به گزارش خبرنگار اقتصادی رکنا، اخیرا در مواقعی چون بحران انرژی و بحث محیط زیست، اهمیت استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و گسترش آن بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. به همین منظور بهنام لطفی، مدیر بازرسی صنعتی شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، ضمن ارائه موضوعاتی درمورد چالش‌ها و نحوه نگهداری پنل‌های خورشیدی، مسیر گسترش نیروگاه‌های پاک را مورد بررسی قرار داد.

به گفته او، در سال‌های اخیر پیشرفت قابل توجهی از این فرآیند در کشور مشاهده شده است که به نوبه خود گامی ارزشمند در جهت کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی به‌شمار می‌آید اما با این حال، چالش‌هایی نیز در زمینه نگهداری، بهره‌برداری و پایش این سامانه‌ها وجود دارد که متاسفانه در بسیاری از پروژه‌ها مورد غفلت واقع شده‌اند.

از سویی نگهداری و بازرسی مؤثر می‌تواند عمر و بازده سیستم‌های فتوولتاییک را به طرز چشمگیری افزایش دهد. به گونه‌ای که حتی اگر یک سامانه با بهترین تجهیزات طراحی شده باشد، بازهم در صورت عدم نگهداری مناسب، ظرف مدت کوتاهی دچار افت عملکرد و خرابی اجزا شده و یا در مواردی به‌طور کلی از مدار خارج خواهد شد.

بهنام لطفی در ادامه براساس تجربیات کسب شده از نظارت بر پنل‌های خورشیدی به ارائه برخی اشکالات شایع در بازرسی‌های دوره‌ای پرداخت که می‌تواند به کاهش بازدهی و افزایش هزینه‌ها منجر شود.

او در این زمینه به مواردی چون ایجاد آلودگی سطح پنل‌ها به دلیل گردوغبار، فضولات پرندگان یا آلاینده‌های صنعتی اشاره کرد. علاوه‌بر آن آلودگی نقاط داغ ناشی از آسیب مکانیکی یا سایه‌اندازی جزئی، فرسودگی و آسیب‌دیدگی کابل‌ها، ترمینال‌ها و جعبه‌های اتصال و همچنین خطای عملکرد اینورترها و تجهیزات حفاظتی را نیز به عنوان دیگر شواهد این اشکالات برشمرد.

او همچنین درخصوص هزینه‌های نگهداری پیشگیرانه و بازرسی‌های دوره‌ای، آن را در مقایسه با خسارت ناشی از کاهش راندمان یا خاموشی‌ها، بسیار ناچیز دانست.

او می‌گوید استفاده از فناوری پیشرفته‌ای نظیر پهپادهای مجهز به دوربین‌های حرارتی، ابزار تحلیلی دقیق و تفسیر داده‌های عملکردی، برای بازرسی و پایش اطلاعات می‌تواند به میزان قابل توجهی به بهبود عملکرد و کاهش ریسک‌های مالی و فنی کمک کند. نگهداری بازده تولید برق در سطح مطلوب، کاهش ریسک فنی و مالی بهره‌بردار، پوشش الزمات بیمه‌ای و استانداردهای فنی، افزایش عمر مفید تجهیزات و حفاظت از سرمایه‌گذاری، از جمله فواید این فرآیند هستند.

در پایان می‌توان گفت، توجه به نگهداری و نظارت بر این سیستم‌ها نه به عنوان هزینه، بلکه به‌عنوان یک بیمه‌نامه برای سرمایه‌گذاران، بهره‌برداران و مدیران پروژه‌های خورشیدی تلقی می‌شود. چرا که به عقیده مدیر بازرسی صنعتی ISQI، آینده انرژی کشور بدون توجه به انرژی خورشیدی قابل تصور نیست و دیر یا زود باید بستر‌های کافی برای بهره‌بری از این انرژی پاک صورت پذیرد. هرچند توسعه واقعی زمانی اتفاق می‌افتد که نگهداری، نظارت و کنترل کیفیت به بخشی جدانشدنی از چرخه عمر این پروژه بدل شود.