در سالهای اخیر، افزایش شمار زائران از کشورهای مختلف، بهویژه ایران، فشار مضاعفی بر سیستم حملونقل عراق وارد کرده است. در این میان، هماهنگی با دولت ایران اهمیت دوچندان یافته تا از ازدحام، تأخیر و مشکلات امنیتی جلوگیری شود. ایجاد سامانههای ثبتنام، مدیریت ورودی و خروجی زائران و هماهنگی در اعزام ناوگان حملونقل از جمله اقداماتی است که تنها با همکاری نزدیک دو کشور به بهترین شکل ممکن قابل اجراست.
توسعه زیرساختهای حملونقل جادهای و ریلی در عراق، نهتنها در خدمت زائران اربعین، بلکه بهعنوان یک سرمایهگذاری بلندمدت در حوزه گردشگری مذهبی قابلارزیابی است. ایران با برخورداری از تجربه و ظرفیتهای فنی، میتواند در اجرای پروژههای توسعهای عراق نقشآفرین باشد. این همکاری میتواند از طریق انتقال فناوری، اعزام نیروی متخصص و سرمایهگذاری مشترک صورت گیرد.
افزون بر حملونقل زمینی، حملونقل هوایی نیز بخشی از این همکاری را تشکیل میدهد. مدیریت پروازهای ویژه اربعین، افزایش ظرفیت فرودگاههای نجف و بغداد، و تنظیم برنامههای پروازی مشترک بین خطوط هوایی ایران و عراق میتواند به توزیع بهتر حجم مسافر و کاهش تراکم کمک کند.
همکاریهای مرزی نیز جایگاه ویژهای در این روند دارد. ارتقای ظرفیت گیتهای ورودی، بهبود سیستمهای کنترل گذرنامه و افزایش نیروهای خدماتی در مرز، همگی نیازمند همافزایی میان ایران و عراق است. با هماهنگی دقیق، میتوان از بروز صفهای طولانی و معطلیهای خستهکننده در نقاط مرزی جلوگیری کرد.
حفظ امنیت زائران، بخش مهمی از مأموریت مشترک دو کشور است. جابهجایی میلیونها نفر در مدت کوتاه، بدون مدیریت امنیتی دقیق، میتواند خطرات بالقوهای در پی داشته باشد. همکاری نیروهای امنیتی، تبادل اطلاعات و ایجاد سازوکارهای پاسخ سریع، از جمله اقداماتی است که عراق و ایران باید بهصورت مشترک پیگیری کنند.
از سوی دیگر، مدیریت بحران و آمادگی برای شرایط غیرمترقبه مانند حوادث جوی یا اختلالات ناگهانی در مسیرها، نیازمند هماهنگی کامل دو طرف است. برنامهریزی برای مسیرهای جایگزین، تأمین آب و غذا در شرایط اضطراری و ایجاد مراکز امداد سیار، بخشی از این آمادگی است.
در نهایت، تعامل نزدیک میان وزارتخانههای مرتبط، استانداریهای مرزی و بخش خصوصی دو کشور، میتواند به ارتقای کیفیت خدمات و رضایت زائران منجر شود. تجربه سالهای گذشته نشان داده است که هر چه هماهنگی و همکاری میان ایران و عراق عمیقتر باشد، روند جابهجایی زائران اربعین روانتر، ایمنتر و کمهزینهتر خواهد بود.
مدیرکل راهداری و حملونقل جادهای استان تهران از ورود ۱۴۰ دستگاه ناوگان خارجی به کشور برای انتقال زائران اربعین به نجف و کربلا خبر داد.
مهرداد جهانی مدیرکل راهداری و حملونقل جادهای استان تهران با اشاره به برنامهریزیهای انجامشده برای رفاه حال مسافران اربعین حسینی اظهار کرد: همچون سال گذشته، استفاده از ناوگان خارجی در دستور کار قرار گرفته و بر همین اساس تاکنون حدود ۱۴۰ دستگاه ناوگان مسافری خارجی عراقی وارد کشور شده که بهصورت یکطرفه از مبدأ تهران به شهرهای نجف و کربلا زائران را منتقل میکنند.
وی با ابراز خرسندی از استقبال مطلوب زائران از خدمات ناوگان بینالمللی افزود: با توجه به ورود این تعداد ناوگان، آمادگی لازم برای پاسخگویی به میزان تقاضا در مسیر حملونقل زائران اربعین وجود دارد و در صورت نیاز، ناوگان بیشتری نیز بهصورت ویژه و موقت در مرزها مستقر و بهصورت یکسره به کشور عراق اعزام خواهند شد.
جهانی با اشاره به تجربه چندساله سازمان در استفاده از ناوگان خارجی خاطرنشان کرد: طی سه سال گذشته، علاوه بر ناوگان عراقی، از ظرفیت کشورهای ترکیه و افغانستان نیز استفاده شده و امسال نیز با توجه به مکاتبات صورتگرفته با کشور عراق و بر اساس توافقات انجامشده در زمینه بهکارگیری اتوبوسهای ترانزیت، طرف عراقی اعلام کرده که آمادگی دارد بهصورت حمل یکطرفه، تمامی نیازهای طرف ایرانی را در حوزه انتقال زائران اربعین تأمین کند.