دولت روسیه حالا از سوی برخی نهادها که جنگ اوکراین را دنبال میکنند و از سوی سازمانهای مستقلی با نام «نجات اوکراین» با اتهام «کودکدزدی» مواجه شده است.
به گزارش سرویس اجتماعی تابناک، تلخ و ناباورانه؛ بی رحمانه و مسخ کننده. چگونه میتوان باور کرد آنچه این روزها در رسانههای غربی درباره پردهای اجتماعی از جنگ روسیه و اوکراین به میان آمده است. جنگ سخت است و برای کودکان سختتر. جنگهای مختلفی در دنیا بوده و هستند که کودکان زیادی را قربانی خود کردهاند. از جنگهای جهانی، تا جنگ تحمیلی میان ایران و عراق؛ از حملات آمریکا به عراق و افغانستان تا جنگ اسرائیل با فلسطینیان، هر کدام قربانیان زیادی داشتهاند که در میان آنها کودکان هم قربانی شدهاند.
حالا روایت تلخی از قربانی شدن کودکان در جنگ روسیه و اوکراین به گوش میرسد. جنگی که شروع اصلی آن از سال ۲۰۱۴ و پس از انقلاب اوکراینیها با برکناری ویکتور یانوکویچ، رئیس جمهور وقت این کشور آغاز شد و از ابتدای سال ۲۰۲۲ به شکل گستردهتری ادامه پیدا کرد و این درگیری نظامی و اشغال بخشی از خاک اوکراین، هنوز به پایان نرسیده است. با این حال روایت تلخ قربانی شدن کودکان موضوعی است که «یورونیوز» به آن پرداخته و آمارهای عجیبی از ربوده شدن کودکان اوکراینی توسط روسها داده و خبر از راهاندازی یک بازار آنلاین میدهد.
در این گزارش آمده که، مقامات منصوب روسیه در مناطق اشغالی اوکراین، بهتازگی پایگاه دادهای آنلاین ایجاد کردهاند که کودکان اوکراینی را بر اساس سن، جنسیت، رنگ مو و رنگ چشم دستهبندی کرده و آنها را برای «فرزندخواندگی» اجباری یا سرپرستی تبلیغ میکند.
این فهرست که از سوی «اداره آموزش» منطقه اشغالی لوهانسک [شهر اشغال شده توسط روسیه از سال ۲۰۱۴ تاکنون] منتشر شده، شامل ۲۹۴ کودک اوکراینی است و کاربران میتوانند بر اساس ویژگیهای ظاهری، سن و حتی توصیفاتی مانند «مؤدب»، «آرام»، «وظیفهشناس» یا «غیر ستیزهجو» آنها را جستوجو کنند. امکان فیلتر کردن بر اساس نوع سرپرستی، اعم از فرزندخواندگی یا نگهداری موقت نیز در این سامانه وجود دارد.
به گفته «میکولا کولبا»، رئیس سازمان «نجات اوکراین»، بیشتر این کودکان پیش از اشغال لوهانسک توسط روسیه در همین منطقه به دنیا آمده و تابعیت اوکراینی داشتهاند. او مدعی است که برخی والدین این کودکان توسط نیروهای اشغالگر کشته شدهاند و برخی دیگر با صدور مدارک هویتی روسی، عملاً ربوده شدن فرزندانشان «قانونی» جلوه داده شده است.
کولبا میگوید این روند از سال ۲۰۱۴ آغاز شده و پس از حمله گسترده روسیه در ۲۰۲۲، به شکلی «گسترده و سیستماتیک» ادامه یافته است. به گفته او، روسیه حتی قوانین خود را تغییر داده تا امکان تغییر نام و تاریخ تولد این کودکان فراهم شود و اکنون «یک کودک اوکراینی را میتوان بهصورت آنلاین سفارش داد، تابعیت روسی گرفت و تحت کنترل ایدئولوژیک قرار داد». او این روند را «قاچاق سازمانیافته کودکان با حمایت دولتی» توصیف کرده و درباره خطرات جدی از جمله سوءاستفاده جنسی، قاچاق انسان، فرزندخواندگی غیرقانونی و حتی قاچاق اعضای بدن هشدار داده است.
طبق آمار رسمی اوکراین، تاکنون ربوده شدن بیش از ۱۹ هزار و ۵۰۰ کودک به دست روسیه تأیید شده که تنها حدود ۱۳۵۰ نفر آنها، با میانجیگری کشورهایی، چون قطر، آفریقای جنوبی و واتیکان بازگردانده شدهاند. تخمینهای مستقل، از جمله گزارش «آزمایشگاه تحقیقات بشردوستانه دانشگاه ییل»، این رقم را تا ۳۵ هزار کودک میدانند و حتی مقامات مسکو مدعیاند که این عدد میتواند به ۷۰۰ هزار برسد.
اسناد افشا شده از کرملین نشان میدهد که پیش از آغاز جنگ تمامعیار، برنامهریزی دقیقی برای انتقال کودکان یتیم از مناطق اشغالی دونتسک و لوهانسک به روسیه انجام شده بود. کییف در مذاکرات استانبول فهرست ۳۳۹ کودک ربوده شده را به هیئت روسی تحویل داده و بازگرداندن این کودکان را یکی از شروط اصلی هرگونه توافق صلح در آینده اعلام کرده است. با این حال، مقامات روسی این اقدام اوکراین را «نمایشی برای تحریک احساسات اروپاییها» توصیف کرده و مدعی شدهاند که «محل دقیق حضور همه این کودکان» را میدانند.