گسترش نیوز: افزایش سرمایه‌گذاری خارجی یکی از کلیدی‌ترین عوامل رونق چشمگیر بازار مسکن اماراتی ها است. سرمایه‌گذاران از کشورهای متعددی از جمله روسیه، هند، چین، ایران، کشورهای اروپایی و حتی آمریکای شمالی، با توجه به امنیت سرمایه‌گذاری، بازده بالا و سیاست‌های مشوق دولت امارات، تمایل بیشتری به خرید ملک در دبی نشان داده‌اند. ویزای طلایی، مالکیت ۱۰۰ درصدی املاک برای خارجی‌ها، معافیت‌های مالیاتی و ثبات ارزی تنها بخشی از جاذبه‌های سرمایه‌گذاری در این بازار هستند.
در این میان، بازار مسکن لوکس و پروژه‌های خاص با چشم‌اندازهای ساحلی یا مجلل، نقش مهمی در بالا رفتن ارزش کل معاملات ایفا کرده‌اند. واحدهای مسکونی در مناطقی نظیر پالم جمیرا، داون‌تاون دبی و جمیرا بیچ رزیدنس، با تقاضای بالایی روبه‌رو شده‌اند. سازندگان مطرح اماراتی نیز با همکاری برندهای بین‌المللی لوکس، پروژه‌هایی را روانه بازار کرده‌اند که نه‌تنها نیاز سرمایه‌گذاران، بلکه عطش مصرف‌کنندگان نهایی را نیز برآورده می‌کنند.
همزمان با این روند صعودی، رشد دیجیتالی بازار و استفاده از فناوری‌های نوین در فرآیند خرید و فروش ملک، به افزایش شفافیت و اعتماد مشتریان کمک کرده است. پلتفرم‌های آنلاین، امضای دیجیتال قراردادها، بازدیدهای مجازی و ارزهای دیجیتال، بخشی از تحولات زیرساختی هستند که چهره سنتی بازار مسکن را دگرگون کرده‌اند.
یکی از عوامل تعیین‌کننده در این جهش چشمگیر، سیاست‌های شهروندی و مهاجرتی امارات بوده که طی دو سال گذشته با اصلاحات تازه‌ای همراه شده است. ارائه ویزای طلایی پنج‌ساله یا ده‌ساله به سرمایه‌گذاران ملکی، هنرمندان، نخبگان و کارآفرینان، باعث شده تا طیف متنوعی از افراد حقیقی و حقوقی به دبی مهاجرت کنند. این رویکرد نه‌تنها افزایش تقاضا در بازار مسکن را به همراه داشته، بلکه به پایداری جریان سرمایه‌گذاری نیز کمک کرده است.
در حالی که بسیاری از بازارهای مسکن دنیا پس از کرونا دچار رکود یا نوسان شدند، دبی موفق شد با مدیریت هوشمندانه عرضه و تقاضا، بازار را در تعادل نسبی نگه دارد. این مهم با تدوین برنامه‌های دقیق توسعه شهری، تقویت بخش خصوصی، و افزایش نظارت بر قیمت‌گذاری واحدهای مسکونی امکان‌پذیر شده است. امارات در تلاش است تا از حباب‌های غیرواقعی جلوگیری کند و به سرمایه‌گذاران اطمینان دهد که با بازاری پایدار و قابل پیش‌بینی مواجه هستند.
نقش بانک‌ها و نهادهای مالی نیز در این روند انکارناپذیر است. ارائه وام‌های بانکی با نرخ سود پایین، تسهیل شرایط پرداخت، و تعریف مدل‌های تازه‌ای از تامین مالی نظیر اجاره‌به‌مالکیت و سرمایه‌گذاری مشارکتی، سبب شده تا هم خریداران واقعی و هم سرمایه‌گذاران خرد، بتوانند در بازار نقش ایفا کنند. این موضوع یکی از تفاوت‌های مهم دبی با بازارهایی نظیر ایران است که به دلیل تحریم‌ها و ناپایداری اقتصادی، چنین تنوعی در ابزارهای مالی ندارند.
علاوه بر این، تبلیغات گسترده و هوشمندانه برندهای اماراتی در فضای بین‌المللی نیز در جذب سرمایه‌گذاران بسیار موثر بوده است. آژانس‌های معتبر املاک، همکاری با پلتفرم‌های جهانی را افزایش داده‌اند و با حضور فعال در رویدادهای اقتصادی بین‌المللی، چهره‌ای حرفه‌ای و شفاف از بازار مسکن امارات به نمایش گذاشته‌اند.
| موضوع | بازار مسکن ایران | بازار مسکن امارات |
|---|---|---|
| مالکیت و سرمایه‌گذاری | مالکیت عمدتاً توسط شهروندان ایرانی، محدودیت برای خارجی‌ها | سرمایه‌گذاری گسترده خارجی‌ها، مالکیت آزاد برای خارجی‌ها در مناطق مشخص |
| قیمت مسکن | قیمت‌ها به‌طور کلی پایین‌تر ولی تورمی و نوسانی | قیمت‌ها بالاتر ولی نسبتاً باثبات و به بازار جهانی نزدیک‌تر |
| تنوع پروژه‌ها | غالباً پروژه‌های دولتی و خصوصی متوسط با تمرکز بر مسکن اجتماعی | پروژه‌های لوکس، آسمان‌خراش‌ها، شهرک‌های مدرن و تفریحی |
| نظام مالی و تسهیلات | دسترسی محدود به وام‌های بانکی با سود بالا | تسهیلات بانکی متنوع با نرخ بهره پایین و شرایط رقابتی |
| قوانین و مقررات | قوانین پیچیده، محدودیت‌های دولتی و مشکلات ثبت مالکیت | قوانین شفاف و جذاب برای سرمایه‌گذاران، ثبت سریع و ساده مالکیت |
| رشد و توسعه | رشد کند و بعضاً همراه با مشکلات اقتصادی | رشد سریع با حمایت گسترده دولتی و جذب سرمایه خارجی |
| بازار اجاره | اجاره‌ها به شدت تحت تاثیر تورم و کمبود عرضه | بازار اجاره پویا با تنوع بالا و قراردادهای استاندارد |
| نقش دولت | دخالت زیاد در بازار با سیاست‌های محدودکننده | حمایت دولت با ایجاد زیرساخت‌ها و سیاست‌های تشویقی |
این جهش خیره‌کننده در بازار امارات، بیش از هر چیز، توجه‌ها را به سمت تفاوت فاحش با وضعیت بازار مسکن ایران جلب می‌کند. در حالی که دبی به رشد دو رقمی معاملات رسیده، بازار مسکن ایران با رکود، کسری شدید عرضه، سرکوب تقاضا و کاهش توان خرید خانوارها مواجه است. قیمت‌ها در ایران عمدتاً به دلایل تورمی افزایش می‌یابند، نه بر اساس تقاضای واقعی یا بهبود زیرساختی.
در ایران، طرح‌هایی مانند نهضت ملی مسکن با تاخیرهای مکرر، کیفیت ساخت پایین و عدم استقبال عمومی مواجه شده‌اند. در عوض، دبی با اجرای دقیق پروژه‌های بزرگ، تحویل به‌موقع واحدها و جلب رضایت خریداران، اعتماد عمومی را جلب کرده است. سرمایه‌گذاران ایرانی بسیاری نیز به بازار امارات کوچ کرده‌اند و ترجیح داده‌اند سرمایه خود را در بستری امن و سودآور خرج کنند.
از منظر سیاستگذاری، امارات با برقراری مالکیت کامل برای خارجی‌ها، مسیر سرمایه‌گذاری را تسهیل کرده، در حالی که ایران هنوز نتوانسته برای سرمایه‌گذاران خارجی فضای امن و قانونی مشخصی فراهم کند. نبود شفافیت، نوسانات ارزی، خطر مصادره اموال و تحریم‌های بین‌المللی از جمله موانعی هستند که همچنان سد راه ورود سرمایه‌گذاری خارجی به بازار املاک ایران باقی مانده‌اند.
از سوی دیگر، دبی با برنامه‌ریزی دقیق در زمینه‌ی حمل‌ونقل، بهداشت، آموزش، فناوری و حتی سبک زندگی، شرایطی فراهم کرده که بازار مسکن نه‌تنها محل خرید و فروش، بلکه دروازه‌ای برای مهاجرت و زندگی بلندمدت محسوب شود. در ایران اما نبود چنین چشم‌اندازی باعث شده تا بازار مسکن صرفاً به یک کالای سرمایه‌ای و نه زیستی تبدیل شود.
اگر این روند ادامه یابد، پیش‌بینی می‌شود که دبی در پایان سال ۲۰۲۵، بتواند از مرز ۲۰۰ میلیارد دلار در ارزش معاملات ملکی عبور کند. این رقم، نه‌تنها برای یک کشور کوچک منطقه‌ای رکورد بی‌سابقه‌ای محسوب می‌شود، بلکه حتی بازارهایی نظیر ترکیه، فرانسه یا استرالیا را نیز به چالش می‌کشد. امارات با اتکا به سیاست‌های بلندمدت، اکنون یکی از مقاصد اصلی سرمایه‌گذاری ملکی در دنیاست.
در مقابل، بازار ایران در حال از دست دادن فرصت‌های طلایی برای جذب سرمایه است. نبود زیرساخت حقوقی، بی‌ثباتی در تصمیم‌گیری، تغییرات لحظه‌ای در مقررات، و عدم هماهنگی میان دستگاه‌ها، باعث شده تا حتی سرمایه داخلی نیز به سمت بازارهای امن‌تر در خارج کشور هدایت شود. این در حالی‌ست که ظرفیت‌های مسکن در ایران اگر درست مدیریت می‌شد، می‌توانست به یکی از پیشران‌های رشد اقتصادی تبدیل شود.
رشد ۱۱۷ میلیارد دلاری معاملات در دبی، زنگ هشداری برای سیاست‌گذاران ایرانی است که بازار مسکن را به حال خود رها کرده‌اند. مسکن نه‌تنها نیاز اساسی خانوارهاست، بلکه می‌تواند اهرمی قدرتمند برای رونق اقتصاد، کاهش بیکاری و جذب سرمایه‌گذاری خارجی باشد. اما برای تحقق این اهداف، نیاز به تحول بنیادین در نگاه و عملکرد نهادهای مسئول است.
در نهایت، آنچه در دبی رخ داده، حاصل هم‌افزایی سیاست‌های درست، ثبات اقتصادی، شفافیت، و برنامه‌ریزی حرفه‌ای است. اگر ایران نتواند از این تجربه درس بگیرد و مسیر اصلاحات جدی را آغاز نکند، فاصله بازار مسکن کشور با استانداردهای جهانی هر روز بیشتر خواهد شد؛ و این به معنای از دست دادن آینده‌ای است که می‌توانست با درایت، ساختنی باشد.
در صورت تمایل به پیگیری اخبار روز حوزه مسکن و آخرین تحولات در بازار اجاره، سرویس راه و مسکن پایگاه خبری گسترش نیوز را دنبال کنید.
