هم‌میهن: حضور ترامپ در فینال جام جهانی باشگاه‌ها در خاک آمریکا از یک سو و قضاوت داور ایرانی با پاسپورت استرالیایی مزید بر علت شد تا حاشیه‌ی این اتفاق بر متن مسابقه پایانی بین چلسی و پاریسن ژرمن غلبه کند. یک عکس یادگاری در پایان مسابقه کافی بود تا دو طیف مختلف در این باره اظهارنظر کنند.
طیف اول معتقد بودند علیرضا فغانی نباید با ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا در یک قاب قرار می‌گرفت اما طیف دوم می‌گویند این موضوع صرفاً رعایت پروتکل‌های بین‌المللی بوده و تخطی از آن می‌تواند برای داور گران تمام شود. در این گزارش علاوه بر گفت‌وگوی اختصاصی با علیرضا فغانی، حواشی یکی دو هفته اخیر در این باره را نیز مورد نقد و بررسی قرار دادیم.
روند انتخاب علیرضا فغانی برای دیدار افتتاحیه، دیدار هفته دوم بایرن و بوکاجونیورز در دور گروهی و دیدار یک‌چهارم مشخص بود که او یکی از سه داور مورد اعتماد فیفا برای قضاوت دیدار پایانی است. همین اتفاق هم در نهایت رخ داد و پیر لوئیجی کولینا این داور را به همراه تیمش برای دیدار پایانی معرفی کرد. علیرضا فغانی درخصوص لحظه معرفی‌اش به عنوان داور دیدار پایانی به هم‌میهن گفت:«در سالن انتخاب داور فینال حضور داشتیم که آقای کولینا رنگ لباس داور فینال را قرمز رنگ اعلام کرد و بعد از آن، از من پرسید نظر تو چیست؟ سوال مبهمی بود من تصور کردم درخصوص رنگ لباس داورها سوالی پرسیده شده و من پاسخ دادم ترجیح من لباس مشکی است. در همین لحظه کولینا خطاب به داوران گفت شاید بتوانیم رنگ لباس داور را عوض کنیم اما خود داور فینال را خیر. اینجا بود که متوجه شدم برای فینال معرفی شدم و واقعاً افتخار بزرگی بود که نصیب من شده بود؛ هرچند در سال 2015 نیز فرمت قدیمی جام جهانی باشگاه‌ها را برای مسابقه فینال قضاوت کرده بودم.»
وقتی فغانی به عنوان داور دیدار پایانی معرفی شد و طبق پروتکل‌ها همگان می‌دانستند که دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا نیز برای دیدار پایانی خواهد آمد، قابل پیش‌بینی بود که حواشی زیادی شکل بگیرد. نفس حضور ترامپ در این مسابقه حاشیه‌ساز بود و جنجال‌ها بعد از سوت داور، تازه آغاز شده بود. داور بین‌المللی ایرانی استرالیایی در خصوص حواشی ایجادشده با حضور ترامپ نیز گفت:«از قبل حدس می‌زدم که چنین حواشی‌ای ایجاد شود و خودم را نیز آماده کرده بودم که برخی بخواهند داستان‌سرایی راه بیاندازند.
البته تمرکز من فقط روی مسابقه فینال بود چون نمی‌خواستم این حواشی تاثیری روی تمرکز من بگذارد. درخصوص حضور ترامپ هم یک امر طبیعی است که بارها در مسابقات مختلف بین‌المللی رخ داده بود. در جام جهانی 2018 و 2022 خاطرتان است که پادشاه یا رؤسای‌جمهور دو کشور روسیه و قطر هم در دیدار پایانی حضور یافتند بنابراین حضور ترامپ در دیدار پایانی یک مسابقه بین‌المللی طبیعی بود». فغانی درخصوص دست دادن و در ادامه لایک نشان دادن در کنار ترامپ به نکته جالبی اشاره می‌کند:«دست دادن و مدال گرفتن از رئیس‌جمهور کشور میزبان یک امر طبیعی است.
پروتکل فیفا می‌گوید باید این قواعد را رعایت کنیم. آقای ترامپ وقتی من را دید باهم دست دادیم و او خطاب به من گفت قضاوت خوبی داشتی و موفق باشی. جمله بیشتری بین ما رد و بدل نشد. اینکه برخی از لایک نشان دادن من ناراحت شدند باید توضیح دهم که لایک نشان دادن من خطاب به کسانی بود که می‌خواستند من را حذف کنند یا بارها پشت سر من گفتند دوره فغانی تمام شده است اما من این لایک را به آنها نشان دادم که با چشمان خودشان ببینند فغانی هنوز در بالاترین سطح فوتبال دنیا درحال قضاوت کردن است». اخیراً عکسی از فغانی در شهر قم منتشر شد که او را وطن‌فروش نامیده بودند.
داور بین‌المللی فوتبال ایران و استرالیا در این باره می‌گوید:«اصلاً از این بنر تعجب نکردم چون انتظارش را داشتم. اما سوال من از این افراد این است که وقتی در جام ملت‌های آسیا 2023 آن اتفاق برای من رخ داد و از سوی مردم یک کشور دیگر تهدید به قتل شدم چرا یک نفر از همین افراد، علیرضا فغانی را ایرانی نمی‌دانست؟ چرا یک نفر از این افراد حمایتی از من نکرد؟»
یکی از مسائلی که منتقدان فغانی به آن توجه نمی‌کنند این است که او برخلاف میل باطنی کار در استرالیا و «مهاجرت» را پذیرفت. کمیته داوران در سن 43 سالگی، علیرضا فغانی را از لیست داوران بین‌المللی خط زد تا او دیگر نتواند در مسابقات بین‌المللی و مهم حضور پیدا کند. اینکه چه کسانی نقش اصلی را در خط زدن فغانی ایفا کردند را خود ایشان بدون سانسور توضیح می‌دهد:«قرار بود نام من را خیلی زودتر از این‌ها حذف کنند که تیرشان به سنگ خورد اما در همان دوره‌ای که در نهایت نام من را از لیست داوران الیت خط زدند باید توضیح دهم که چند داور از لیست داوران آن دوره، آقای سخندان که از کنار من رشد کرد، تلفن من را جواب نداد، علی خسروی هم تلفن من را جواب نداد و فقط شخص آقای قنبرزاده تلفن من را پاسخ داد و من از ایشان سوال کردم لطفاً صریحاً بگویید اگر قرار است نام من را از لیست خارج کنید تصمیم دیگری بگیرم.
قنبرزاده جلوی من به خداداد افشاریان رئیس کمیته داوران وقت زنگ زد تا جویای شرایط من برای ادامه حضور در لیست داوران بین‌المللی شود. خداداد افشاریان پشت تلفن به قنبرزاده گفت علیرضا فغانی پدر ما را درآورده و جلوی پیشرفت تمام داوران را گرفته و تمام اعضای هیئت رئیسه موافق خط خوردن فغانی هستند. وقتی من این موضوع را شنیدم از قنبرزاده تشکر کردم و منتظر همین خبر بودم و بعد از آن برای رفتن و مهاجرت به استرالیا اقدام کردم و کارم را آنجا آغاز کردم».
افتخار به وطن
یکی از اصلی‌ترین حواشی ایجادشده برای علیرضا فغانی این بود که برخی او را وطن‌فروش یا غیرایرانی خطاب کردند. ایشان در ادامه گفت‌وگو با هم‌میهن درخصوص حمله نظامی اسرائیل به ایران، جنگ و وطن چنین پاسخ داد:«خانواده من در ایران هستند. ما از قدیمی‌های شهر ری هستیم و هیچ‌وقت گذشته خود را فراموش نمی‌کنم. بارها در مصاحبه‌ها گفته‌ام جنگ محکوم است. کشته شدن افراد بی‌گناه محکوم است و با قاطعیت می‌گویم در روزهای جنگ نگرانی زیادی داشتم. علاقه من به وطنم غیرقابل انکار است و بیش از دوسوم عمر خود را در ایران زندگی کرده‌ام. من در ایران رشد کردم و در ایران به جایگاه بالایی دست یافتم و خیلی خوشحالم که هم‌اکنون در جایگاهی هستم که اگر به من بها دادند توانستم افتخاراتی را برای داوری ایران رقم بزنم که شاید در گذشته به این صورت به دست نیامده بود.»
این داور بین‌المللی با تاکید بر اینکه همواره قدردان بوده‌ام و عاشق مردم ایران هستم، اظهار کرد: «جنگ ۱۲ روزه مصادف شده بود با روزهای اولیه کلاس آمادگی ما برای حضور در مسابقات. نزدیک به ۲۴۰ نفر از کشورهای مختلف در این دوره حضور داشتند و هر کسی مرا می‌دید سراغ ایران را می‌گرفت و جالب است بدانید چند نفری فیلم‌های تخریب اسرائیل توسط ایران را به من نشان می‌دادند و می‌گفتند ایران خیلی خوب پاسخگو بوده و توقع نداشتند که ایران اینگونه جواب دهد و تاکید می‌کردند که ایران خیلی خوب جواب اسرائیل را داده است.» برخی تصور کردند فغانی بعد از حواشی ایجاد شده دیگر به ایران برنمی‌گردد اما در پایان این گفت‌وگو تاکید کرد هر بار فرصتی پیش بیاید مثل سابق به کشور برمی‌گردد چون وطنش ایران است و خانواده‌اش اینجا زندگی می‌کنند.
