به گزارش بهداشتنیوز، بدن انسان در مواجهه با استرس – چه واقعی و چه ذهنی – وارد حالت «جنگ یا گریز» (fight or flight) میشود. در این وضعیت، سیستم عصبی سمپاتیک فعال شده و بدن را برای مقابله با خطر آماده میکند. یکی از نتایج این واکنش طبیعی، منقبض شدن عروق خونی محیطی و هدایت خون به اندامهای حیاتی مانند مغز، قلب و عضلات مرکزی است.
در نتیجه، خون کمتری به اندامهایی مانند انگشتان دست و پا میرسد، و ما احساس سرما یا یخزدگی در این نواحی میکنیم — حتی اگر دمای محیط گرم باشد.
این واکنش دفاعی چه فایدهای دارد؟
افزایش بقای بدن در شرایط بحرانی:
با کاهش خونرسانی به پوست و اندامهای محیطی، خون بیشتری برای اندامهای اصلی و بقا محور (قلب، مغز، ریهها) حفظ میشود.
کاهش خطر خونریزی در صورت آسیب:
اگر در حالت خطر واقعی فرد زخمی شود، کاهش جریان خون محیطی احتمال از دست دادن خون را کاهش میدهد.
چه زمانی این حالت نگرانکننده است؟
احساس سردی موقتی در زمان استرس کاملاً طبیعی است. اما اگر این حالت بهصورت مزمن یا شدید تکرار شود، ممکن است نشاندهنده یکی از این موارد باشد:
اضطراب مزمن یا اختلال پانیک
کمخونی
مشکلات تیروئیدی (کمکاری)
گردش خون ضعیف
سندرم رینود (Raynaud’s syndrome)
در چنین شرایطی بهتر است بررسیهای پزشکی انجام شود.
چگونه از سردی دست و پا در زمان استرس جلوگیری کنیم؟
تمرینهای آرامسازی: تنفس عمیق، مدیتیشن، یا تنآرامی (ریلکسیشن) به کاهش پاسخ سمپاتیک کمک میکند.
تحرک فیزیکی: راه رفتن آرام یا ورزش سبک باعث بهبود گردش خون محیطی میشود.
نوشیدنی گرم بدون کافئین: مصرف چای گیاهی یا آب گرم در این مواقع مفید است.
پوشیدن جوراب و گرم نگهداشتن بدن: حتی در فضای بسته، گرم نگهداشتن بدن به کاهش این احساس کمک میکند.
جمعبندی:
سرد شدن دست و پا هنگام استرس، یک مکانیسم بقاء طبیعی و هوشمندانه بدن است. اما اگر مکرراً تجربهاش میکنید، شاید بدن شما در حال فریاد زدن برای کمک باشد — کم کردن اضطراب، تنظیم سبک زندگی و مراجعه به پزشک در موارد مزمن، کلید مدیریت این واکنش است.