همشهری آنلاین، فاطمه عباسی: انگار تمام آرامش و خوشی‌های آخر هفته فشرده شده و در یک چشم به هم زدن دود می‌شود و به هوا می‌رود خیلی از ما این حس را در نخستین روز هفته تجربه کرده‌ایم و همیشه دلمان خواسته شنبه‌ها یک جوری از تقویم حذف شود. دلیلش هم همین بی‌حوصلگی و استرسی است که این روز، از همان ساعت‌های اولیه صبح با خودش برایمان به ارمغان می‌آورد.
برخلاف اینکه برخی از ما مشکل را گردن سگ سیاه افسردگی می‌اندازیم و برخی هم فکر می‌کنیم غول تنبلی این بلا را سرمان آورده، دانشمندان کشف کرده‌اند که این «غصه شنبه» و آن ابر سیاهی که صبح شنبه بالای سر همه ما می‌چرخد، منشأ کاملاً علمی و بیولوژیکی دارد. انگار در بدن ما یک تقویم کوچک کار گذاشته‌اند که صبح شنبه زنگ خطر را به صدا در می‌آورد و هورمونی به نام «کورتیزول» را مثل سیل در رگ‌هایمان جاری می‌کند. این کورتیزول که به هورمون استرس معروف است، ظاهراً شنبه‌ها را با روزهای دیگر هفته اشتباه نمی‌گیرد و دقیقاً سر بزنگاه، غم و غصه را به دلمان می‌نشاند.
جالب اینجاست که این پدیده خیلی هم ربطی به اینکه از شغلمان راضی هستیم یا نه، ندارد. حتی اگر عاشق کارتان باشید، بدن شما به‌صورت خودکار با دیدن نخستین روز هفته، یک واکنش استرسی از خودش نشان می‌دهد. اینجاست که معمای «غم غروب جمعه» هم حل می‌شود. آن دلشوره عجیبی که عصر جمعه، حتی وسط تماشای یک فیلم کمدی، یقه‌مان را می‌گیرد، درواقع پیش‌لرزه‌های همان زلزله کورتیزولی صبح شنبه است! بدن ما از چند ساعت قبل، خودش را برای مواجهه با این استرس بیولوژیکی آماده می‌کند و پیام می‌دهد: «رفیق، آماده باش که فردا قرار است بروی روی ویبره!»
محققان دانشگاه هنگ‌کنگ حتی پا را فراتر گذاشته و گفته‌اند که این استرس مزمن شنبه‌ها می‌تواند در بلندمدت برای قلبمان هم خطرناک باشد. یعنی آن تپش قلبی که با شنیدن کلمه «جلسه اول صبح شنبه» تجربه می‌کنید، صرفاً یک احساس نیست، بلکه یک سیگنال واقعی از سوی بدن شماست.
پس دفعه بعدی که کسی به شما گفت «چرا انقدر پکری؟ اول هفته است، پرانرژی باش!»، با خیال راحت یک لبخند دانشمندانه بزنید و موضوع را توضیح دهید. خوبی ماجرا این است که حالا حداقل می‌دانیم که این حس جهانی و مشترک، یک اسم رمز علمی دارد و ما در این نبرد بیولوژیکی تنها نیستیم. تا کشف پادتن «غم شنبه»، بیایید به احترام این هورمون سمج، یک چای دیگر برای خودمان بریزیم بلکه این غم را بشورد و با خودش ببرد.
