عصر ایران؛ مهرداد خدیر- سخنان امروز ستار هاشمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در صحن علنی مجلس شورای اسلامی دربارهٔ فیلترینگ و تبعات منفی و ضد امنیتی آن و نقشی که در تولید نارضایتی ایفا می‌کند همان است که از وزیر دولت پزشکیان (بر اساس آنچه رییس جمهور ی وعده داده بود) انتظار می‌رفت.
پاره‌ای اختلال‌ها و قطعی‌ها در جنگ ۱۲ روزه اجتناب‌ناپذیر بود اما برخی گفته‌ها دربارهٔ اینترنت طبقاتی و مواضع شورای عالی فضای مجازی نگرانی‌هایی پدید آورده بود و همین که وزیر سفرهٔ دل در مجلس می‌گشاید ستودنی است.
درست است که این مجلس اکثریت مردم ایران را نمایندگی نمی‌کند و در پی سردترین انتخابات تاریخ جمهوری اسلامی شکل گرفته اما به هر حال پارلمان است و نمایندگان آن ولو از غربال آقای جنتی گذشته و در غیاب رقیبان جدی پا به مجلس گذاشته‌اند اما مسعود پزشکیان هم نمایندهٔ همین مجلس بود و تماما حاصل قلع و قمع نیستند و برخی گوش شنوا دارند.
وزیر ارتباطات از یک سو باید مطالبات مردم را پاسخ دهد و از جانب دیگر مخالفان دولت را در شورای عالی فضای مجازی توجیه کند و کافی است بدانیم اگر دبیر آن که داماد محمد جواد اردشیر لاریجانی است همچون او بیندیشد چه گرفتاری دارد وزیر محجوب!
مهم‌تر اما این که وزیر باید و می‌خواهد مجری خواست رییس جمهوری باشد و به نظر می‌رسد پزشکیان بعد از جنگ ۱۲ روزه واجد اختیارات بیشتر شده وبر اساس اختیاراتی که به صورت طبیعی یا ویژه به دست آورده یا با اعتماد به نفسی که کسب کرده یا به خاطر حملهٔ دشمن و همان مختصر جراحت بیش از پیش دریافته زمان بسیار کوتاه است و صریح شده و در مقام رییس شورای عالی فضای مجازی بر سر دبیر تشر زده.
سخن اما بر سر وزیر ارتباطات است. مردی که بی‌اغراق در زمره متخصص‌ترین‌ها در هوش مصنوعی است و اگر ساز و کار درستی در میان بود از تخصص اصلی او استفاده می‌شد نه این که وقت و انرژی و استعداد او صرف سر و کله زدن با مخالفان اینترنت و هواداران همیشگی توقیف و بستن باشد.
بحث جنگ می‌شود می‌گویند تنگه را می بندیم. تا روزنامه یا سایتی مطلبی می‌نویسد می‌گویند ببندید. تا یکی حرف انتقادی می‌زند خواهان دستگیری و حتی اعدام می‌شوند. کلی اقتصاددان خواستار تغییر نگاه یا اصطلاحا شیفت پارادایم شده‌اند شیخ قاسم روان‌بخش -از دست پروردگان مصباح یزدی- خواستار برخورد شده! خوب! بنده خدا! آقای دکتر ولایتی هم گفته تغییر رویکرد ضرورت دارد و شیوه‌های منقضی شده جواب نمی‌دهد. برای مشاور عالی رهبری هم می‌خواهی حکم صادر کنی؟!
از آقای دکتر ولایتی هم می‌شود خواست مصداقی‌تر از رضایت بگوید و یکی همین اینترنت است.
کاسه صبر وزیر هم لبریز شده و دیده هر چه در اندرونی گفته به خرج‌شان نمی‌رود (و چه کار مشقت‌باری است که بخواهی کسانی با سطح دانش فنی بسیار پایین‌تر و با دیدگاهی بسته را قانع کنی) و اصلا چه بسا اگر ببینند دولت به خاطر وضعیت اینترنت دچار افت پایگاه اجتماعی می‌شود از رفتار خود خرسند هم بشوند چون اینها به پزشکیانی تن داده بودند که متولی آب و برق باشد و کاسه کوزۀ گران شدن بنزین را سر او بشکنند. نه پزشکیانی که در شورای عالی فضای مجازی هم مانور دهد و بر آن باشد آنان را مهار کند.
مهم ترین نکته در سخنان دکتر هاشمی این‌هاست:
فیلترشکن مجانی باعث آلودگی شبکه کشور شده ... رضایت مردم مهم است ... در سال ۱۴۰۱ محدودیت ایجاد کردیم آیا دست‌رسی‌ها محدود شد... مگر می‌شود با فناوری مقابله کور کرد...آیا الآن فرزندان ما بدون هیچ محدودیتی به همه محتواها دسترسی ندارند؟
در این جملات هم دقت کنید:
"- استفاده از فیلترشکن‌های مجانی در سال‌های گذشته باعث شده شبکه کشور شبکه آلوده‌ای بشود به گونه‌ای که ۳۰ درصد از درخواست‌های مردم ما به واسطه همین آلودگی‌هایی که در شبکه وجود دارد به دلیل استفاده از فیلترشکن‌ها اجابت نمی شود، باید به این موضوع توجه کنیم رضایت مردم مهم است. پایین آمدن کیفیت شبکه به خاطر عدم سرمایه گذاری است.
-دوستان صحبت از محدودیت می‌کنند. مگر در بحث فناوری می‌شود، با فناوری مقابله کور کرد؟ باید از ظرفیت فناوری که در کشور فراوان است، استفاده کرد.
-اگر صحبت از شبکه ملی اطلاعات می‌کنیم چرا محتوا در شبکه ملی اطلاعات مورد توجه قرار نمی‌گیرد؟ مگر لایه بالای شبکه ملی اطلاعات محتوا نیست؟ این موضوع اکنون در دستور کار ماست.
-در بحث اقتصاد دیجیتال حدود ۱۰ میلیون نفر از شهروندان به صورت مستقیم و غیرمستقیم امرار معاش کرده و معیشت شان در این بستر در جریان است و به واقع ما در شرایط جنگ در بحث اقتصاد دیجیتال و اشتغال آسیب دیدیم. کما اینکه ۳۰ درصد کاهش اشتغال داشتیم و تقریبا هر ۲ روز به اندازه یک همت به اقتصاد دیجیتال آسیب وارد شد. یعنی در حدود یک ماه ۱۵ هزار میلیارد تومان که برابر با اعتبارات سالانه برخی وزارتخانه ها است.
اما شرایط جنگی بود و با همراهی و همدلی مردم و کسب وکارها، عملا محدودیت هایی حسب صلاحدید مراجع ذیصلاح و نهادهای اطلاعاتی و امنیتی در بحث اینترنت اتفاق افتاد و تلاش کردیم منابعی را برای این خسارت ها به میزان ۲ همت تامین و فرآیند در اختیار قرار دادن آن با همراهی وزارت اقتصاد و معاونت علمی و فناوری شکل گیرد و این مهم اکنون در جریان است."
این نوشته قصد یا بضاعت ورود تخصصی به این مقوله را ندارد و تنها در دفاع از صراحت شخص وزیر است که به احتمال زیاد با چراغ سبز رییس جمهور پزشکیان انجام شده است.
به یاد آوریم رییس جمهور قانونی را که آن همه بر سر آن سر و صدا کردند و توجیه آوردند و به شرع و خط قرمز ربط دادند در شورای عالی امنیت ملی متوقف کرد و ثمره آن را در جنگ ۱۲ روزه دید و چید.
تصور کنید پزشکیان به فشار تندروها تن داده و قانون موهن حجاب را ابلاغ و اجرا کرده بود. یا برای مجاب کردن کلیت حاکمیت بر سر مذاکره با آمریکا ولو غیر مستقیم تلاش نمی کرد و مذاکره درنمی گرفت و بدون مذاکره و در حالی که پاسبانان دنبال دختران و زنان می‌دویدند اسراییل حمله می‌کرد. آیا چنین هم بستگی‌یی را باز شاهد بودیم؟
اینترنت نیز همان است. رییس جمهور در این عرصه هم نباید به فشار تندروها اعتنا کند و اتفاقا آنچه ضد امنیتی است همین فیلترینگ است که جز در مباحث اخلاقی مجاز نیست. این فیلترینگ و محدود سازی به خاطر آلوده کردن شبکه و ایجاد نارضایتی اقدام ضد امنیتی است و رییس جمهور از این منظر می‌تواند به جای سر و کله زدن با شورای عالی فضای مجازی از جای دیگر قضیه را پیش ببرد.
ستار هاشمی روز ۳۱ تیر ۱۴۰۴ در قامت یک وزیر متناسب با خواست مردم جلوه کرد. متخصص برجسته هوش مصنوعی که گرفتار افکاری متعلق به دنیای ماقبل هوش مصنوعی شده است...
