مدل هوش مصنوعی o3 شرکت OpenAI موفق شد مدل Grok 4 از شرکت xAI را شکست دهد و قهرمان تورنمنت شطرنج هوش مصنوعی‌های همه‌منظوره شود. در این مسابقه، Grok اشتباهات فاحش و عجیبی انجام داد و حالا بار دیگر آتش رقابت میان «سم آلتمن»، مدیرعامل OpenAI، و «ایلان ماسک»، مالک xAI، شعله‌ورتر شده است.
این رقابت که در پلتفرم Kaggle متعلق به گوگل برگزار شد، با مسابقات تاریخی مانند نبرد «گری کاسپاروف» و کامپیوتر دیپ‌بلو تفاوت اساسی داشت. در اینجا خبری از کامپیوترهای فوق تخصصی شطرنج نبود. در عوض، مدل‌های زبانی بزرگ همه‌منظوره که برای کارهای روزمره طراحی شده‌اند، در برابر یکدیگر قرار گرفتند تا توانایی «استدلال» و «یادگیری استراتژیک» آنها سنجیده شود. در این تورنمنت سه روزه، هشت مدل هوش مصنوعی از شرکت‌های پیشرو مانند xAI، گوگل، OpenAI، آنتروپیک و شرکت‌های چینی DeepSeek و Moonshot AI با یکدیگر رقابت کردند.
تا پیش از فینال، به نظر می‌رسید که Grok 4 قوی‌ترین بازیکن این میدان است. «پدرو پینهاتا» (Pedro Pinhata) از وب‌سایت Chess می‌نویسد: «تا قبل از نیمه‌نهایی، به نظر می‌رسید هیچ چیز نمی‌تواند Grok را متوقف کند... اما این توهم در روز آخر از بین رفت.» در بازی‌های فینال، Grok با ارائه یک بازی «پراشتباه» به‌طور کامل در برابر مدل o3 شرکت OpenAI فروپاشید. «هیکارو ناکامورا» (Hikaru Nakamura)، استاد بزرگ شطرنج، در حین پخش زنده این مسابقه گفت: «Grok در این بازی‌ها اشتباهات بسیار زیادی مرتکب شد، اما OpenAI اینطور نبود.»
اشتباهات Grok به‌قدری عجیب بود که در چندین بازی به سادگی وزیر خود را از دست داد؛ اشتباهی که در سطح بالای شطرنج بسیار نادر است.
ایلان ماسک، حتی پیش از آغاز فینال و شاید با پیش‌بینی شکست، تلاش کرد تا اهمیت این رقابت را کم جلوه دهد. او در پستی در ایکس نوشت که موفقیت‌های قبلی Grok در این تورنمنت، یک «اثر جانبی» بوده و شرکت xAI «تقریباً هیچ تلاشی برای موفقیت در شطرنج نکرده است.» این اظهارنظر تلاشی برای مدیریت شکست در برابر رقیب دیرینه‌اش، سم آلتمن، تلقی می‌شود؛ دو فردی که هر دو ادعا می‌کنند هوشمندترین مدل‌های هوش مصنوعی جهان را در اختیار دارند.
درکل بازی‌های استراتژیک پیچیده‌ای مانند شطرنج از قدیم به عنوان معیاری برای سنجش هوش و توانایی ماشین‌ها به کار رفته‌اند. پیروزی تاریخی آلفاگو (محصول دیپ‌مایند گوگل) بر قهرمان جهان، «لی سه-دول» (Lee Se-dol)، که منجر به بازنشستگی او شد، نشان داد که هوش مصنوعی می‌تواند در استراتژی‌های پیچیده از انسان پیشی بگیرد. این تورنمنت جدید نیز نشان داد که مدل‌های زبانی بزرگ، فراتر از تولید متن، درحال یادگیری مهارت‌های استدلال عمیق هستند.
