به گزارش اقتصادنیوز، دو روز پیش بود که مسعود پزشکیان رئیس جمهوری گفت: «من نمی‌خواهم بنزین را برای محرومان گران کنم؛ ولی شرایط برای کسی که ۴ برابر مصرف می‌کند فرق می‌کند.» این سخنان سیگنال رئیس جمهور به افزایش قیمت بنزین برداشت شد.
امروز ۲۱ مرداد، اما فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت به توضیح اظهارات رئیس جمهور پرداخت و گفت؛« موضوع در حد طرح مسئله است و هیچ گونه نظری درباره افزایش قیمت بنزین وجود نداشته است. البته اینکه ما در موضوع بنزین باید بیشتر حرف بزنیم و در نهایت به تصمیم برسیم تردیدی وجود ندارد ولی زمان آن تصمیم الان نیست. به قول رئیس جمهور کسی که با ماشین آفرود می رود و در فضای خارج شهر رانندگی می کند خیلی هم خوب است ولی آیا می‌توانیم سهم دهک‌های پایین و قیمت ۱۵۰۰ تومانی را به این به این کار اختصاص بدهیم؟ »
هرچند لحن پزشکیان حکایت از یک تصمیم قاطع داشت اما اظهارات سخنگوی دولتش نشان می‌دهد هنوز هم بلاتکلیفی و تردید مهمی بر سر افزایش قیمت بنزین وجود دارد.
در این زمینه آلبرت بغزیان کارشناس اقتصادی ضمن تاکید بر ضرورت افزایش پلکانی قیمت بنزین به «اقتصادنیوز» می گوید؛«اگر بنزین را به تدریج گران می کردیم، این اتفاق یعنی نگرانی مردم پیش نمی آمد. »
آلبرت بغزیان، تحلیلگر اقتصادی در گفت و گو با اقتصادنیوز درباره ضرورت اصلاح نرخ بنزین به صورت تدریجی، گفت: بنزین گران نیست بلکه کالاها گران شده است. برخی کالاها مثل خودرو، طلا، پوشاک، ارز و مسکن از نظر گرانی خیلی جلو افتاده اند و در مقابل، بنزین ارزان تر و ارزان تر و ارزان تر به نظر می آید.
وی گفت: در کنار هزینه های زندگی، قیمت بنزین هیچ است، خودرو را شما با 2 برابر قیمت جهانی سوار می شوید ولی بنزین آن ارزان است. در دنیا خودرو ارزان اما بنزین گران است که با سیاست های صرفه جویی، کم مصرفی، برقی بودن و هیبریدی بودن تعادل ایجاد می شود. بنابراین اینکه بنزین از افزایش قیمت عقب مانده است، نباید دلیل و بهانه خوبی برای افزایش قیمت باشد؛ بلکه گرانی بقیه کالاها جلو افتاده است.
بغزیان گفت: چون نمی توانیم سطح قیمت ها را پایین نگه داریم، عملا الان چیزی که خیلی ارزان به نظر می آید و مصرف آن افراطی شده است، بنزین است. درحالیکه اگر مباحثی چون میزان مصرف بنزین، آلودگی هوا و ترافیک را در نظر بگیریم، بحث اصلی موافقان افزایش قیمت بنزین تاکید بر این نکات است.
این استاد دانشگاه گفت: اگر بنزین را به تدریج گران می کردیم، این اتفاق یعنی نگرانی مردم پیش نمی آمد. همان کاری که در گذشته انجام می شد. به عنوان مثال در ۱۳ فروردین قیمت بنزین را از یک قیمت به قیمت دیگر افزایش می دادند. زمانی که این افزایش قیمت اعلام می شد، مردم در برنامه ریزی مالی خود این موضوع را لحاظ می کردند و هیچ اتفاقی هم نمی افتاد. الان هم اگر دولت اعلام کند پنج ماه بعد می‌خواهیم قیمت بنزین را افزایش بدهیم و به یک عدد می رسد، از همین الان تکلیف فرد مشخص است که قرار است چه شود.
بغزیان درباره مزیت اعلام زمان قیمت بنزین، خاطرنشان کرد: اگر زودتر مردم از افزایش قیمت بنزین مطلع شوند، از همین الان آمادگی خواهند داشت. ولی عده‌ای هم دوست دارند بگویند ما افزایش قیمت بنزین را ناگهانی اعلام می کنیم و از الان هم زمان اعلام آن مشخص نیست اما اعلام می شود.
وی گفت: فقط این نکته نیست، ما روی عدد افزایش قیمت بنزین هم بحث داریم. الان فقط روی اینکه آیا بنزین باید افزایش قیمت پیدا کند و در مرحله بعد، دلیل این افزایش قیمت چیست، صحبت می کنیم. وقتی بنزین از آب ارزان تر است، وقتی آب را می خریم 10 هزار تومان اما بنزین 1500 تومان، مشکل، گرانی آب است. بنزین از افزایش قیمت عقب مانده که آن هم به خاطر تورم، تحریم و سایر عوامل است.
وی گفت: حالا این سوالات که به ذهن متبادر می شود آیا قیمت بنزین باید افزایش پیدا کند؟ چرا باید افزایش پیدا کند؟ چگونه باید مسیر افزایش را طی کند؟ سیاست‌های جبرانی ما چگونه است؟ چگونه باید افزایش یابد که عده ای بر افزایش یک باره و ناگهانی آن تأکید دارند. بعد قرار است دوباره چه زمانی افزایش پیدا کند؟ من معتقد به اعلام تدریجی قیمت بنزین هستم. یعنی بنزین 1500 تومانی نباید ناگهان بشود 15 هزار تومان بلکه به صورت پلکانی و سهمیه ای افزایش یابد و مثلا به 6 هزار تومان یا 15000 تومان یا 18000 تومان برسد.
بغزیان گفت: محاسبه همین اعداد سخت است. اینکه این سهمیه های مختلف برای این برقرار می شود که برخی صنوف مثل تاکسیرانی از سهمیه بالای بنزین ارزان استفاده می کنند و قیمت حمل و نقل افزایش پیدا نمی کند. ولی در بخش خصوصی چطور؟ آنها به افزایش قیمت روی می آورند. خودروهای شخصی هم که داستان های خودش را دارد. حالا ما چقدر سیاست جبرانی داریم؟ یعنی فرد را از سوار شدن بر ماشین خود به سمت اتوبوس و مترو بکشانیم. آیا ما زیرساخت را آماده کردیم؟ آیا مترو و اتوبوس آماده پذیرش این تعداد از مردم هست؟ نه.
این اقتصاددان گفت: اگر شما می بینید افزایش قیمت بنزین اعمال می شود، وسایل حمل و نقل همگانی هم برقرار است. ما این کار را انجام ندادیم در نتیجه بلیت قطار، هواپیما و اتوبوس گران می شود. آیا اصلا دولت آمادگی افزایش قیمت بنزین دارد؟ یک زمانی هست شما به شلوغی ها بعد از گرانی بنزین اشاره می‌کنید و می گویید بله در برهه‌ای که قیمت بنزین را بالا بردیم یک سری اعتراض کردند. اینها واقعا چه کسانی بودند؟ به نظر من این ها به جز یک سری اغتشاشگر، کسی نبودند. عده ای منتظر هستند این دوران شلوغ شود و بهانه برای داد زدن و آتش زدن پیدا کنند. من اینطور فکر می‌کنم. اصلاً من این اعتراض ها را مردمی نمی بینم. ولی دلیل شلوغی برای این بود که به نظر من می خواستند مشکل امنیتی ایجاد کنند که به سرانجامی هم نرسید.
بغزیان در بخش دیگری از این مصاحبه با تاکید دوباره بر پلکانی شدن قیمت بنزین، ادامه داد: اینکه شما قیمت بنزین را چگونه افزایش بدهید، باید تدریجی باشد نه اینکه ناگهان ۱۵ هزار تومان اعلام شود. بلکه اینطور گفته شود در فواصل مختلف زمانی، قیمت بنزین چقدر می شود. هنوز درباره برنامه پیاده سازی این تصمیم، نکته ای ندیده ام اما بحث اصلی الان روی قیمت است. به نظر من الان هم زمان مناسبی برای افزایش قیمت بنزین نیست.
این کارشناس اقتصادی در توضیح این مطلب گفت: اگر قرار باشد در شرایط فعلی، افزایش قیمت را هم به مشکلات مردم اضافه کنیم، از سوی دیگر دولت بیاید در این بحبوحه، چهار صفر را بردارد. بعد مجلس چهار وزیر را استیضاح می کند. بنابراین الان زمانش نیست. چرا زمانی که همه چیز مهیاست اقدام نمی کنیم؟ می گذاریم ناگهان این اتفاقات با هم رخ دهد؟ تا ثبات قیمت پیدا نکنیم، اقتصاد پیش بینی پذیر نشود، تا تکلیف نرخ ارز را مشخص نکنیم، تا وضع تحریم ها حل نشود، همیشه همین تورم را داریم و همیشه هم همین بنزین ارزان تر از سایر کالاهاست.
بغزیان در بخش دیگری از این گفتگو به ذکر یک مثال درباره تاثیر گرانی بنزین بر سایر کالاها پرداخت و بیان کرد: افزایش قیمت های کالاهای جانشین باعث می شود بنزین 15 هزار تومان باز هم ارزش داشته باشد. ماشینی که یک تن خمیر دندان جابه جا می کند، چقدر باید خمیر دندان را گران کند؟ یا اینکه خمیر دندان را هم باید به اندازه درصد افزایش قیمت بنزین بالا ببریم؟ اگر قیمت بنزین 10 برابر می شود باید قیمت خمیر دندان هم 10 برابر شود؟ نه. چه کسی باید نظارت کند؟ دولت. پس در کنار افزایش قیمت بنزین، باید روی صنفی که بنزین مصرف می کنند نظارت باشد، وگرنه همه قیمت ها را افزایش می دهند و در این شرایط است که اعتراضات شروع می شود.
وی ادامه داد: تا یک مقدار مردم به خودشان می آیند دولت دوباره بحث بنزین را مطرح می کند. الان جزئیات اصلاحات اقتصادی، روی قیمت هاست. مثلا قیمت حامل های انرژی چیزی نیست که به راحتی دستکاری کنیم و از تجربه کشورهای دیگر هم استفاده نکنیم. اگه بنزین فرض کنید فلان قیمت است به خاطر این است که دلار را 90 هزار تومان حساب می کنیم. بنابراین باز هم تاکید می کنم قیمت بنزین باید به تدریج اعلام شود مثلا از 500 تومان یا هزار تومان شروع کنیم نه اینکه ناگهانی بگوییم 15 هزار تومان.
