صندوق بینالمللی پول پیشبینی رشد اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۵ را اندکی افزایش داد، اما اعلام کرد که خطرات تعرفهای، هنوز چشمانداز اقتصاد جهان را تحت تاثیر قرار میدهند.
صندوق بینالمللی پول پیشبینیهای رشد اقتصاد جهان برای سالهای ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ را اندکی افزایش داد و این افزایش را حاصل خریدهای قویتر از حد انتظار پیش از جهش تعرفههای آمریکا در اول آگوست و کاهش نرخ تعرفه موثر آمریکا از ۲۴.۴ درصد به ۱۷.۳ درصد اعلام کرد. با این حال، این صندوق هشدار داد که اقتصاد جهان با خطرات بزرگی از جمله افزایش احتمالی نرخ تعرفهها، تنشهای ژئوپلیتیکی و کسریهای مالی بزرگتر که میتواند نرخ بهره را افزایش دهند و شرایط مالی جهانی را تشدید کنند، روبهرو است.
پییر اولیویه گورینشاس، اقتصاددان ارشد صندوق بینالمللی پول گفت: اقتصاد جهان هنوز با این سطح از تعرفهها در معرض آسیب است؛ حتی اگر اکنون، این تعرفهها به میزان بدی که میتوانست باشد، نباشد.
صندوق بینالمللی پول در بهروزرسانی چشمانداز اقتصادی جهان که در آوریل منتشر شد، پیشبینی رشد جهانی خود را برای سال ۲۰۲۵ با ۰.۲ درصد افزایش، به سه درصد و برای سال ۲۰۲۶ را با ۰.۱ درصد افزایش، به ۳.۱ درصد رساند. با این حال، این رقم هنوز کمتر از میانگین تاریخی ۳.۷ درصد قبل از همهگیری کرونا و رشد ۳.۳ درصدی است که در ژانویه برای هر دو سال میلادی پیشبینی کرده بود.
این وامدهنده جهانی پیشبینی کرد، تورم کل جهان در سال ۲۰۲۵، به ۴.۲ درصد و در سال ۲۰۲۶ به ۳.۶ درصد کاهش یابد، اما این سازمان بینالمللی خاطرنشان کرد: احتمالا نرخ تورم آمریکا بالاتر از هدف باقی خواهد ماند، زیرا تاثیر تعرفهها در نیمه دوم سال به مصرفکنندگان آمریکایی منتقل میشود.
نرخ تعرفه موثر آمریکا که با درآمد تعرفه واردات به عنوان نسبتی از واردات کالا اندازهگیری میشود از آوریل کاهش یافته است، اما همچنان بسیار بالاتر از سطح تخمینی ۲.۵ درصد در اوایل ژانویه است. صندوق بینالمللی پول اعلام کرد که نرخ تعرفه مربوطه برای سایر نقاط جهان، ۳.۵ درصد است، در حالی که این رقم در آوریل ۴.۱ درصد بود.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، با اعمال تعرفه جهانی ۱۰ درصدی بر تقریبا همه کشورها از آوریل و تهدید به اعمال تعرفه بیشتر از روز جمعه، تجارت جهانی را مختل کرده است. تعرفههای تلافیجویانه بسیار بالاتر اعمال شده آمریکا و چین تا ۱۲ آگوست به حالت تعلیق درآمد و مذاکرات هفته جاری در استکهلم احتمالا به تمدید بیشتر این تعرفهها منجر خواهد شد.
آمریکا همچنین تعرفه سنگین از ۲۵ تا ۵۰ درصد بر خودرو، فولاد و سایر فلزات و به زودی نیز تعرفه بیشتری بر داروها، الوار و تراشههای نیمهرسانا اعلام خواهد کرد. معاملهگران در انتظار هفته سرنوشتساز هستند که احتمالا روند بازارها و اقتصاد را در ادامه سال تعیین میکند.
صندوق بینالمللی پول اعلام کرد که این افزایش تعرفهها در آینده، در ارقام صندوق بینالمللی پول منعکس نخواهد شد و میتواند نرخهای تعرفه موثر را بیشتر افزایش دهد و تنگناهایی ایجاد و تاثیر تعرفههای بالاتر را تشدید کند.
تغییر تعرفهها
گورینشاس گفت: صندوق بینالمللی پول در حال ارزیابی توافقهای جدید ۱۵ درصدی اعلام شده آمریکا با اتحادیه اروپا و ژاپن در روزهای اخیر است؛ توافقهایی که برای لحاظ کردن در پیشبینی جولای خیلی دیر انجام شد، اما نرخهای تعرفه اعلام شده، مشابه نرخ ۱۷.۳ درصدی پیشبینی صندوق بینالمللی پول است.
وی افزود: در حال حاضر، ما شاهد تغییر عمدهای در مقایسه با نرخ تعرفهای که آمریکا بر سایر کشورها اعمال میکند، نیستیم و هنوز مشخص نیست که آیا این توافقها پایدار خواهند بود یا خیر. بنابراین، باید منتظر بمانیم تا ببینیم که این توافقها پابرجا باقی میمانند، از بین میروند و یا تغییرات دیگری در سیاست تجاری به دنبال خواهند داشت یا خیر.
صندوق بینالمللی پول اعلام کرد: نتایج شبیهسازیهای کارکنان نشان میدهد که اگر حداکثر نرخهای تعرفه اعلام شده در آوریل و جولای اجرا شوند، رشد جهانی در سال ۲۰۲۵، تقریبا ۰.۲ درصد کمتر خواهد بود. اقتصاد جهانی در حال حاضر مقاوم بوده، اما عدم قطعیت همچنان بالا است و فعالیت اقتصادی فعلی نشان دهنده تحریفهای ناشی از تجارت و نه استحکام زیربنایی است.
این اقتصاددان ارشد صندوق بینالمللی پول با اشاره به نشانههایی مبنی بر آغاز افزایش قیمت مصرفکننده در آمریکا گفت: پیشبینی میشود تعرفهها همچنان بالا باقی بمانند. تعرفه پایه بسیار بالاتر از ژانویه و فوریه است و اگر این وضعیت ادامه یابد، بر رشد اقتصادی آینده تاثیر خواهد گذاشت و به عملکرد جهانی واقعا ضعیف کمک خواهد کرد.
وی با اشاره به اینکه دلار پایینتر، به شوک تعرفه برای سایر کشورها میافزاید و همچنین به تسهیل شرایط مالی کمک میکند، گفت: یکی از عوامل غیرمعمول، کاهش ارزش دلار است که در تنشهای تجاری قبلی دیده نشده بود. پیشبینی میشود رشد اقتصادی آمریکا در سال ۲۰۲۵، به ۱.۹ درصد برسد که ۰.۱ درصد بیشتر از چشمانداز آوریل است و در سال ۲۰۲۶، به دو درصد خواهد رسید. صندوق بینالمللی پول اعلام پیشبینی کرد قانون جدید کاهش مالیات و هزینههای آمریکا، کسری مالی این کشور را ۱.۵ درصد افزایش داده و درآمدهای تعرفهای آن را تقریبا نصف میکند.
این صندوق پیشبینی سال ۲۰۲۵ خود برای رشد منطقه یورو را با ۰.۲ درصد افزایش، به یک درصد رساند و پیشبینی سال ۲۰۲۶ را بدون تغییر در ۱.۲ درصد باقی گذاشت و اعلام کرد که این بازنگری صعودی، نشاندهنده افزایش تاریخی و بزرگ صادرات دارویی ایرلند به آمریکا است که بدون آن، بازنگری کنونی نصف میشد.
خبرگزاری رویترز گزارش کرد، دورنمای چین با ۰.۸ درصد افزایش بیشتر، منعکسکننده فعالیت قویتر از حد انتظار در نیمه اول سال میلادی و کاهش قابل توجه تعرفههای آمریکا و چین پس از اعلام آتشبس موقت واشنگتن و پکن است. صندوق بینالمللی پول پیشبینی خود از رشد اقتصادی چین در سال ۲۰۲۶ را با ۰.۲ درصد افزایش، به ۴.۲ درصد رساند.
به طور کلی، انتظار میرود رشد اقتصادی در بازارهای نوظهور و اقتصادهای در حال توسعه در سال ۲۰۲۵، به ۴.۱ درصد برسد و در سال ۲۰۲۶، به چهار درصد کاهش یابد. صندوق بینالمللی پول پیشبینی خود از تجارت جهانی را با ۰.۹ درصد افزایش به ۲.۶ درصد رساند، اما پیشبینی خود برای سال ۲۰۲۶ را با ۰.۶ درصد کاهش، به ۱.۹ درصد رساند.
این صندوق، پیشبینی خود از رشد تولید ناخالص داخلی واقعی ایران در سال ۲۰۲۵ را ۰.۶ درصد برآورد کرد که نسبت به نرخ ۰.۳ درصد پیشبینی این صندوق در آوریل بهبود یافته است و انتظار دارد نرخ رشد اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۶، همچنان ۱.۱ درصد باشد.
منبع: ایسنا