گروه دیپلماتیک - همشهری آنلاین: مدتی بود که ناظران سیاسی نسبت به تبعات سیاسی افزایش قیمت برنج در ژاپن هشدار می‌دادند و اکنون تبعات سیاسی این بحران آشکار شده است. در انتخابات روز گذشته ائتلاف حاکم به رهبری شین‌گرو ایشیبا نخست وزیر و رهبر حزب حاکم لیبرال دموکرات اکثریت مجلس علیا را از دست داد، شکستی که می‌تواند راه را برای رشد راستگرایان ملی‌گرا و بی‌ثباتی سیاسی در این کشور همواره کند.
نظرسنجی‌های پیش از انتخابات هم نشان می‌داد که افزایش بی‌سابقه قیمت برخی اقلام استراتژیک از جمله برنج به چالشی جدی برای دولت شین‌گرو ایشیبا تبدیل شده است و نارضایتی عمومی از عملکرد دولت در مهار قیمت غذای اصلی مردم باعث شده تا محبوبیت حزب حاکم به طور بی سابقه ای سقوط کند.
شکست تاریخی ائتلاف حاکم
ائتلاف حزب لیبرال‌دموکرات و کومیتو در انتخابات یکشنبه (20 جولای) نتوانست اکثریت ۱۲۴ کرسی مجلس علیا (مجلس شوراها) را به دست آورد و تنها ۴۷ کرسی به دست آورد که کمتر از حداقل مورد نیاز یعنی ۵۰ کرسی بود. این نخستین بار پس از تأسیس حزب لیبرال دموکرات در سال ۱۹۵۵ است که اکثریت را در هر مجلس ژاپن از دست می‌دهد.
پیشتازی احزاب مخالف
- احزاب مخالف به‌خصوص حزب دموکرات قانون اساسی (CDP) و حزب مردم دموکراتیک (DPFP) موفق شدند با وعده کاهش مالیات بر مصرف و افزایش هزینه‌های رفاهی در این انتخابات رای‌های بیشتری را جذب کنند.
- همزمان، افزایش چشمگیر قیمت‌ها به ویژه در مورد برنج و فشارهای معیشتی نقش مهمی در نتیجه انتخابات داشته است.
سرانجام ایشیبا در سمت نخست‌وزیری
- ایشیبا گرچه شکست سنگینی را تجربه کرده اما اصرار دارد کرسی نخست وزیری را نگه دارد تا مذاکرات ضروری تعرفه‌ای با آمریکا را به پایان برساند و اجازه ندهد این روند متوقف شود.
- او این تصمیم را در پی مهلت تعیین‌شده تا اول اوت برای توافق تجاری دو کشور اتخاذ کرده است.
قدرت‌گیری جدی راستگرایان ملی‌گرا
- رویترز نوشته یکی از دلایل مهم نتیجه انتخابات، صعود پررنگ حزب دست راستی «سانسیتو» بود؛ این حزب با شعار «ژاپن اول» و نگرانی از «تهاجم خاموش مهاجران»، ۱۴ کرسی کسب کرد و جایگاه کم‌سابقه‌ای در مجلس یافت.
- سوهای کامییا رهبر این حزب، اعلام کرده سیاست‌هایی همچون کاهش مالیات و حمایت‌های رفاهی را پیگیری خواهد کرد و به دنبال گسترش جایگاه خود در مجلس نمایندگان است.
اثرات اقتصادی و نگرانی‌های بازار
به اعتقاد ناظران، شکست در مجلس علیا نفوذ سیاسی ایشیبا را در میز مذاکرات تجاری با آمریکا کاهش داده است به ویژه که اگر تا تاریخ اول اوت توافق‌نامه جدید بسته نشود، آمریکا ممکن است تعرفه‌های سنگینی علیه صادرات ژاپنی اعمال کند. این وضعیت نتیجه‌ای زنجیروار خواهد داشت که می‌تواند به بازارهای اقتصادی جهانی نیز فشار وارد کند.
چشم‌انداز سیاسی
- شکست انتخاباتی حزب لیبرال دموکرات را مجبور به تعامل بیشتر با احزاب مخالف برای تصویب لوایح خواهد کرد؛ این امر احتمال افزایش مخارج عمومی و فشار بر بدهی دولت را بالا می‌برد.
- در مقابل، جناح‌های داخلی ان حزب خواستار تغییر رهبری هستند و برخی تحلیل‌گران این بحران را فرصتی برای احزاب جدید می‌دانند.
