همشهری آنلاین - گروه پارلمانی: وزارت خزانهداری آمریکا در ادامه سیاست خصمانه و شکستخورده خود، ۷ فرد و ۱۰ شرکت ایرانی را به بهانه مشارکت در «دور زدن تحریمها» در فهرست محدودیتهای جدید قرار داد؛ این اقدام که از سوی دفتر کنترل داراییهای خارجی (OFAC) اعمال شده، نشانهای از تداوم راهبرد فشار حداکثری واشنگتن است؛ راهبردی که طی سالهای گذشته نه تنها به اهدافش نرسیده، بلکه به انزوای بیشتر آمریکا در نظام بینالملل منجر شده است.
تحریمهای اخیر، تازهترین حلقه از زنجیره بلندبالای تحریمهایی است که ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی ایران اعمال کرده و هفته گذشته نیز با اعلام محدودیتهای جدید علیه بیش از ۱۱۵ فرد، نهاد و کشتی ایرانی، مدعی شد این اقدام «بزرگترین تحریم از سال ۲۰۱۸» بوده است.
سیاستی که سالهاست آمریکا پیش گرفته، نمونهای بارز از یکجانبهگرایی و سوءاستفاده از جایگاهش در ساختارهای جهانی است؛ ابزاری که از آن برای تحمیل اراده سیاسی و اقتصادی به کشورهایی چون ایران بهره میبرد بدون آنکه هزینهای متحمل شود.
فداحسین مالکی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با همشهری آنلاین، این سیاست را اینگونه نقد میکند: «آمریکا تحریمها را به عنوان یک ابزار فشار اقتصادی انتخاب کرده است که نه نیاز به درگیری نظامی دارد و نه ریسک پاسخگویی جهانی برایش به همراه میآورد اما غافل از آنکه این ابزار دیگر آن قدرت و تأثیر گذشته را ندارد و بیشتر نقش یک حربه تبلیغاتی و روانی را ایفا میکند.»
واقعیت این است که تحریمهای جدید نه به عنوان سلاحی برای تسلیم ایران، بلکه به مثابه تلاشی بیثمر برای حفظ ظاهر قدرت و ادامه سیاست فشارهای روانی است؛ آمریکا در حالیکه خود با چالشهای اقتصادی و سیاسی داخلی دستوپنجه نرم میکند، تلاش دارد با این نمایشهای تحریمی، حواس دنیا را از فروپاشی مشروعیت خود در عرصه بینالمللی پرت کند.
از سوی دیگر، تحریمها عملاً مسیر ایران برای توسعه روابط اقتصادی با شرکای منطقهای و جهانی را تسریع کرده است؛ این همگرایی اقتصادی نه تنها به کاهش وابستگی به نظام مالی غربی کمک کرده، بلکه عملاً نقش تحریمها را کمرنگتر کرده است.
گفتنی است در عرصه بینالمللی، سیاست تحریم یکجانبه آمریکا با واکنش منفی گستردهای مواجه شده است. بسیاری از کشورهای جهان این سیاست را غیرقانونی و مخل نظم بینالمللی میدانند و در عمل به دنبال راههایی برای بیاثر کردن تحریمها و ادامه همکاریهای اقتصادی با ایران هستند.
علاوه بر این، بروز تحولات مهم در نظام مالی جهانی، از جمله شکلگیری سیستمهای پرداخت جایگزین و رشد معاملات به ارزهای غیر دلاری، عملاً زیرساختهای تحریمهای آمریکا را تضعیف کرده است. این روندها نشان میدهد که تلاش واشنگتن برای انحصار نظام مالی جهان به مرور زمان کاهش مییابد و به تبع آن، اثرگذاری تحریمها بر اقتصاد کشورها نیز کاهش مییابد.