به گزارش بهداشت نیوز، چربی خون یا «دیس‌لیپیدمی» به بالا بودن غیرطبیعی چربی‌ها در جریان خون گفته می‌شود.
مهم‌ترین چربی‌های اندازه‌گیری‌شده در آزمایش خون:
کلسترول تام: مجموع کل کلسترول خون.
LDL (کلسترول بد): به دیواره عروق می‌چسبد و باعث تنگی یا انسداد رگ‌ها می‌شود.
HDL (کلسترول خوب): کلسترول اضافی را از خون جمع کرده و به کبد بازمی‌گرداند؛ سطح بالاتر HDL نقش محافظتی دارد.
تریگلیسرید (TG):شکل اصلی ذخیره چربی در بدن؛ سطح بالای آن خطر التهاب پانکراس و بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد.
دلایل چربی خون:
علل به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:
علل اولیه (ژنتیکی و ارثی)
علل ثانویه (اکتسابی):
رژیم غذایی پرچرب، فست‌فود و پرکالری
اضافه‌وزن و چاقی
دیابت کنترل‌نشده
کم‌کاری تیروئید
بیماری‌های کلیوی یا کبد چرب
مصرف الکل به‌ویژه در مقادیر بالا
عوارض و پیامدهای چربی خون بالا
چربی خون درمان‌نشده می‌تواند باعث:
رسوب چربی در دیواره عروق و سختی آنها
بیماری‌های قلبی و عروقی: حمله قلبی یا سکته مغزی
بیماری عروق محیطی: کاهش خون رسانی به اندام‌ها
در درازمدت: افزایش احتمال نارسایی کلیه و ایجاد کبد چرب
توصیه‌های تغذیه‌ای برای بیماران مبتلا به چربی خون:
مصرف گوشت پرچرب، کره، لبنیات پرچرب، غذاهای سرخ‌شده و شیرینی‌های صنعتی وفراورده های گوشتی مثل سوسیس و کالباس کاهش دهید.
جایگزین کردن چربی مفید: روغن زیتون، آووکادو، مغزها و دانه‌ها، منابع چربی غیراشباع مفیدند، البته درنظر داشته باشید که به دلیل کالری بالا باید در حد تعادل مصرف شوند.
مصرف مواد غذایی حاوی فیبر مانند سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل و حبوبات که باعث کاهش جذب کلسترول از روده می‌شوند.
مصرف ماهی‌های چرب مثل سالمون و ساردین (حداقل دو بار در هفته)، زیرا منبع غنی امگا-۳ است که باعث کاهش تریگلیسرید خون می شود.
مصرف زرده تخم‌مرغ، جگر و مغز حیوانات را به حداقل برسانید زیرا باعث افزایش کلسترول خون می شود.
چربی گوشت را قبل از پخت ان جدا کنید و بیشتر از گوشت مرغ بدون پوست و ماهی استفاده کنید.
کاهش قندهای ساده: نوشابه‌ها، کیک‌ها و قندهای ساده، باعث افزایش تریگلیسرید می‌شوند و تجمع چربی در بدن می شود.
مصرف نمک را محدود کنید: به ویژه در افرادی که فشار خون بالا دارند.
آب کافی: هیدراته ماندن به عملکرد بهتر کبد و کلیه کمک می‌کند.
تاحد امکان روغن کتلت و کوکو را بعد از پخت بوسیله دستمال یا کاغذهای جاذب روغن گرفته شود.
چربی موجود در خورش و آبگوشت باید قبل از سرو جدا شود.
غذا های بهتر است به جای سرخ کردن بیشتر به صورت بخارپز،آبپز،تنوری و کبابی تهیه شود.
توصیه‌های رفتاری برای درمان و پیشگیری:
اصلاح سبک زندگی نقش اساسی در درمان و پیشگیری از دیس‌لیپیدمی دارد:
ورزش منظم: 40 دقیقه ورزش مانند قدم زدن، شنا، دوچرخه سواری به تعداد 3 تا 4 بار در هفته
کاهش وزن: کاهش حتی ۵ تا ۱۰ درصد وزن می‌تواند چربی خون را بهبود بخشد
ترک سیگار: مصرف سیگار HDL را کاهش و LDL و خطر سکته را افزایش می‌دهد
مدیریت استرس: استرس طولانی‌مدت می‌تواند به افزایش هورمون‌های التهابی و چربی خون کمک کند
کنترل دیابت و فشار خون
پرهیز از مصرف الکل
