوتنیک): بهبود متابولیسم بدن و پیشگیری از اختلالات گوارشی در دوران بارداری.

2. خوردن قارچ در دوران بارداری به هضم غذا و رشد ماهیچه‌ها کمک می‌کند

​برای گیاهخواران، قارچ یک منبع مهم پروتئین است. زنان بارداری که قارچ مصرف می‌کنند، پروتئین متنوع و غنی دریافت می‌کنند که برای رشد جنین ضروری است. علاوه بر این، فیبر بالای قارچ‌ها باعث بهبود سلامت دستگاه گوارش، تنظیم جذب قند خون و کمک به حفظ سطح کلسترول و فشار خون در بدن می‌شود.

مقاله گیاه‌خواری در بارداری را بخوانید.

3. مصرف قارچ در دوران بارداری آنتی‌اکسیدان‌های فراوانی را فراهم می‌کند

​قارچ‌ها منبع غنی آنتی‌اکسیدان هستند که به پیشگیری از برخی بیماری‌ها در دوران بارداری کمک می‌کنند. پتاسیم و روی موجود در قارچ برای رشد و تکامل صحیح جنین ضروری است.

4. پیشگیری از دیابت بارداری

قارچ‌های دارویی حاوی ترکیبات مفیدی مانند فیبرهای غذایی، لکتین‌ها، پلی‌ساکاریدها و پروتئین‌ها هستند. پژوهش‌ها نشان می‌دهد که این قارچ‌ها ممکن است دارای خواص ضد دیابت باشند و خطر ابتلا به دیابت بارداری را کاهش دهند. با این حال، برای تعیین میزان مناسب مصرف جهت پیشگیری و درمان این بیماری، تحقیقات بیشتری لازم است.

5. حفظ سلامت استخوان مادر و جنین

قارچ‌ها به دلیل برخورداری از مواد مغذی و ویتامین D، نقش مهمی در حفظ سلامت و استحکام استخوان‌ها دارند. در دوران رشد و تکامل جنین، دریافت ویتامین‌های ضروری برای تقویت استخوان‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد. یکی از راه‌های طبیعی برای حمایت از سلامت استخوان‌های مادر و جنین، گنجاندن قارچ در وعده‌های غذایی است.

6. تقویت سیستم ایمنی

یکی از مهم‌ترین فواید خوردن قارچ در بارداری، تقویت سیستم ایمنی مادر و جنین است.

7. کاهش فشار خون بارداری

یکی از خواص مصرف قارچ در بارداری، پیشگیری از فشار خون در دوران بارداری است.

نقل قول از:

medicinenet

A 2020 study found that women who consumed 100 grams of mushroom daily from pre-pregnancy to the 20th week of gestation had a lower risk of developing gestational hypertension and preeclampsia.

ترجمه: 

یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ نشان داد زنانی که از قبل تا هفته بیستم بارداری روزانه ۱۰۰ گرم قارچ مصرف کرده بودند، خطر کمتری برای ابتلا به فشار خون بارداری و پره‌اکلامپسی داشتند.

خوردن قارچ در سه ماه اول بارداری

خوردن قارچ در سه ماهه اول بارداری می‌تواند مفید باشد اما نیازمند احتیاط بیشتری است. در این دوره حساس که  اندام‌ها و سیستم‌های حیاتی جنین در حال شکل‌گیری هستند، دریافت مواد مغذی کافی برای رشد سالم او اهمیت ویژه‌ای دارد. قارچ‌های پخته و تازه می‌توانند منبع خوبی از ویتامین‌های گروه B، ویتامین D، پروتئین و فیبر باشند و به تقویت سیستم ایمنی، سلامت استخوان‌ها و حفظ سطح انرژی مادر کمک کنند. با این حال، مصرف قارچ خام، نیم‌پز یا قارچ‌های وحشی در این مرحله به دلیل خطر ابتلا به لیستریا، مسمومیت یا عفونت‌های دیگر توصیه نمی‌شود. بهتر است درباره مصرف قارچ در سه ماهه اول با پزشک مشورت کنید.

خوردن قارچ خام در بارداری مجاز است؟

خیر. به هیچ عنوان در دوران بارداری، قارچ خام نخورید زیرا عوارض متعددی دارد که در ادامه این مقاله ذکر می‌کنیم.

مضرات خوردن قارچ در بارداری چیست؟

خوردن قارچ در بارداری مضر است؟ مصرف قارچ خام یا نیم‌پز در بارداری می‌تواند مشکلاتی مانند آلودگی به لیستریا و درماتیت ایجاد کند.

• لیستریا: خوردن قارچ خام در بارداری، با خطر ابتلا به لیستریا همراه است. این عفونت می‌تواند باعث خستگی، تب، درد عضلانی، زایمان زودرس و حتی سقط‌ جنین شود.
• درماتیت: مصرف قارچ خام می‌تواند باعث بروز ضایعات پوستی دردناک شود. این واکنش زمانی رخ می‌دهد که بدن به لنتینان، یک پلی‌ساکارید موجود در قارچ، واکنش نشان دهد. این ترکیب بر اثر پخت تجزیه شده و از بین می‌رود.
• مسمومیت: نگرانی‌ها درباره پرهیز از مصرف قارچ در بارداری اغلب به دلیل خطر آلرژی به قارچ یا مسمومیت قارچی است. مسمومیت خفیف ممکن است باعث حالت تهوع، استفراغ یا اسهال شود، در حالی که نوع شدید آن می‌تواند سبب مرگ شود.

نکات مهم خوردن قارچ در بارداری

برای اطمینان از ایمنی و بهره‌مندی حداکثری از فواید تغذیه‌ای قارچ، زنان باردار باید موارد زیر را در نظر داشته باشند:

• قارچ تازه را از منابع معتبر و با منبع تولید مشخص خریداری کنید.
• از خوردن قارچ خام یا قارچ‌های خراب خودداری کنید.
• قارچ‌ها را به‌خوبی بشویید و قبل از مصرف، کامل بپزید.
• از مصرف محصولات قارچی فرآوری‌شده پرهیز کنید.
• در صورت بروز واکنش آلرژیک، بلافاصله مصرف قارچ را متوقف کرده و با پزشک مشورت کنید.
• هرگز قارچ‌های ناشناس یا وحشی نخورید، زیرا ممکن است سمی یا توهم‌زا باشند.

چه قارچ‌هایی را نمی‌توان در دوران بارداری مصرف کرد؟

خوردن قارچ در بارداری ضرر دارد؟ اگرچه بیشتر قارچ‌ها برای رژیم غذایی دوران بارداری ایمن هستند، اما چند نوع خاص وجود دارد که باید از مصرف آن‌ها خودداری کنید:

• قارچ‌های جادویی (Psilocybin mushrooms): قارچ‌های سیلوسایبین که با نام‌ «قارچ جادویی» نیز شناخته می‌شود، توهم‌زا هستند و می‌توانند باعث ایجاد هذیان شده و درک فرد از خود، فضا و زمان را تغییر دهد. مصرف این قارچ‌ها می‌تواند اثرات روانی نامطلوبی مانند اضطراب، گیجی، پارانویا و حملات پانیک ایجاد کند.
• قارچ‌های وحشی (Wild mushrooms): بسیاری از افراد از جمع‌آوری قارچ‌های وحشی در جنگل لذت می‌برند اما شناسایی دقیق این قارچ‌ها دشوار است و ممکن است به مصرف تصادفی قارچ‌های سمی منجر شود. برای مثال، قارچ‌های کلاه مرگ (Amanita phalloides)  و فرشته نابودگر (Amanita ocreata) از گونه‌های سمی هستند. عوارض مصرف قارچ‌های وحشی سمی شامل گرفتگی عضلات شکم، کم آبی، اسهال و استفراغ، آسیب به کبد و در موارد حاد، مرگ است.

همچنین از خوردن قارچ کوهی در بارداری خودداری کنید.

پختن قارچ‌ در بارداری

قارچ‌های خام یا نیم‌پز ممکن است باعث درماتیت یا عفونت‌های دیگر شوند. دستورالعمل‌های ایمنی غذایی را رعایت کنید و قارچ‌ها را بپزید و غذاهای حاوی قارچ داغ را در دمای حداقل ۶۰ درجه سانتی‌گراد (۱۴۰ درجه فارنهایت) نگه دارید. همچنین آن‌ها را به‌درستی نگهداری کنید تا از رشد باکتری‌ها و خطر بیماری‌های ناشی از غذا جلوگیری شود.

چه غذاهایی می‌توان در دوران بارداری با قارچ درست کرد؟

با توجه به این‌که قارچ‌ها طعم و بوی غالبی ندارند، به‌راحتی می‌توان آن‌ها را در انواع غذاها گنجاند و از خواص بی‌شمارشان بهره برد. افزودن قارچ به وعده‌های غذایی، علاوه بر خوش‌طعم‌تر کردن غذا، در دوران بارداری نیز مزایای تغذیه‌ای فراوانی به همراه دارد. پیشنهاد می‌شود قارچ را در تهیه غذاهای زیر به کار ببرید:

• سوپ قارچ
• خوراک مرغ و قارچ
• کتلت قارچ
• خوراک قارچ و بادمجان
• خورشت قیمه
• گراتن قارچ
• املت قارچ و گوجه فرنگی
• ته‌چین قارچ
• پیراشکی قارچ
• دلمه قارچ

کلام آخر

خوردن قارچ در دوران بارداری، به دلیل ارزش غذایی بالای آن و فواید متعدد، گزینه‌ای ایمن و مفید است. در مجموع، گنجاندن قارچ‌های خوراکی سالم و پخته‌ شده در وعده‌های غذایی، علاوه بر افزودن طعم به غذا، یک روش موثر برای حمایت از سلامت مادر و جنین در دوران بارداری محسوب می‌شود. با این تفاصیل، نباید در خوردن قارچ در بارداری، افراط کنید.