در این مقاله، قصد داریم ساختار عملکردی صندوق‌های اهرمی و فرصت‌ها و تهدیدهایی که در مسیر سرمایه گذاری و خرید صندوق اهرمی وجود دارد را بررسی کنیم.
صندوق اهرمی (Leverage Fund) نوعی صندوق سرمایه‌گذاری است که با استفاده از اهرم مالی مثل وام یا اعتبار، بازدهی سرمایه‌گذاری را افزایش می‌دهد. البته بازدهی بالاتر می‌تواند ریسک را هم افزایش دهد.
صندوق اهرمی با ترکیب سرمایه اولیه سرمایه گذار، اعتبار و استقراض می‌تواند بازدهی بیشتری ایجاد کند. در این صندوق، مدیر صندوق مسئول برنامه‌ریزی و تخصیص منابع به انواع دارایی‌هاست. استفاده از منابع قرضی باید به‌گونه‌ای باشد که سود به‌دست‌آمده از سرمایه‌گذاری‌ها بیشتر از هزینه‌های تامین مالی باشد. در غیر این صورت، اهرم به‌جای سوددهی، باعث افزایش ضرر خواهد شد.
صندوق اهرمی از دارایی‌های متنوعی تشکیل شده است. بخشی از دارایی ها در این صندوق‌ها در بازار سهام، بخشی در اوراق بدهی و بخشی دیگر را در ابزارهای مشتقه سرمایه‌گذاری می‌شوند. در واقع بخش سهام بازدهی بیشتر و ریسک بیشتر دارد. از ابزار مشتقه هم برای مدیریت ریسک استفاده می‌شود. اوراق بدهی هم دارای ریسک کمتر و درآمد ثابت دارند و نقش تعادلی در پرتفوی صندوق ارهمی ایفا می‌کنند.
یکی از مفاهیم کلیدی در صندوق‌های اهرمی، ضریب اهرم (Leverage Ratio) است که نقش بسیار مهمی در تعیین میزان ریسک و بازدهی ایفا می‌کند. این ضریب مشخص می‌کند که صندوق تا چه اندازه از سرمایه‌ی اصلی سرمایه‌گذار برای حضور در بازار استفاده می‌کند. به بیان ساده، اگر ضریب اهرم ۲x باشد، یعنی صندوق معادل دو برابر سرمایه‌ی سرمایه‌گذار در بازار سرمایه‌گذاری می‌کند.
ضریب اهرم معمولاً از حدود ۱.۵x آغاز می‌شود و بسته به استراتژی صندوق، ممکن است تا ۳x یا حتی بیشتر افزایش یابد. با این حال، هر چه این ضریب بالاتر رود، میزان ریسک نیز بیشتر می‌شود. به این معنا که همان‌طور که احتمال سودآوری افزایش می‌یابد، امکان متحمل شدن زیان‌های سنگین‌تر نیز وجود دارد.
صندوق‌های اهرمی با بهره‌گیری از ساختار خاص و ابزارهای مالی متنوع، امکان دستیابی به سودهای چشم‌گیر را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کنند. این نوع صندوق‌ها به‌ویژه در بازارهای صعودی عملکرد مطلوب‌تری از خود نشان می‌دهند و می‌توانند بازدهی چند برابر شاخص‌های معیار به همراه داشته باشند.
برخی از مهم‌ترین فرصت‌هایی که این صندوق‌ها ارائه می‌دهند عبارت‌اند از:
هرچه پتانسیل بازدهی یک سرمایه‌گذاری بیشتر باشد، سطح ریسک آن نیز به‌تناسب افزایش می‌یابد. این ارتباط در صندوق‌های اهرمی به‌صورت ملموس‌تری نمایان است. برای ارزیابی دقیق ریسک و بازده این صندوق‌ها، باید چند شاخص کلیدی را مدنظر قرار داد:
مدیریت ریسک در صندوق‌های اهرمی از اهمیت حیاتی برخوردار است، چراکه ماهیت این صندوق‌ها با نوسانات بالا و احتمال زیان‌های سنگین همراه است. سرمایه‌گذاران باید با ابزارها و استراتژی‌های مؤثر برای کاهش این ریسک‌ها آشنا باشند.
از مهم‌ترین ابزارها برای مدیریت ریسک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تنوع‌بخشی به سرمایه‌گذاری در صندوق اهرمی به کاهش ریسک کمک می‌کند. شما می‌توانید به دو صورت این تنوع را ایجاد کنید:
چند نمونه رایج از استراتژی‌های هجینگ عبارت‌اند از:
پاسخ به این پرسش تا حد زیادی به ویژگی‌های فردی، اهداف مالی و میزان ریسک‌پذیری شما بستگی دارد. با وجود مزایای متعدد، صندوق‌های اهرمی برای همه‌ی سرمایه‌گذاران گزینه‌ی مناسبی نیستند.
اگر شرایط زیر را دارید، ممکن است این نوع صندوق برای شما مناسب باشد:
اما اگر تمرکز شما بر حفظ سرمایه در بلندمدت، دستیابی به درآمدی پایدار یا کاهش ریسک از دست دادن اصل سرمایه است، بهتر است به سراغ گزینه‌های کم‌ریسک‌تر و محافظه‌کارانه‌تر بروید.
