آذربایجان شرقی استانی با طبیعتی بکر، آب و هوای کوهستانی و جاذبه‌های تاریخی منحصر به فرد می‌تواند به یکی از مقاصد گردشگری مطرح کشور تبدیل شود. وجود اماکنی خاص و تاریخی با قدمتی بسیار زیاد این استان را برای گردشگران جذاب کرده است.
یکی از این آثار تاریخی روستای زیرخاکی حیله ور در جوار روستای تاریخی و کله قندی کندوان است. کندوان، یکی از سه روستای صخره‌ای جهان است، روستایی با عجایب بسیار که سالانه گردشگران بسیاری را به سوی خود جذب می‌کند، در مسیر دو کیلومتری این روستا، روستای دیگری است که در شگفتی ساخت سکونتگاه انسانی و دامی کم از کندوان ندارد، آنطور که اسناد تاریخی می‌گویند زندگی در این روستا، مقدمه‌ای برای زندگی در دل صخره و ایده‌ای برای شکل‌گیری روستای کندوان در ذهن مردمان آن روزگار بوده است.
روستای تاریخی حیله ور در شمال شهر اسکو و در۴۴ کیلومتری شهر تبریز و ۲ کیلومتری شمال کندوان واقع شده است. اثر معماری دهکده در پای یکی از ارتفاعات شمال غربی مجموعه آتشفشانی سهند کنده شده و بنا به دلایل متعدد از اهمیت و موقعیت ویژه‌ای برخوردار بوده است.
روستای زیر زمینی حیله ور آنطور که از اسمش پیداست، مکری برای دشمنان بوده است، گفته می‌شود زمانی که دشمنان به کندوان حمله می‌کردند اهالی در این غار‌ها پنهان می‌شدند. روستای تاریخی حیله ور که شیوه معماری آن نیز منحصر به فرد بوده و خانه‌های آن در دل زمین کرانی بصورت زاغه‌های زیبا و با سبک معماری بسیار عالی کنده شده، از استتار کافی برخوردار بوده و از فاصله نه چندان دور قابل رویت نیست، ولی تمامی این خانه‌های زاغه‌ای که بیش از دویست واحد تخمین زده می‌شود در اثر حمله مغول‌ها در قرن هفتم هجری از سکنه خالی شده اند.
عکاس: مریم ابراهیمه/ ایسنا
