به گزارش همشهری آنلاین؛ چندی پیش بود که «کی‌یر استارمر» نخست‌وزیر انگلیس، زنی به نام «بلائیس مترولی» را به عنوان رئیس جدید سرویس اطلاعات مخفی (ام‌آی۶) منصوب کرد و قرار است مترولی از اوایل پاییز سال جاری، جانشین سر ریچارد مور در این سمت شود.
بر اساس اطلاعات منتشره، حضور در دپارتمان ضد اطلاعات در کشورهای متخاصم در سرویس اطلاعات داخلی انگلیس (MI۵) و ریاست اداره فناوری و نوآوری در «ام‌آی۶» از جمله سوابق مترولی بوده است. مترولی در رشته انسان‌شناسی در مقطع کارشناسی در دانشگاه کمبریج تحصیل کرده و برخی منابع او را مسلط به زبان و فرهنگ منطقه خلیج‌فارس(به ویژه ایران) دانسته‌اند.
یادآور کودتای ۲۸ مرداد
با توجه به بحران فزاینده در منطقه غرب آسیا طی دو سال اخیر و به ویژه برنامه ویژه غرب برای ناآرام کردن فضای داخلی ایران و دیگر کشورها در این منطقه، میتوان انتصاب مترولی را بهتر درک کرد و دانست که چرا وزارت خارجه انگلیس از حضور مترولی خرسند است.
به تعبیری حتی شاید بتوان گفت که حضور فردی با سابقه «مترولی» در راس سرویس مخفی انگلیس، برای ما ایرانی‌ها یادآور کودتای ننگین ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ است که انگلیس به همراه آمریکا، دولت قانونی مصدق را سرنگون و به حیات ننگین حاکمیت پهلوی در ایران استمرار بخشیدند.
ام‌آی۶ از کجا کارش را آغاز کرد؟
ام‌آی۶ یا همان سرویس اطلاعات مخفی موسوم به (Secret Intelligence Service) است که در سال ۱۹۰۹ با اجاره دفتر کوچکی در لندن آغاز به کار کرد. با اینکه این سازمان شباهت زیادی به همتای آمریکایی خود دارد اما بسیار محرمانه‌تر از آن عمل می‌کند. وظیفه این نهاد، جمع‌آوری، تحلیل، و انتشار اطلاعات برون‌مرزی است.
این سرویس امنیتی، با ورود آمریکا به عرصه جنگ جهانی دوم، نیروهای اطلاعاتی این کشور را تحت آموزش قرار داد. با ظهور هیتلر و به قدرت رسیدن وی، MI۶ تمرکز خود را بر اروپا، آمریکای لاتین و بیشتر بخش‌های آسیا قرار داد. تا دهه ۱۹۹۰ نام رییس این سازمان و جزییات عملیاتی آن، به هیچ‌وجه در رسانه‌ها شنیده و دیده نمی‌شد و هنوز هم دستیابی جزییات مربوط به آن خیلی محدودتر از جزییات مربوط به MI۵ ارائه می‌شود.
البته نباید از سرویس امنیت داخلی انگلیس موسوم به MI۵ غافل شویم و یا این دو را با یکدیگر اشتباه بگیریم. با وجود اینکه حیطه وظایف این دو با یکدیگر متفاوت است، اما اشتراکاتی نیز دارند. این دو نهاد در سرتاسر جنگ‌های جهانی و جنگ سرد، موازی با یکدیگر حرکت می‌کردند. با اینکه MI۵ ظاهرا سیاست فضای باز نسبت به جامعه انگلیس را از دهه ۹۰ آغاز کرده، اما MI۶ به دلیل اهمیت اطلاعات و نوع فعالیتش رویکردی کاملا بسته و محرمانه دارد.
جاسوسی الکترونیکی در غرب آسیا و شمال آفریقا
سالها قبل روزنامه «ایندیپندنت» انگلیس اعلام کرد دولت این کشور، پایگاهی مخفی برای جمع‌آوری اطلاعات و جاسوسی الکترونیکی در غرب آسیا و شمال آفریقا اداره می‌کند. طبق گفته این رسانه انگلیسی، این، بخشی از سرمایه‌گذاریِ یک‌ونیم میلیارد دلاری دولت انگلیس در برنامه‌های تجسسی جهانی این کشور بوده است.
بحران‌آفرینی در غرب آسیا، کارویژه اساسی ام‌آی۶
همانطور که در ابتدای گزارش به آن اشاره شد، به نظر میرسد یکی از دلایل مهم انتصاب «بلائیس مترولی» به ریاست سازمان جاسوسی ام‌آی۶، تسلط و آشنایی او به فرهنگ مردم در غرب آسیا و به ویژه ایران است و همین امر میتواند ظرفیت این سازمان جاسوسی برای استفاده حداکثری از بحران‌های منطقه را ارتقا بخشد.
یکی از بحران‌هایی که میتوان رد پای سرویس جاسوسی انگلیس را در ایجاد و توسعه آن مشاهده کرد، شورش داخلی ۱۰ ساله در سوریه است. طبق گزارش منتشرشده اتحادیه عرب در دی‌ماه ۱۳۹۰ (ژانویه سال ۲۰۱۲) ام‌آی۶ و سیا و موساد، نقش اصلی را در برنامه‌ریزی برای نیروهای شورشی سوریه داشتند. این سازمان‌های اطلاعاتی و در راس آن‌ها ام‌آی۶ در ارتباط نزدیک با شورای ملی و ارتش موسوم به «آزاد سوریه» بودند و شبه نظامیان اخوان‌المسلمین را به خاک سوریه انتقال می‌دادند.
هدایت داعش در مسیر جاسوس‌های انگلیسی
یکی دیگر از نقاط عطف بحران‌افرینی سیستم جاسوسی انگلیس، داشتن نقش در تاسیس و هدایت گروهک تروریستی داعش است. شبکه «فرانس ۲۴» شهریور ۱۳۹۳(سپتامبر ۲۰۱۴) در گزارشی، از حضور گسترده ماموران امنیتی انگلیسی و چند کشور دیگر غربی در میان جنگجویان داعش خبر داد.
بر اساس آماری که در دوران قدرت داعش در سوریه و عراق منتشر شدند، بیش از ۸۰۰ نفر از اتباع انگلیس در صفوف داعش جنگیدند و ۲۰۰ نفر نیز بعد از گذراندن یک دوره جهادی در سوریه وعراق، به انگلیس بازگشتند.
همچنین برخی رسانه‌ها مثل «ساندی تایمز» اعلام کرده بودند که شمار زیادی از دختران و زنان انگلیسی در قالب گروه‌های «جهاد النکاح» در سوریه وعراق حضور داشتند. مشخص است که همه این موارد نمی‌توانسته بدون هماهنگی و نظارت سازمان جاسوسی انگلیس، پیش بروند.
