به گفته رئیس کل گمرک ایران، بین ۱۰ تا ۱۳ هزار خودرو در بنادر و گمرکات شهید رجایی و باهنر در انتظار صدور کد رهگیری بانک و تخصیص ارز به سر می‌برند. این خودروها، هرچند وارد گمرکات شده‌اند، اما به دلیل نبود اظهار رسمی، همچنان بلاتکلیف مانده‌اند.
فرود عسگری، رئیس کل گمرک، اعلام کرده که در چهار ماه نخست سال ۱۴۰۴، تعداد ۱۴ هزار و ۲۸۷ دستگاه خودروی سواری نو به ارزش ۳۱۳ میلیون دلار از گمرکات کشور ترخیص شده است. این رقم در مقایسه با ۱۰ هزار و ۳۵۳ دستگاه خودروی ترخیص‌شده در مدت مشابه سال گذشته، رشدی بیش از ۴۰ درصد را نشان می‌دهد. با این حال، تعداد خودروهای رسوب‌شده در گمرکات تقریباً برابر با خودروهای ترخیص‌شده در این دوره است.
در حوزه خودروهای کارکرده، هیچ خودرویی به‌صورت رسمی از گمرک ترخیص نشده است. عسگری به ایلنا توضیح داده که ممکن است خودروهای دست‌دوم وارد گمرکات شده باشند، اما به دلیل عدم اظهار رسمی، آماری از آنها ثبت نشده است.
واردکنندگان از ابتدای سال جاری با مشکلات جدی در ثبت سفارش و تخصیص ارز مواجه بوده‌اند. به تازگی از آنها خواسته شده تا مدارک لازم را برای دریافت مجوزها ارائه کنند، اما همچنان در صف تخصیص ارز معطل مانده‌اند. این در حالی است که توقف موقت تعیین تعرفه‌ها توسط دیوان عدالت اداری، ابهامات بیشتری به این فرآیند افزوده است.
پس از انفجار ۶ اردیبهشت در بندر شهید رجایی که به برخی خودروهای وارداتی آسیب رساند و همچنین جنگ ۱۲روزه، انتظار می‌رفت فرآیند ترخیص خودروها با سرعت بیشتری دنبال شود. اما واقعیت این است که حجم خودروهای معطل در گمرکات، نشان‌دهنده کندی در این روند است.
تأخیر در ترخیص خودروها نه‌تنها بازار خودرو را با کمبود عرضه و افزایش قیمت مواجه کرده، بلکه هزینه‌های انبارداری و خسارات ناشی از توقف طولانی‌مدت خودروها را به واردکنندگان و در نهایت مصرف‌کنندگان تحمیل کرده است. این وضعیت، ضرورت اقدام فوری نهادهای مسئول از جمله وزارت صمت، وزارت اقتصاد، بانک مرکزی و گمرک را بیش از پیش آشکار می‌کند.
برای رفع این بحران، هماهنگی بین دستگاه‌های ذی‌ربط و تسریع در تخصیص ارز و تعیین تکلیف تعرفه‌ها ضروری است. تزریق خودروهای رسوب‌شده به بازار می‌تواند به تعادل قیمت‌ها کمک کرده و فشار مالی بر مصرف‌کنندگان را کاهش دهد.
