به گزارش بهداشتنیوز، نور خورشید فراتر از یک منبع گرما و روشنایی ساده است؛ این منبع طبیعی، بر عملکرد هزاران فرآیند بیولوژیکی بدن انسان تأثیر میگذارد. بررسیهای انجامشده در دانشگاه هاروارد نشان میدهد افرادی که روزانه حداقل ۱۵ تا ۲۰ دقیقه نور طبیعی دریافت میکنند، از سطح ویتامین D بالاتر، خلقوخو بهتر، و خواب منظمتری برخوردار هستند.
نور خورشید چگونه بر بدن تأثیر میگذارد؟
۱. تنظیم ریتم شبانهروزی (ساعت بدن):
نور خورشید به مغز سیگنال میفرستد تا هورمون ملاتونین (هورمون خواب) فقط در شب ترشح شود. نداشتن نور کافی در روز، موجب اختلال در خواب شبانه میشود.
۲. افزایش ترشح سروتونین (هورمون شادی):
مواجهه با نور طبیعی باعث افزایش تولید سروتونین در مغز میشود. این هورمون در بهبود خلقوخو، کاهش اضطراب و پیشگیری از افسردگی نقش کلیدی دارد.
تولید ویتامین D:
نور UVB خورشید موجب فعالسازی ویتامین D در پوست میشود؛ ویتامینی که نقش حیاتی در سلامت استخوانها، جذب کلسیم، ایمنی بدن و حتی عملکرد قلب دارد.
تقویت سیستم ایمنی:
مطالعات نشان دادهاند که مواجهه روزانه با نور طبیعی باعث افزایش فعالیت سلولهای دفاعی (T-Cell) شده و بدن را در برابر عفونتها مقاومتر میکند.
کاهش خطر بیماریهای خودایمنی و افسردگی فصلی:
نور آفتاب بهویژه در فصول پاییز و زمستان، میتواند از ابتلا به افسردگی فصلی (SAD) و بیماریهای مرتبط با اختلالات ایمنی جلوگیری کند.
کمبود نور خورشید؛ عوارض خاموش مدرننشینی
با گسترش زندگی در آپارتمانها، مشاغل اداری، کار با رایانه و استفاده بیشازحد از نور مصنوعی، انسان امروزی زمان بسیار کمی را در فضای باز و زیر نور طبیعی سپری میکند. این کمبود میتواند منجر به:
اختلالات خواب
افسردگی مزمن
ضعف استخوانها
کمبود ویتامین D
خستگی دائمی
افت عملکرد سیستم ایمنی
چقدر نور کافی است؟
بر اساس مطالعات، دریافت روزانه بین ۱۵ تا ۳۰ دقیقه نور آفتاب ملایم (بین ساعت ۸ تا ۱۱ صبح) برای بیشتر افراد کافی است — بهخصوص در نواحی بدون پوشش ضدآفتاب مانند دستها و صورت. در زمستان یا در مناطق کمآفتاب، استفاده از چراغهای نوردرمانی (Light Therapy) توصیه میشود.
نکاتی برای دریافت ایمن نور خورشید:
در ساعات شدید آفتاب (۱۲ تا ۴ عصر) از آفتاب مستقیم پرهیز کنید
بین ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در روز بدون ضدآفتاب، ولی با رعایت تعادل زیر نور آفتاب باشید
نور را از پشت پنجره دریافت نکنید، چون شیشه مانع عبور اشعه UVB و تولید ویتامین D میشود
ترکیب نور آفتاب با تحرک بدنی در فضای باز (مثلاً پیادهروی در پارک) اثرات مثبت را دوچندان میکند
جمعبندی:
نور طبیعی خورشید، یک داروی رایگان و قدرتمند برای جسم و روان انسان است. در جهانی که انسانها روزبهروز از طبیعت و نور طبیعی فاصله میگیرند، بازگشت به ارتباط روزانه با نور آفتاب میتواند تعادل هورمونی، خواب، خلقوخو و سلامت ایمنی ما را بازسازی کند.