همشهری - محمد سرابی: این انجمن در سطح جهان نزدیک ۷۰ سال سابقه دارد و در ایران نیز از سال ۱۳۷۳ به صورت رسمی کار خود را شروع کرد. تا سال ۱۳۸۸ جمعیت شرکتکنندگان در جلسات معتادان گمنام حدود ۴۰۰ هزار نفر بودند و امروز این تعداد به یک میلیون نفر رسیده است.
مسئولان این انجمن که بنا به اصول گمنامی انجمن خود، از بیان نام خودداری میکنند به همشهری گفتند که تنها شرط شرکت در این جلسات «تمایل به ترک مصرف» است که از طریق مراحلی موسوم به «دوازده قدم» اجرا میشود. انجمن مراکز و اردوگاههای سمزدایی و ترک ندارد و تمرکز آن بر شرکت مستمر و مداوم اعضا در جلسات گروهی ترک اعتیاد است. در این جلسات، عضوی که مدت زمان پاکی بیشتری داشته باشد تجربیات خود را در اختیار اعضای جدیدتر قرار میدهد. انجمن بر این عقیده استوار است که شرکت مداوم در جلسات و تبادل تجربیات درباره آنچه «بیماری اعتیاد» نامیده میشود، میتواند باعث دورماندن از مواد مخدر شود. این انجمن در ۱۴۴ کشور جهان شعبههایی دارد و کنفرانسهای جهانی آن مستمر برگزار میشود.
۲۲ هزار جلسه هفتگی
به دلیل رعایت اصل گمنامی، هیچ مدرکی از حضور اعضا در انجمن نگهداری نمیشود و آمار و اطلاعاتی از وضعیت شرکتکنندگان در جلسات وجود ندارد. تعداد ۵ هزار گروه برگزاری جلسات، مراکز شلوغ شهرها تا حاشیه شهر و روستا و دورافتادهترین مناطق کشور را هم زیر پوشش قرار میدهد. تلاش معتادان گمنام این است که دسترسی به جلسات را برای هر کس که معرض مصرف مواد مخدر قرار دارد، فراهم کند.
نگاهی به آمار شرکتکنندگان در جلسات هفتگی
۵۲۷۰ گروه معتادان گمنام در کشور وجود دارد
۲۲۳۴۷ جلسه هر هفته تشکیل میشود
۵۰ تا ۱۰۰ نفر در هر جلسه شرکت میکنند
۴۸۹۷ گروه و ۲۱۴۱۹ جلسه مخصوص مردان
۳۷۳ گروه و ۹۲۸ جلسه مخصوص زنان
۳۷ جلسه نیز به صورت «باز» اجرا میشود و در آن خانواده معتادان و هر کسی که علاقهمند باشد، حضور پیدا میکند.
نسل زد در NA
انجمن معتادان گمنام زمانی تشکیل شد که مواد مخدر بیشتر از نوع سنتی بود. امروزه نسل جوان مصرف کننده مواد مخدر صنعتی با ترکیبهای جدید هستند. آیا شرکت در جلسات به ترک مواد صنعتی هم کمک میکند؟ برگزار کنندگان جلسات معتادان گمنام عقیده دارند که اصول و مراحل ترک مصرف یکسان است. نگاهی به جلسات هم نشان میدهد که نسل جدید بخشی از شرکت کنندگان را تشکیل میدهد. جوانانی که زیر ۲۰ سال دارند و هر کدام چند سال مصرف مواد مخدر را پشت سرگذاشتهاند. در گفت و گو با برخی از شرکتکنندگان در یکی از جلسات، به نکاتی درباره اعتیاد صنعتی نسل جدید پی بردیم.
- موادی مانند «سورچه» که از هرویین به دست میآید و «کیمیکال» ها در گروه سنی جوان مشتریان بیشتری دارد.
- شدت یافتن اعتیاد نیز در میان نوجوانان و جوانان شتاب دارد. در حالی که مصرفکنندگان مواد سنتی در مدت زمان زیاد - گاهی تا ۱۰ سال - دچار عوارض خطرناک اعتیاد میشدند، نسل جوان در مدت چند ماه به شدیدترین عوارض مصرف دچار می شوند.
- اگرچه آماری از میانگین سنی یا نوع ماده مخدر مصرفی در بین شرککنندگان در جلسات وجود ندارد اما جوانان در جلسات، کسانی با شرایط مشابه را میبینند که توانستهاند پاکی را برای مدت قابل توجهی حفظ کنند. در میان آنها برای خود «راهنما» پیدا میکنند و در مسیر بهبودی قرار میگیرند. اکنون راهنماهایی در جلسات هستند که نزدیک ۲۲ سال سن و قریب ۴ سال پاکی دارند.