همشهری آنلاین، فاطمه عباسی: به تازگی جنیفر کونینگز، خبرنگار و اینفلوئنسر آمریکایی، پس از سفر به ایران، در اظهارنظری که به سرعت در فضای مجازی پیچید، گفت: «تهران از نیویورک زیباتر است.» این جمله کوتاه بهانهای شد تا بار دیگر به پایتخت خودمان، این کلانشهر پیچیده و چندلایه، از زاویهای دیگر نگاه کنیم.
کونینگز نخستین کسی نیست که چنین دیدگاهی دارد. گردشگران خارجی بسیاری پس از قدم زدن در خیابانهای تهران، اعتراف کردهاند که تصویری که از رسانهها در ذهن داشتهاند با واقعیت این شهر پویا و زنده، فرسنگها فاصله دارد، حتی پیش از این، ویلیام. ای. کولینز، سیاستمدار ۸۴ساله حزب دمکرات و شهردار ۲ دوره شهر نورواک در ایالت کنتیکت آمریکا، پس از سفر به ایران در سال۹۷۳۱به همراه یک هیأت صلح۸۲نفره، به صراحت اعلام کرده بود: «ما در این سفر آموختیم که تهران از نیویورک زیباتر و امنتر است.»
این ستایشها صرفا تعارف دیپلماتیک یا هیجانزدگی توریستی نیست. این دیدگاهها ریشه در تضاد شگفتانگیز تهران دارد؛ شهری که در کنار بافت تاریخی و کوچه پسکوچههای سنتیاش، چهرهای مدرن، توسعهیافته و گاه کاملا اروپایی بهخود گرفته است. این دوگانگی، هویتی منحصربهفرد به پایتخت بخشیده که بازدیدکنندگان خارجی را مسحور میکند. آنها انتظار دیدن شهری در حصار سنت را دارند، اما با کلانشهری مواجه میشوند که در آن بزرگراه های متفاوت، مراکز خرید در کلاس جهانی، پارکهای مفهومی مدرن و فضاهای شهری طراحی شده که در کنار کاخهای باشکوه و بازارهای قدیمی یکدیگر را تکمیل میکنند.
اینجاست که تهران، با شکستن کلیشهها، خود را بهعنوان یک پدیده شهری قرن بیستویکمی معرفی میکند. این گزارش سفری است به گوشههایی از همین تهران مدرن؛ مکانهایی که شاید دلیل اصلی شگفتی امثال کونینگز و کولینز باشند و به ما یادآوری میکنند که پایتخت ما، ظرفیتهای بیبدیلی برای درخشش در صحنه جهانی دارد.
شهرک اکباتان
نماد یکپارچگی و نظم شهری
وقتی صحبت از شهرسازی مدرن در مقیاس بزرگ میشود، اکباتان نخستین نامی است که به ذهن میرسد. این شهرک که ساخت آن به پیش از انقلاب بازمیگردد، یک پروژه آرمانگرایانه برای زندگی شهری بود. بلوکهای بتنی عظیم و یکپارچه، طراحی مبتنی بر تفکیک کامل مسیر سواره از پیاده و فضاهای سبز وسیع در قلب مجموعه، آن را به نمونهای موفق از معماری بروتالیستی و شهرسازی مدرن تبدیل کرده است. زندگی در اکباتان حس حضور در یک کلانشهر سازمانیافته را القا میکند؛ جایی که همهچیز از پیش طراحی شده و هنوز هم پس از دههها، الگویی از زندگی مدرن و اجتماعی به شمار میرود.
مرکز تجاری ایرانمال
شکوه معماری در مقیاس جهانی
ایرانمال فراتر از یک مرکز تجاری، یک مقصد گردشگری مدرن و نمادی از جاهطلبی معماری معاصر ایران است. این مجموعه عظیم با فضاهای مفهومی و خیرهکننده، بازدیدکننده را شگفتزده میکند. کتابخانه جندیشاپور با طراحی چوبی باشکوه، یادآور کتابخانههای بزرگ اروپایی است و باغ ماهان با سقف شیشهای و معماری پلکانی، یک واحه سرسبز و مدرن در دل سازهای غولپیکر است. ایرانمال با ترکیب هنر، فرهنگ و تجارت در کلاس جهانی، تجربهای را ارائه میدهد که کاملا با مراکز خرید لوکس و مدرن در پایتختهای بزرگ دنیا برابری میکند.
مجموعه تجاری و تفریحی باملند و دریاچه چیتگر
قدم زدن در اسکلهای
مجموعه باملند در کرانه دریاچه چیتگر با موفقیت توانسته فضای یک مرکز تفریحی-تجاری در کنار آب را شبیهسازی کند. معماری متفاوت و غیریکپارچه فروشگاهها، کافهها و رستورانهایی که در فضای باز و رو به دریاچه قرار دارند و مسیرهای پیادهروی سرزنده، حس قدم زدن در اسکله یک شهر دریاچهای در سوئیس یا ایتالیا را تداعی میکند. این فضا که به پاتوقی برای جوانان و خانوادهها تبدیل شده، نمادی از سبک زندگی مدرنی است که در آن تفریح، طبیعت و معاشرت اجتماعی در یک محیط طراحیشده و چشمنواز با یکدیگر پیوند خوردهاند.
تپههای عباسآباد
قلب سبز و فرهنگی پایتخت
منطقه فرهنگی و گردشگری عباسآباد، یک پروژه شهری در کلاس جهانی است. اینجا جایی است که طبیعت و معماری مدرن در آغوش یکدیگر قرار گرفتهاند. پل طبیعت، بهعنوان یک شاهکار معماری ارگانیک با جوایز متعدد بینالمللی، تنها یک مسیر عبور نیست، بلکه یک فضای عمومی پویا برای تعامل و مکث است. در کنار آن، باغ کتاب تهران با معماری مینیمال و صنعتی، گنبد مینا و باغ هنر، فضاهایی هستند که با بالاترین استانداردهای طراحی شهری ساخته شدهاند و حس حضور در پارکهای مفهومی پایتختهای پیشرفته جهان را القا میکنند.
خیابان کیارستمی و باغ فردوس
پیوند هنر و زندگی شهری
ترکیب سنگفرش زیبا، کافههای دنج و گالریهای هنری، خیابان عباس کیارستمی را به یکی از جذابترین پیادهراههای تهران، شبیه کوچههای هنری اروپا، تبدیل کرده است. در نزدیکی آن، باغ فردوس با عمارت تاریخی قاجاری که اکنون موزه سینما را در آغوش گرفته، یک نقطه تلاقی بینظیر میان سنت و مدرنیته است. حضور کافههای مدرن در محوطه باغ و انرژی فرهنگی جاری در فضا، آن را به یک پاتوق شهری مدرن تبدیل کرده که در آن تاریخ و زندگی امروزی به زیبایی با یکدیگر گفتوگو میکنند.
شهرک غرب
الگوی شهرسازی مدرن
شهرک غرب از ابتدا براساس الگوهای شهرسازی مدرن آمریکایی-اروپایی طراحی و ساخته شد. خیابانهای عریض و مشجر، بلوکبندیهای منظم و هندسی و خانههای ویلایی با معماریهای متنوع، فضایی کاملا متفاوت از بافت متراکم و سنتی تهران ایجاد کرده است. این منطقه با مراکز خرید مدرن، برجهای اداری و مسکونی شیک و فضای شهری سازمانیافته، نمادی از سبک زندگی مرفه و امروزی است. قدم زدن یا رانندگی در این شهرک، حس حضور در حومههای آرام و توسعهیافته را به خوبی تداعی میکند.
برج میلاد
درخشش تهران در تاریکی
شاید مدرنترین چهره تهران، شبهنگام آشکار شود. با غروب خورشید، پایتخت ردایی از نور بر تن میکند و برج میلاد، بهعنوان نماد تهران مدرن، همچون الماسی درخشان بر فراز شهر میایستد. منظره پانورامای تهران از سکوی دید باز برج، با اقیانوسی از چراغهای روشن که تا بیکران ادامه دارد، تجربهای فراموشنشدنی است که با نمای شهرهای بزرگ جهان رقابت میکند. این برج و مجموعههای تفریحی-فرهنگی اطراف آن، به همراه بزرگراههای روشن و برجهای نورانی، ثابت میکنند که تهران شهری زنده و پویاست که زیبایی آن در شب دوچندان میشود.