مدیر عامل مخابرات استان تهران در نشست خبری اخیر این شرکت درباره توسعه فیبر نوری تصریح کرد: «در اجرای پروژه هزار تار حدود ۳۰ درصد پیشرفت داشتهایم و ۷۰ درصد از پروژه عقب هستیم که دلایل متعددی دارد.» مرکز پژوهشهای مجلس هم در گزارش اخیر خود اعلام کرد که پروژه فیبر نوری در سراسر کشور از برنامه هفتم توسعه عقب مانده و این فقط مختص استان تهران نیست.
طرح «هزار تار» پروژه مخابراتی با هدف توسعه و گسترش فیبر نوری است که برای افزایش تعداد اتصالات به این فناوری ارتباطی در استان تهران است. همچنین با اجرای این طرح روزانه ۱۰۰۰ مشترک جدید به شبکه فیبر نوری در مدت ۱۶ ماه باید اضافه شود که در مجموع ۵۶۰ هزار مشترک را پوشش خواهد داد. با پیادهسازی کامل هزار تار شبکه مسی با فیبر نوری جایگزین میشود تا در نهایت کیفیت خدمات اینترنت و ارتباطات در استان تهران افزایش یابد.
به همین منظور، در هفته جاری شرکت مخابرات استان تهران نشست خبری گزارش عملکرد خود در این خصوص را برگزار کرد و به گفته علی ملکجعفریان، فقط ۳۰ درصد از طرح هزار تار اجرا شده و ۷۰ درصد از پروژه عقب هستند. او در این رابطه همچنین توضیح میدهد: «مخابرات ایران به دنبال اجرای تمهیداتی است که واگذاری فیبر در کل کشور با سرعت بیشتری انجام شود. ما این هدفگذاری را انجام دادیم اما محقق نشده است.»
پیش از این، مرکز پژوهشهای مجلس هم در گزارشی به روند اتصال به فیبر نوری در کشور پرداخت و اعلام کرده بود: « در پایان سال ۱۴۰۲ ابتدای سال ۱۴۰۳ و شروع برنامه هفتم پیشرفت حدود ۳۱۷ هزار سرویس گیرنده فیبر نوری وجود داشته است که این میزان تا اواسط آذر ۱۴۰۳ به حدود ۳۹۱ هزار سرویس گیرنده رسیده است و این نشان میدهد که در طول ۹ ماه سال اول اجرای برنامه هفتم پیشرفت فقط حدود ۷۴ هزار اتصال جدید در کشور شکل گرفته است که فاصله زیادی با اهداف تعیین شده برای سال نخست اجرای قانون برنامه هفتم وجود دارد.»
مدیر عامل شرکت مخابرات تهران نیز در توضیح وضعیت فعلی فیبر نوری استان تهران گفت: «از سال ۹۶ تا الان توانستهایم یک میلیون و ۷۰ هزار خانوار در استان تهران را تحت پوشش فیبر نوری قرار دهیم. البته منظور از پوشش، فاصله ۳۰۰ متری تا مشترک نیست بلکه منظور، نزدیکترین فاصلهای است که بتوانیم به سرعت سرویس را ارائه کنیم.» به گفته او نزدیک ۲۵۳ هزار خانوار تهرانی هماکنون به فیبر نوری مخابرات متصل هستند که از این تعداد، حدود ۲۱۰ هزار خانوار از سرویس دیتا استفاده میکنند و بقیه تنها تلفن دریافت کردهاند. همچنین ۷۵۰۰ ساختمان دولتی و خصوصی نیز در استان تهران به فیبر نوری متصل شدهاند.
در سالهای اخیر، گسترش فیبر نوری در کشور و اتصال شهروندان به این فناوری همواره یکی از اهداف جدی سیاستی در دولتهای مختلف بوده، اما تاکنون این هدف از اهداف تعیین شده عقب است. دلایل متعددی در این خصوص از جمله کمبود منابع مالی، نبود زیرساختهای فنی و همکاری کافی دستگاهها به ویژه شهرداری مطرح میشود. مدیر عامل شرکت مخابرات تهران نیز به این موضوع اشاره کرده و در توضیح مشکلاتی که برای ارائه فیبر نوری به مشترکان وجود دارد، گفت: «همکاری شهرداریها برای حفاری بسیار مهم است. ما در ماههای ابتدایی امسال مشکل زیادی برای دریافت مجوز داشتیم که خوشبختانه اکنون بهتر شده است. پس از آن همکاری مالکان ساختمانها برای عبور و نصب تجهیزات مهم است.
هرچند براساس قانون، مخابرات اجازه دارد این تجهیزات را نصب کند؛ اما ما ترجیح میدهیم این کار با رضایت مالکان باشد. در نهایت نیز تقاضای مشترکان مخابرات برای دریافت فیبر مهم است.» او در ادامه صحبتهای خود به آمار نصب فیبر نوری اشاره میکند و به گفته ملکجعفریان، در استان تهران نیاز به نصب ۱۱۸ هزار و ۵۰۰ FAT (Fiber Access Terminal) داریم که تاکنون ۲۲ هزار و ۳۰۰ عدد نصب شده است. همچنین براساس برنامه SWAP که از ابتدای امسال در دستور کار مخابرات قرار گرفته است، سرعت جایگزینی شبکه سیم مسی با فیبر نوری افزایش مییابد.
از طرف دیگر، یکی از انتقادات جدی و نارضایتی جامعه از توسعه فیبر نوری هزینه بالا این فناوری است. بهتازگی، حمید فتاحی، رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نیز به افزایش کیفیت فیبرنوری با حفظ هزینههای معقول دستور داده بود. رئیس رگولاتوری همچنین خواستار تسریع فرآیندها در اجرای پروژه فیبر نوری شده و شرکت مخابرات را برای انجام این امر ملزم دانسته بود.
روحالله عباسپور، عضو کمیسیون صنایع مجلس نیز در اظهارات اخیر خود به عدم استقبال مردم از پروژه فیبر نوری اشاره کرده و معتقد است که پوشش اینترنت کشور تضعیف شده و به دلیل قیمت بالا، مردم از خدمات فیبر نوری استقبال نمیکنند.
مدیر مخابرات منطقه تهران در نشست خبری اخیر خود در این باره تاکید کرده که تعرفه اینترنت تغییری نکرده است و تنها بستههایی که فروخته میشود، افزایش حجم داشتهاند. همچنین، مقایسهای با قیمتهای جهانی در کشورهای دیگر مانند عراق، امارات و عربستان صورت گرفته است، که نشان میدهد هزینه اینترنت در ایران نسبتاً پایین است، اما با توجه به توسعه فناوریهایی مانند نسل پنجم اینترنت، نیاز به زیرساختهای قویتر و هزینههای بیشتر احساس میشود.»
به گفته او، ARPU (متوسط درآمد به ازای هر مشترک) فیبر نوری ۳برابر ADSL است. ملکجعفریان همچنین توضیح داد: «مشترکان برای دریافت فیبر نوری باید حداقل حدود ۳.۵میلیون تومان هزینه کنند که در صورت تمایل به تغییر مودم، این هزینه ممکن است بیشتر شود. البته، پس از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه درخواست برای فیبر نوری افزایش یافته است و بیشترین مشترکان فیبر نوری در مناطق ۲ و ۸ مخابراتی قرار دارند.»
در مجموع، با توجه به اینکه شرکت مخابرات تهران باید تا پایان سال جاری معادل ۵۶۰ هزار پورت تار فیبر نوری را در این استان نصب کند و به گفته مدیر عامل این شرکت در این مسیر به مشارکت و همکاری شهرداری نیاز است، باید منتظر ماند و دید که تا پایان امسال چه میزان از این هدف محقق خواهد شد.