به گزارش بهداشت نیوز، در شرایطی که برخی نوزادان به ویژه نوزادان نارس یا بستری در بخش‌های مراقبت ویژه (NICU) به دلایل مختلف از تغذیه مستقیم با شیر مادر خود محروم می‌مانند، بانک شیر مادر راه‌حلی ایمن، علمی و انسانی برای تأمین این نیاز حیاتی فراهم کرده است.
تجربه اهدای شیر؛ تزریق زندگی به یک نوزاد
«سکینه معدل» مادری که حالا فرزند دومش را در آغوش دارد، روزی در شرایطی خاص و با نوزادی نارس، تصمیم گرفت شیر خود را به نوزادان نیازمند اهدا کند؛ تصمیمی که نه فقط به آن نوزادان، بلکه به خودش هم کمک کرد تا از غم و نگرانی برای فرزند خود، عبور کند.
او درباره اولین تجربه اهدای شیر خود می‌گوید: اولین باری که شیر اهدا کردم مربوط به زایمان اولم بود. پسرم نارس به دنیا آمده بود و در بیمارستان بستری بودم. همان‌جا بود که با دیدن یک آگهی درباره بانک شیر، به فکر فرو رفتم.
این مادر، تجربه اهدای شیر خود را نجات‌بخش توصیف می‌کند و می افزاید: آن روزها حال روحی خوبی نداشتم. اما دیدن آن آگهی و درک این حس ارزشمندی که می‌توانم به نوزادی گرسنه کمک کنم، من را از غم و نگرانی که برای پسرم داشتم نجات داد. به نظرم این لطف خدا بود؛ موهبتی که انسان را در مسیری قرار دهد تا بخشی از درد دیگری را کم کند.
معدل معتقد است که مادران بهتر درک می‌کنند که نوزاد گرسنه در چه شرایطی است و چقدر گریه های او از شدت گرسنگی رنج آور است... باید بگویم اهدای شیر، فقط یک عمل فیزیکی نیست؛ بلکه تزریق زندگی به نوازدی دیگر است.
تغذیه با شیر مادر؛ اولویت امروز، سلامت فردا
مدیر جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی شیراز نیز در ادامه با تأکید بر اهمیت تغذیه با شیر مادر گفت: شعار امسال هفته جهانی تغذیه با شیر مادر «تغذیه با شیر مادر؛ اولویت امروز، سلامت فردا»، بیانگر تأثیر مستقیم این نوع تغذیه بر سلامت حال و آینده جامعه است.
دکتر «معصومه صفاری»، ضمن اشاره به نقش تغذیه با شیر مادر در تضمین سلامت جسمی، روانی و عاطفی نوزاد و مادر،گفت:شیر مادر یک غذای کامل و بی‌بدیل برای نوزادان است که نه‌تنها نیازهای تغذیه‌ای کودک را به‌طور کامل در ۶ ماه نخست زندگی تأمین می‌کند، بلکه در تقویت سیستم ایمنی، رشد مغز و کاهش خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌های مزمن نیز نقش دارد.
وی افزود: شیر مادر حاوی آنتی‌بادی‌ها، سلول‌های ایمنی و آنزیم‌هایی است که نوزاد را در برابر بیماری‌هایی مانند عفونت‌های گوش، ذات‌الریه، مننژیت، اسهال و حتی سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) محافظت می‌کند.
مدیر جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس دانشگاه با اشاره به مزایای شیردادن به نوزاد برای مادران نیز گفت: شیر دادن به نوزاد، خطر ابتلا به سرطان پستان و تخمدان، دیابت نوع ۲ و افسردگی پس از زایمان را کاهش می‌دهد و به تنظیم وزن پس از زایمان نیز کمک می‌کند.
دکتر صفاری ادامه داد: ترویج تغذیه با شیر مادر، علاوه بر ارتقای سلامت فردی، از منظر اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی نیز مزایای گسترده‌ای دارد. کشورهایی که در این زمینه موفق بوده‌اند، کاهش قابل‌توجهی در هزینه‌های بهداشتی درمانی و مرگ‌ومیر نوزادان تجربه کرده‌اند.
مدیر جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس دانشگاه علوم پزشکی شیراز با اشاره به آمار سازمان جهانی بهداشت گفت: شیردهی انحصاری تا 6 ماهگی، می‌تواند تا ۱۳ درصد از مرگ‌ومیر کودکان زیر پنج سال را کاهش دهد.
دکتر صفاری حمایت از مادران در محیط کار، آموزش صحیح به خانواده‌ها و تقویت فرهنگ عمومی در این زمینه را از راهکارهای اصلی ترویج تغذیه با شیر مادر عنوان کرد و افزود: ترویج تغذیه با شیر مادر نه‌تنها یک توصیه بهداشتی بلکه یک راهبرد جامع سلامت عمومی است که باعث کاهش مرگ‌ومیر نوزادان، ارتقای کیفیت زندگی، کاهش هزینه‌های درمانی، توسعه پایدار و عدالت اجتماعی می شود؛ این همان دلیلی است که نظام‌های سلامت در سطح جهانی و ملی، آن را یک اولویت بهداشتی و اجتماعی می‌دانند.
وی شعار امسال را، یادآور این نکته دانست که سرمایه‌گذاری امروز ما در ترویج تغذیه با شیر مادر، تضمینی برای داشتن جامعه‌ای سالم‌تر، مقاوم‌تر و آگاه‌تر در آینده خواهد بود.
تمامی شیرهای پاستوریزه بانک شیر با تایید سلامت کامل در اختیار نوزادان نارس قرار می‌گیرد
دکتر «عصمت دیره»، فوق تخصص کودکان و نوزادان و رئیس بانک شیر دانشگاه علوم پزشکی شیراز نیز در ادامه، گفت: بانک شیر دانشگاه از مرداد ماه ۱۳۹۸ در بیمارستان حضرت زینب (س) آغاز به کار کرد و به عنوان تنها بانک شیر استان فارس، نقش مهمی در تأمین شیر سالم برای نوزادان نارس دارد.
وی با اشاره به فرآیند جمع‌آوری شیر گفت: مادران دارای شیر کافی در سطح استان فارس با همکاری مشاورین شیر مادر، شناسایی و شیرهای جمع آوری شده پس از فریزشدن در همان محل، با حفظ زنجیره سرما به بانک شیر شیراز ارسال می شود.
دکتر دیره با بیان اینکه شیر «ترم» از مراکز بهداشت و درمان شیراز و شهرستان‌های استان فارس و همچنین شیر «پره‌ترم» از بیمارستان‌های شیراز تأمین می‌شود، افزود: پس از تشکیل پرونده و انجام آزمایشات سرولوژی، شیرها آماده پاستوریزه شدن می‌شوند؛ کشت میکروبی شیر، قبل و بعد از پاستوریزاسیون انجام می‌شود و در صورت منفی بودن جواب، شیر پاستوریزه شده، مطابق دستور پزشک و با ارائه فرم درخواست، با رعایت کامل زنجیره سرما، آماده مصرف نوزادان نارس محروم از شیر مادر در بیمارستان‌ها است.
وی همچنین با اشاره به ارسال شیر به مناطق محروم کشور نیز گفت: بانک شیر دانشگاه علوم پزشکی شیراز نخستین بانک شیر در کشور است که طی چهار مرحله و به میزان ۲۰ لیتر، شیر مادر را به نوزادان محروم استان زاهدان ارسال کرده است.
دکتر دیره در بخش دیگری از صحبت‌های خود به آمار عملکرد بانک شیر در سال گذشته پرداخت و اظهار کرد: در سال گذشته حجم شیر دریافتی بانک شیر، ۵۰۳ لیتر بوده و ۶۱۱ لیتر شیر پاستوریزه شده هم از شیر مازاد سال قبل در اختیار نوزادان نارس بستری در بیمارستان‌های دولتی و خصوصی در شیراز، مرودشت، گچساران، بندر عباس و زاهدان قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه در سال گذشته ۱۳۵ مادر به این مرکز، شیر اهدا کرده اند، افزود: اکنون ۵۰ مادر اهداکننده در بانک شیر ثبت شده‌اند که از این تعداد ۲۱ نفر به صورت فعال همکاری می کنند.
دکتر دیره در پایان با قدردانی از مشارکت انسان‌دوستانه مادران اهداکننده، یاد آور شد: برای تضمین سلامت نسل آینده و تربیت نسلی هوشمند و موفق، حمایت مستمر و همه‌جانبه مدیران و کارشناسان حوزه بهداشت و درمان دانشگاه علوم پزشکی شیراز در ترویج تغذیه با شیر مادر ضروری است.
