به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما از نیویورک، آنچه در ادامه میخوانید، روایت نشریه نیوزویک آمریکا از این نشست رسانهای با کاظم غریب آبادی در محل نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل است:
ایران در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه، خروج از توافق هستهای را بررسی میکند مذاکره کننده ارشد هستهای ایران تأکید میکند که در صورتی که قدرتهای اروپایی مکانیسم ماشه را فعال کرده و تحریمهای بینالمللی علیه جمهوری اسلامی را دوباره برقرار کنند، کشورش گزینه خروج از یک پیمان مهم برای جلوگیری از گسترش سلاحهای هستهای را بررسی خواهد کرد.
کاظم غریبآبادی، که همچنین به عنوان معاون وزیر امور خارجه ایران در امور حقوقی و بینالمللی فعالیت میکند، این اظهارات را روز چهارشنبه در جریان یک جلسه توجیهی با خبرنگاران در نیویورک، پیش از دیدار قریبالوقوع خود در ترکیه با نمایندگان فرانسه، آلمان و بریتانیا، بیان کرد. در حالی که ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ و در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) سال ۲۰۱۵ خارج شد، سه کشور اروپایی همچنان در این توافق باقی ماندهاند، همانطور که ایران نیز همچنان در این توافق باقی مانده است.
این سه کشور هشدار دادهاند که اگر تا پایان ماه آینده توافقی حاصل نشود، اعمال تحریمهای خود علیه تهران از طریق مکانیسم ماشه را آغاز خواهند کرد. غریبآبادی در پاسخ به سوال خبرنگاران مبنی بر اینکه ایران چگونه به چنین اقدامی پاسخ خواهد داد، به تصمیم قبلی حسن روحانی، رئیس جمهور سابق ایران، که هم در زمان ایجاد برجام و هم در زمان خروج یکجانبه آمریکا از آن رهبری را بر عهده داشت، اشاره کرد که شامل خروج ایران از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) میشد.
غریبآبادی گفت: «رئیس جمهور روحانی در آن زمان با همتایان خود تماس گرفت و در آن نامه نوشت که اگر مکانیسم ماشه فعال شود، پاسخ ایران چه خواهد بود.» نیوزویک برای اظهار نظر با وزرای امور خارجه آلمان، فرانسه و بریتانیا و همچنین وزارت امور خارجه ایالات متحده تماس گرفته است.
«دیگر هیچ محدودیتی وجود ندارد» این دیپلمات ارشد ایرانی تأکید کرد که تهران تاکنون، علیرغم «فشارهای زیاد در سطح داخلی» برای خروج از این پیمان، به ویژه پس از جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل که در بحبوحه مذاکرات جاری شاهد حملات مستقیم آمریکا علیه تأسیسات هستهای ایران نیز بود، همچنان به عنوان یک طرف کامل در این پیمان باقی مانده است.
غریبآبادی گفت: «پس از این تجاوز، مردم، نمایندگان مجلس، روزنامهنگاران، سیاستمداران، همگی بر این باور بودند که اکنون زمان خروج از NPT است، زیرا این تجاوز از بازگشت سریع تحریمها بدتر است.» «اما ایران تصمیم گرفت در NPT بماند.» او افزود: «اما من کاملاً مطمئنم که اگر مکانیسم ماشه فعال شود، ایران در این زمینه خویشتنداری بیشتری نشان نخواهد داد.»
غریبآبادی در پاسخ به سوال نیوزویک در مورد اهمیت دیدار آتی خود با مقامات فرانسوی، آلمانی و بریتانیایی در روز جمعه، مذاکرات پیش رو را «بسیار مهم» توصیف کرد. در عین حال، او اصرار داشت که «سیاستهای کشورهای اروپایی باید مستقل باشد» و «آنها نباید مواضع خود را با آمریکاییها هماهنگ کنند» و هشدار داد که تشدید تحریمهای اروپایی از اجرای تحریمهای ایالات متحده به اعمال محدودیتهای خودشان از طریق مکانیسم ماشه برجام «غیرسازنده» خواهد بود.
عدم اشاعه در معرض خطراز زمان لازمالاجرا شدن NPT در سال ۱۹۷۰، تنها یک کشور امضاکننده، کره شمالی، امضای خود را پس گرفته است. پیونگ یانگ در سال ۲۰۰۳ با استناد به نگرانیهایی مبنی بر برنامهریزی ایالات متحده برای حمله پیشگیرانه به تأسیسات هستهای خود، این اقدام را انجام داد و در نهایت در سال ۲۰۰۶ اولین آزمایش هستهای خود را انجام داد.
از میان نه قدرت هستهای جهان امروز، چین، فرانسه، روسیه، بریتانیا و ایالات متحده امضاکنندگان NPT هستند، در حالی که هند، اسرائیل، کره شمالی و پاکستان امضاکننده نیستند. ایران همچنان به انکار تلاش برای دستیابی به سلاحهای هستهای ادامه داده است، موضعی که روز چهارشنبه توسط غریبآبادی با وجود تردیدهای ابراز شده توسط اسرائیل و ایالات متحده تکرار شد.
اسرائیل ایران را به ذخیره مخفیانه مواد هستهای کافی برای تولید ۱۵ بمب متهم کرده است، که باعث شد ماه گذشته یک کمپین پیشگیرانه بیسابقه علیه سایتها و پرسنل مرتبط با برنامه هستهای و نظامی جمهوری اسلامی آغاز شود. این دو دشمن صدها حمله را رد و بدل کردند، و ایالات متحده مجموعهای از حملات خود را علیه سایتهای کلیدی غنیسازی ایران در فردو و نطنز انجام داد و پس از آن ایران به یک پایگاه آمریکایی در قطر حمله موشکی کرد، تا اینکه ترامپ در ۲۴ ژوئن آتشبس اعلام کرد.
در حالی که بحثها، هم در ایران و هم در آمریکا، در مورد میزان خسارات ناشی از حملات اسرائیل و آمریکا ادامه دارد، برخی از نمایندگان مجلس ایران پیش از این برای تصویب لایحهای در مجلس تلاش کردهاند که خواستار خروج ایران از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) و احتمالاً خروج از آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) شود.
شرایط مذاکرات آمریکا غریبآبادی ضمن آماده شدن برای مذاکرات آتی با دیپلماتهای اروپایی، گفت که دولت ترامپ همچنان درخواستهایی برای از سرگیری مذاکرات صادر کرده است، مذاکراتی که قرار بود ششمین دور آن تنها دو روز قبل از حمله غافلگیرکننده اسرائیل که منجر به جنگ ۱۲ روزه شد، برگزار شود.
غریبآبادی گفت ایران پذیرای از سرگیری مذاکرات است، اما تنها در صورتی که ایالات متحده «دو تا سه اصل» را رعایت کند، که شامل «اعتقاد به راهحل برد-برد، آمدن با صداقت به میز مذاکره، که مهم است، و اینکه از بستر مذاکره نباید برای تجاوز نظامی دیگری سوءاستفاده شود» میشود. او گفت: «اگر آنها روی اصول توافق کنند، امکان ملاقات حتی فردا با آنها وجود دارد.»