به گزارش اقتصادنیوز، در ساختمان هرمی شکل بهارستان و در روزهایی که پایتخت بعد از یک جنگ تحمیلی 12 روزه اسیر کم آبی و قطع برق هستند، دوفوریت لایحه ای به تصویب رسید که شوک جدیدی نه تنها به شهروندان تهرانی که به کل کشور بود.
ماجرا از آنجا شروع شد که هفته گذشته دولت، لایحه ای را با عنوان «مقابله با محتوای خلاف واقع در فضای مجازی» با 22 ماده و تبصره به مجلس شورای اسلامی ارسال کرد. این لایحه به محض اینکه رخت رسمی شدن به خود پوشاند و در فضای مجازی وایرال شد، با موجی از واکنش های متعدد و کنایه آمیز از سوی رسانه ها، چهره ها، فعالان سیاسی و مسئولان سابق دولتی روبه رو شد.
اما این واکنش ها مانع از مطرح شدن لایحه در صحن نشد و پنج مردادماه دوفوریت این لایحه در صحن مجلس به تصویب رسید. لایحه ای که نام دوم آن همان «صیانت 2» شده است.
روز گذشته فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت در گفتگو با اقتصادنیوز به تشریح ابعاد ناگفته ای از این لایحه پرداخت و گفت: در این لایحه، حق اظهارنظر، انتقاد و پیشنهاد دیده شده و محدودیت‌ها صرفاً برای کانال‌ها و گروه‌هایی است که بیش از ۹۰ هزار عضو دارند؛ بنابراین گروه‌های کوچکتر مشمول این محدودیت‌ها نیستند.
اما خارج از گود بهارستان و دولت واکنش ها به این لایحه چه بود؟
ابوالحسن فیروزآبادی دبیر سابق شورای عالی فضای مجازی در واکنش به اختصاص قید دوفوریت برای این لایحه به اقتصادنیوز گفت: در این صورت، باید زندان های بزرگی برای این لایحه اختصاص یابد. از سوی دیگر، مرجع مجازات شفاف و مشخص نیست. به هر حال، این لایحه نیاز به کار بیشتر دارد و باید بیشتر به آن پرداخته شود.
علی صوفی فعال سیاسی اصلاح طلب نیز در واکنش به این لایحه جنجالی در گفتگو با اقتصادنیوز این سوال را مطرح کرد که مگر می شود جلوی شایعات را گرفت؟ دولت آقای پزشکیان الان باید جلوی این نکات حاشیه ساز را بگیرد نه اینکه با همکاری سایر قوا، فضا برای مردم محدودتر شود.
واکنش ها به لایحه مقابله با محتوای خلاف واقع در فضای مجازی در نهایت طی روز گذشته و امروز آنقدر پررنگ شد که گزینه استرداد این لایحه نیز روی میز گذاشته شد.
یک رسانه اصلاح طلب زمزمه های استرداد لایحه را مطرح کرد تا واکنش ها به این گزینه نیز آغاز شود. آنچنان که احمد زیدآبادی فعال سیاسی اصلاح طلب در پستی در تلگرام نوشت؛ آقای دکتر پزشکیان گفته است؛ چنانچه "نخبگان" بر استرداد لایحۀ مقابله با محتوای خلاف واقع در فضای مجازی "اجماع" داشته باشند، دولت حرف‌شان را می‌پذیرد.نخستین پرسشی که در مورد سخن آقای رئیس‌جمهور پیش می‌آید این است که منظور از "نخبگان" چه کسانی هستند و "اجماع" آنان از چه راهی احراز می‌شود؟
او تاکید کرد اثرات لایحه اظهرمن‌الشمس است. مثل خرده شیشه‌ای که وارد دهان شود! برای دفع خرده شیشه و اثری که بر دهان و مری و معده می‌گذارد، نه نیازی به نظر نخبگان است و نه بخصوص اجماع آنان! عقل روزمره اقتضا می‌کند که باید آن را از دهان در آورد و بیرون انداخت!
روزنامه دولت نیز گزینه استرداد را رد نکرده و حتی سازوکار اجرایی کردن آن را هم تشریح کرده و نوشته است؛ با توجه به نگاه برخی حقوقدانان و فعالان مدنی، اکنون این پرسش مطرح است که آیا دولت می‌تواند با وجود تصویب فوریت، لایحه مقابله با انتشار محتوای خلاف واقع را پس بگیرد؟
بر اساس ماده ۱۳۴ قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، استرداد لوایح قانونی پیش از تصویب کلیات آنها در مجلس، با تصویب هیأت وزیران و نامه رسمی رئیس‌جمهوری ممکن است. در این حالت، صرفاً گزارش استرداد در صحن علنی اعلام می‌شود و نیازی به رأی‌گیری مجلس وجود ندارد. بنابراین، تصویب دوفوریت به‌تنهایی مانعی برای استرداد لایحه محسوب نمی‌شود؛ زیرا فوریت ناظر بر ترتیب بررسی است، نه تأیید محتوای لایحه.
اقتصادنیوز در جدول زیر بخشی از انتقادات وارد شده به این لایحه را روایت کرده است؛
