به گزارش بهداشت نیوز، جناب آقای دکتر هادی اسدی پور متخصص نورولوژی و فلوشیپ خواب، ضمن عرض خیر مقدم بفرمایید از چه زمانی بصورت تخصصی وارد این عرصه شدید؟
حدود 23 سال قبل بود که من در دوره تخصص نورولوژی با حضور در همایش ها و سمینارهای خواب به اهمیت و میان رشته بودن این علم علاقه مند شدم و تصمیم گرفتم با گذراندن دوران فلوشیپ خواب بصورت تخصصی به این عرصه وارد شوم تا بتوانم خدمات تخصصی علم خواب را که مرتبط با سایر علوم پزشکی است و دانستن آن برای مردم ضروریست را ارائه نمایم. لذا در بیمارستان ابن سینا این کلینیک را راه اندازی کردیم ودر حال حاضر دارای امکانات و تجهیزات متنوعی در این کلینیک ها هستیم .
وب دا: دوره پذیرش فلوشیپ را از چه زمانی آغاز کردید؟
علاوه بر ارائه کارهای درمانی، تحقیقاتی و پژوهشی و خدمات رسانی به بیماران به دلیل اهمیت موضوع از سال 97 دوره فلوشیپ خواب را نیز راه اندازی کردیم و در حال حاضر دانشگاه مشهد از دانشگاههای سرآمد کشور در زمینه تربیت فلوشیپ خواب است.
وب دا: حوزه کار علم خواب در چه گستره ای تعریف شده است؟
علم خواب به مطالعه جامع خواب و بیداری، مکانیسمهای عصبی و فیزیولوژیکی آن و اهمیت آن برای سلامت جسمی و روانی میپردازد و علمی بین رشته ای در راستای درمان و رفع اختلالات مرتبط با خواب است.
وب دا: سندروم پای بی قرار چیست؟ از علت اختلالات شایع که در زمان خواب اتفاق می افتد؟
سندروم پای بی قرار، اختلال عصبی است که با تمایل شدید و غیرقابل کنترل برای حرکت دادن پاها همراه است و این احساس ناخوشایند معمولاً در زمان استراحت یا هنگام شب بدتر میشود و با حرکت دادن پاها تسکین مییابد. این اختلال میتواند به طور قابل توجهی کیفیت خواب و زندگی فرد را تحت تأثیر قرار می دهد و در برخی از کودکان و بزرگسالان شایع است که به آن سندروم پای بی قرار می گویند و نباید از آن غافل باشند. گاهی اوقات کمبود ذخایر آهن، خواب دیدن، استفاده از قهوه، باعث اختلال در خواب افراد می شوند. دیابت، فشار خون، سکته های قلبی و مغزی، مصرف غیر مجاز برخی داروها، از عوارض اختلالات خواب است و باید در سطح کلان برنامه ای مدون برای بهداشت خواب و پیشگیری از آن سرمایه گذاری کنیم و اختلالات را در سنین پایین شناسایی و درمان کنیم و بیمه ها نیز نقش حمایتی خود را داشته باشند.
وب دا: خانم دکتر امینی بعنوان فوق تخصص ریه و فلوشیپ خواب از رشته خواب بفرمایید؟
فلوشیپ خواب ، رشته جدیدی است و حدود نیم قرن است که در سطح دنیا شناخته شده و جنبه های پزشکی آن خوشبختانه در ایران مورد توجه است . ایران جزو کشورهای پیشرو در زمینه درمان اختلالات خواب است و دانشگاه های تهران، شهید بهشتی و مشهد نیز در این زمینه در زمره برترین ها هستند.
علم خواب در واقع میان رشته ای است و به خیلی از حیطه ها مانند اعصاب، ریه، حوادث، افت اکسیژن و ...بستگی دارد. اگرمتوسط عمر انسان ها را 75 سال در نظر بگیریم 25 سال آن را در خواب هستند و اگر به موضوع بهداشت خواب اهمیت ندهیم، عملکرد و کیفیت زندگی دچار چالش و سلامتی ما در معرض خطر قرار خواهد گرفت.
وب دا: علت تأسیس کلینیک خواب در دانشگاه چه بود؟
بنده فوق تخصص ریه هستم و در سال 84 با انجام مطالعه ای دریافتیم که اکسیژن خون برخی از بیماران در زمان خواب دچار مشکل می شود، لذا پس از آن کلینیک خواب در بیمارستان امام رضا (ع) را فعال کردیم و در آنجا به نتایج خوبی دست پیدا کرده ایم.
وب دا: علت خُر و پف در خواب چیست؟
از هر سه نفر در ایران یک نفر خر و پف در حین خواب دارد و بیشتر هم در آقایان شایع است، در واقع خرو پف یک علامت است برای بررسی اختلالات دیگر و افرادی که دارای این علامت هستند در صورت استمرار باید به کلینیک های خواب مراجعه کنند. معمولا افرادی که دارای اضافه وزن، حساسیت های فصلی و فرم خاص صورت، سیگار و ...خستگی، استرس دارند خرو پف در آنان افزایش پیدا می کند.
اگر اختلال خرو پف با ورزش، وزن کم، و سبک زندگی بر طرف نشد و اگر در زمان بیدار شدن افراد دچار سردرد هستند، یا اگر در زمان خواب دچار خرناس های طولانی می شوند نیاز به مراجعه به فلوشیپ خواب دارند که مورد اقدامات تشخیصی قرار بگیرند.
وب دا: سرکار خانم دکتر افشاری، شما بعنوان متخصص طب فیزیکی و فلوشیپ خواب ارتباط رشته خودتان با خواب را توضیح بفرمایید؟
رسیدگی به اختلالات خواب فیلد جدیدی است که ما تلاش می کنیم با درمان برخی از اختلالات برای داشتن خواب با کیفیت افراد تلاش کنیم تا در نتیجه آن عملکرد و کارایی، تعاملات اجتماعی، کاری و خانوادگی، یک فرد افزایش پیدا کند.
همه افراد باید به خواب خود اهمیت دهند و در اولین فرصتی که شیفت کاری آنان به اتمام می رسد برای خواب خود برنامه ریزی کنند تا قسمتی از بیداری آنان در شب با خواب روز جبران شود.
وب دا: توصیه شما در این باره چیست؟
یکی از مهمترین توصیه های ما این است که هیچوقت خواب شب را از دست ندهید، ولی در صورتی که بنا به شرایط کاری، شب ها بیدار هستید حتماً برای خواب و جبران کم خوابی برنامه ریزی منظمی داشته باشید.
قهوه هیچوقت جای خواب را نمیگیرد و فقط مغز را برای مدتی کوتاه بین حالت خواب و بیداری نگه می دارد و در واقع باعث اختلال در خواب منظم می گردد.
همچنین افراد بعد از شیفت های کاری از رانندگی طولانی پرهیز کنند چراکه تحقیقات نشان داده ، آمار تصادفات بعد از شیفت ها هفت برابر بیشتر از جمعیت عمومی است و این تصادفات هم معمولا در نزدیکی مقصد اتفاق می افتد.
وب دا: نارکولپسی در علم خواب به چه مفهومی است؟
نارکولپسی یا حمله خواب بیماری است که باعث میشود افراد ناگهان به خواب روند، این اختلال عصبی بر کنترل خواب و بیداری تأثیر گذاشته و باعث خواب آلودگی شدید روزانه و حملات ناگهانی و غیرقابل کنترل خواب در هر زمان و مکانی میشود و افرادی که دچار این بیماری هستند اصلا نباید رانندگی و خلبانی کنند.
در چند سال اخیر مباحث مربوط به غربالگری، معاینات دوره ای خصوصا برای رانندگان و ارتباط پوشش بیمه ای آنان جدی شده است و باید مورد توجه قرار گیرد.
وب دا: جناب آقای دکتر کاوه شما بعنوان روانپزشک، فلوشیپ خواب و مسئول کلینیک خواب ابن سینا هستید از اقدامات اجرایی در این مرکز بفرمایید؟
در دانشگاه علوم پزشکی مشهد هزینه های درمانی اختلالات خواب و هزینه های تست خواب با تعرفه دولتی و بسیار پایین برای بیماران اجرایی می گردد و هر ماه 250 بیمار دارای اختلال خواب در ابن سینا و امام رضا (ع) مورد بررسی متخصصین قرار می گیرند و چهار روز هفته این مراکز فعال است.
وب دا: خواب طبیعی افراد چند ساعت است؟ آیا تحقیقاتی هم در این زمینه اجرایی شده است؟
آمارها نشان می دهد که 25 درصد از مردم در دوره ای از زندگی دچار اختلال در خواب می شوند و در واقع خواب طبیعی از 11 شب تا شش صبح است. ما تحقیقات و مداخلات متعددی برای درمان خواب بر پایه غیر دارویی را مورد بررسی قرار دادیم و آموزشها و همکاری های متعددی را با آموزش و پرورش برای ترویج بهداشت خواب برگزار کرده ایم.