خبرگزاری مهر، گروه استانها: جهان امروز به سمتی در حال حرکت است که جنگ بین خیر و شر به جنگی ترکیبی تبدیل شده است. در این بین یکی از ابعاد مهم، تأثیرگذار و تعیین کننده قطعاً حوزه رسانه است و این بخش اگر مورد توجه مردم و مسئولان قرار گیرد می‌تواند تأثیراتی صد چندان داشته باشد. تولید محتوا در دنیای این روزها نه دیگر بر مدارروزنامه های چاپی که در فضایی بسیار بسیار فراگیر و گسترده صورت می‌گیرد از این حیث نیاز به گیرایی و جذابیت با درجه بیشتری است و به این ترتیب رسانه امروز از اهمیت بیشتری برخوردار است و این اهمیت دلایل متعددی دارد که یکی تأثیرگذاری بر افکارعمومی، شکل گیری فرهنگ، ابزاری برای کسب و کار و به طور کلی رسانه‌ها در عصر حاضر به عنوان یکی از ارکان اصلی جوامع عمل می‌کنند و در جنبه‌های مختلف زندگی افراد تأثیرگذار هستند.
بررسی دقیق‌تر دلایل اهمیت رسانه‌ها
رسانه‌ها به عنوان منبع اصلی اخبار و اطلاعات، افراد را از رویدادهای جاری در داخل و خارج از کشور آگاه می‌کنند که این اطلاعات به افراد کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌تری در زندگی شخصی و اجتماعی خود بگیرند به عنوان مثال، اخبار اقتصادی می‌تواند بر تصمیمات مالی افراد تأثیر بگذارد و اخبار سیاسی می‌تواند بر انتخاب‌های سیاسی آنها تأثیر بگذارد.
شکل‌دهی به افکار عمومی؛
رسانه‌ها با انتخاب و برجسته سازی موضوعات خاص، می‌توانند افکار عمومی را تحت تأثیر قرار دهند و آنها می‌توانند با تکرار یک پیام یا روایت خاص، یک موضوع را مهم جلوه دهند و یا با نادیده گرفتن یک موضوع، آن را از دید عموم پنهان کنند که این قدرت رسانه‌ها در شکل دهی به افکار عمومی، آنها را به ابزاری قدرتمند در دست صاحبان قدرت و نفوذ تبدیل کرده است.
تأثیر بر فرهنگ؛
رسانه‌ها با نمایش سبک زندگی، ارزش‌ها و باورهای مختلف، به شکل‌گیری فرهنگ جامعه کمک می‌کنند و مردم می‌توانند فرهنگ‌های جدید را معرفی کنند، فرهنگ‌های سنتی را ترویج دهند یا به تغییر در فرهنگ موجود کمک کنند که با توجه به اینکه رسانه‌ها به طور گسترده در دسترس هستند و تأثیر زیادی بر مخاطبان دارند، می‌توانند نقش مهمی در حفظ و انتقال فرهنگ ایفا کنند.
ابزاری برای کسب‌وکارها؛
رسانه‌ها ابزاری تبلیغاتی قدرتمندی برای کسب‌وکارها هستند و شرکت‌ها از رسانه‌ها برای معرفی محصولات و خدمات خود، جذب مشتریان جدید و وفادار کردن مشتریان فعلی استفاده می‌کنند که با توجه به تنوع رسانه‌ها، کسب‌وکارها می‌توانند رسانه‌ای را انتخاب کنند و با مخاطبان هدف آنها سازگار باشد و بهترین نتایج را برایشان به ارمغان بیاورد.
آموزش و یادگیری؛
رسانه‌ها می‌توانند به عنوان ابزاری برای آموزش و یادگیری مورد استفاده قرار گیرند و با استفاده از رسانه‌ها، می‌توان مفاهیم پیچیده را به زبان ساده‌تری توضیح داد و یادگیری را برای افراد آسان‌تر کرد که در شرایطی مانند همه‌گیری کرونا که آموزش آنلاین اهمیت بیشتری پیدا کرده است، رسانه‌ها نقش حیاتی در آموزش و یادگیری ایفا می‌کنند.
پرواضح است که رسانه‌ها نه به خودی خود که توسط عوامل و خبرنگاران به این مرحله از تأثیرگذاری رسیده‌اند لذا نیروی انسانی همچنان با وجود توسعه هوش مصنوعی تعیین کننده ترین عامل در آگاهی سازی، آگاهی بخشی، اتحاد بخشی و روشنگری محسوب می‌شوند اما متأسفانه خبرنگاران با وجود نقش مهمی که در جامعه بر عهده دارند به میزان جایگاه اهمیت شغلی شأن، حمایت نمی‌شوند و این خود ممکن است انگیزه بهبود عملکرد یا استفاده از بیشترین ظرفیت برای انجام وظیفه را کاهش دهد و در ادامه این روند قطعاً در تولید محتوای رسانه‌ای تأثیرگذار است.
استان قم رتبه یک کشوری در تعداد رسانه‌های مجوز دار
استان قم نیز به دلیل اینکه یکی از مهمترین مناطق تولید محتوای فرهنگی، اخبار اجتماعی، دینی و همچنین موارد اقتصادی است، این خود موجب فعالیت گسترده تیم‌های رسانه‌ای و خبرنگاران برای پوشش تمامی این اتفاقات و رویدادها است که به گفته مدیر خانه مطبوعات استان قم درحال حاضر استان قم با ۶۲۷ رسانه مجوزدار از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رتبه نخست کشوری در بحث سرانه را به خود اختصاص داده است و این استان در عرصه تولید محتوا جزو سه استان برتر کشور قرار دارد و در عرصه مطبوعات دینی نیز، پایگاه جشنواره مطبوعات دینی در استان قم مستقر است.
مشکلات کنونی خبرنگاران
خبرنگاران با وجود تلاش‌های زیاد و فعالیت‌های میدانی گسترده اما همچنان از اقشاری محسوب می‌شوند که درآمد مشخص و حمایت‌های مالی چندانی ندارند. دستمزدهای پایین، عدم وجود قرارداد فعالیت دائمی و حق التحریرها محدود نسبت به میزان فعالیت از مشکلاتی است که اگر روزی به طور کامل برطرف شود فعالیت اهالی رسانه از نظر کیفی و کمی رشد و توسعه قابل توجهی خواهد داشت.
فخرالدین یوسف پور، مدیر خانه مطبوعات قم در سخنانی با بیان اینکه هم اکنون بخش رسانه‌ای این استان به دنبال ایجاد یک درآمد پایدار برای خانه مطبوعات است و در این عرصه و در دوره‌های مختلف پیشنهادهایی مطرح شده ولی هنوز به نتیجه نرسیده، تاکید کرد که درآمد حوزه خبر مشخص نیست و این قشر با مشکل مواجه است و این خود مشکل مهم دیگری یعنی کمبود خبرنگار میدانی خبره را ایجاد می‌کند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی قم نیز خواستار تعامل نهادهای مسئول برای بهبود وضعیت شغلی و رفاهی خبرنگاران شد و آن را لازمه پشتیبانی از جبهه رسانه‌ای انقلاب دانست و با تأکید بر نقش رسانه‌ها در مقابله با جنگ رسانه‌ای دشمن، خواستار عملکرد قرارگاهی و استفاده از آموزش و فناوری برای تقویت جبهه رسانه‌ای کشور شد.
به گفته محمدرضا سوقندی، کشور در معرض یک جنگ تمام‌عیار رسانه‌ای قرار دارد و مقابله با آن نیازمند انسجام، آمادگی، آموزش تخصصی و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین است و از سوی دیگر حجم بالای رویدادهای فرهنگی، مذهبی، اجتماعی و سیاسی در قم، مستلزم حضور نیروی انسانی رسانه‌ای کارآمد و سازمان‌یافته است که در این بین رسانه‌ها باید ضمن شناخت دقیق وظایف خود، با انسجام و هماهنگی عمل کنند تا در برابر هجمه‌ها ایستادگی مؤثر داشته باشند و این مهم با پشتیبانی راهبردی و همه‌جانبه از جبهه رسانه‌ای انقلاب، مستلزم اقدامات حرفه‌ای، رفاهی و آموزشی هماهنگ است.
در کل باید توجه داشت که با توجه به اینکه خبرنگاران امروز خود به عنوان یک سرباز در خدمت ایران اسلامی برای مقابله با دشمنی دشمنان محسوب می‌شوند اما قطعاً اگر دغدغه‌های مالی و هزینه‌های سنگین زندگی به صورت مکرر ذهن و فکر این سرابازان را درگیر کند نمی‌توانند وظایفی که بر عهده دارند را به نحو احسنت اجرا کنند و به همین دلیل توجه به این مشکلات معیشتی با نگاهی واقع بینانه که این قشر و خانواده‌هایشان نیز یکی از میلیون‌ها ایرانی در جامعه محسوب می‌شوند و مانند همه مردم در شرایط کنونی اقتصاد زندگی می‌کنند شاید خود گامی مؤثر باشد.
همچنین مشکلات مربوط به بیمه خبرنگاران نیز موضوع دیگری است که شامل تعداد زیادی از فعالین رسانه‌ای استان به خصوص خبرنگارانی است که بدون هیچ قرارداد خاصی با رسانه‌ها در حال فعالیت هستند و این درحالی است که بیمه خبرنگاران باید ذیل عنوان مشاغل سخت تعریف گردد که دنبال کردن و پیگیری حل این مشکل نیز جز با یاری مسئولان اجرایی استان، نمایندگان مجلس و دیگر نهادهای مرتبط با فعالیت خبرنگاران به جایی نخواهد رسید.
موضوع دیگری که شاید از درجه اهمیت بالایی در کنار موضوع معیشت و بیمه خبرنگاران برخوردار است، موضوع پاسخگویی به خبرنگاران است. خبرنگاری که با وجود همه دغدغه‌هایش پا در مسیر تولید یک گزارش یا خبر برای روشنگری می‌گذارد اما برای گرفتن یک مصاحبه به درهای بسته می‌خورد می‌تواند انگیزه خود را حفظ کند؟ قطعاً شرایط امروز برخورد نهادها با خبرنگاران نسبت به یک دهه یا دو دهه گذشته رشد و ارتقای زیادی داشته است و قابل قیاس با آن زمان نیست اما به نسبت میزان اطلاعات و دسترسی که برای تولید محتوا نیاز است و با توجه به سرعت بالای سایر رسانه‌های بین المللی در تولید محتوا، شاید این رابطه میان اهالی رسانه و مسئولان باید به روزرسانی شود و دیگر امکان مقایسه آن با یکی دو دهه قبل وجود نداشته باشد، به این معنی که با یک نیازسنجی مشخص می‌شود سرعت بالای تولید اخبار و اطلاعات در دنیای کنونی با وجود شبکه‌های اجتماعی دیگر به شکلی نیست که یک خبرنگار در استان قم برای کسب یک خبر یا مصاحبه از یک نهاد مجبور باشد یک هفته در نوبت بایستد و چه بسا این زمان هفت روزه خبر را بسوزاند و افکارعمومی ناچار باشد از منابع غیررسمی و حتی خدای ناکرده منابع رسانه‌ای دشمن اطلاعات مورد نیاز خود را به دست بیاورد.
در همین زمینه اکبر بهنام‌جو، استاندار قم ضمن حضور در برخی رسانه‌های استان به مناسبت روزخبرنگار طی اظهاراتی تاکید کرد که حمله دشمن به شبکه خبر نشان‌دهنده اهمیت رسانه است و خبرنگاران با اطلاع رسانی مناسب توانستند اتحاد را در جامعه ایجاد کنند و خبرنگاران اگرچه دارای مشکلات معیشتی و صنفی هستند ولی حتی در روز خبرنگار نیز پیگیر مشکلات مردم و استان هستند که نشان از دغدغه‌مندی اهالی رسانه است و آنها هستند که نقش مؤثری در انتقال نقطه نظرات مردم به مسئولین و ارائه دستاوردها به مردم دارند، تا جایی که اقدامات شهدا و رزمندگان و اطلاع‌رسانی آن توسط خبرنگاران موجب اتحادآفرینی در جامعه شده است لذا اصحاب رسانه دارای رسالت‌های سنگین و ارزشمندی هستند که باید به جایگاه آنها ارج نهاد و از این حیث اطلاع رسانی به مردم یکی از وظایف مدیران است و اگر مدیران همکاری لازم در این زمینه را نداشته باشند، استانداری مجبور است به شیوه‌های مختلف وارد عمل شود.
