به گزارش اقتصادنیوز به نقل از انتخاب، نصرت الله تاجیک، دیپلمات بازنشسته، درباره تلاشهای وزارت خارجه برای جلوگیری از فعالسازی مکانیسم ماشه به «انتخاب» گفت: وزارت امور خارجه از این جهت که اروپا به تعهداتاش در برجام عمل نکرده و ایران از عملکرد اروپا راضی نیست، معتقد است کشورهای اروپائی نباید مکانیسم ماشه را انجام دهند. با حمله آمریکا و اسراییل به تاسیسات هسته ای ایران که قانونی و تحت نظارت آژانس بود نیز اصل موضوع برجام هم از بین رفته است. این یک بحث حقوقی در مسائل بینالمللی است. وقتی موضوع از بین میرود، قراداد نیز منقضی میشود. یعنی الان حضور اروپا در برجام به علت عدم ایفای تعهدات، و عدم محکومیت آمریکا در حمله به تاسیسات هسته ای دیگر موضوعیتی ندارد و ایران اروپا را نیز خارج از برجام میداند. بنابراین ایران به مکانیسم ماشه اینگونه نگاه میکند و از سوءاستفاده از آن نگرانی دارد و جدیتاش در این است که به هر قیمتی شده این اتفاق نیفتدد.
او افزود: مکانیسم ماشه فقط به معنای بازگشت تحریمها نیست بلکه آن قطعنامهها خیلی وسیعتر از تحریم های اقتصادی است. پس ایران برای اینکه مکانیسم ماشه اجرایی نشود، باید تمام امکانات حقوقی و دیپلماتیک خود را بسیج نماید تا در این فرصتی که در این دو ماه و نیم داریم، لوایح و توضیحات مکتوب و اقدامات خود را انجام دهیم تا بعد اگر پرونده به شورای امنیت رفت بتوانیم خوب دفاع کنیم.
وی در رابطه با میزان احتمال فعالسازی مکانیسم ماشه بیان کرد: این موضوع یک روند پیچیده دارد. جدیت و سرمایهگذاری ایران در تماس با کشورهای مختلف هم مهم است. من ایده را مطرح کردم که اگر ما معتقدیم ایران و روسیه و چین از برجام خارج شوند یک فضا در شورای امنیت تشکیل میشود اما نیازمند یک لابی گسترده در راضی کردن چین و روسیه و نیز کشورهای عضو غیر دائم شورای امنیت است. ما ظرفیتهای حقوقی برای ایراد گرفتن از عملکرد اروپا در مکانیسم ماشه و نیز حمله آمریکا به تاسیسات هسته ای ایران داریم. لذا به عقیده من این دو زمینه و ظرفیت قوی وجود دارد تا دستمان در مذاکرات پر شود و این بستگی به این دارد که ما با چه میزان اراده، منابع این موضوع را جدی میگیریم. باید توان خود را در سیاست خارجی بسیج کنیم که مکانیسم ماشه فعال نشود.
او ادامه داد: باید از طریق اقدامات حقوقی، دیپلماتیک، رسانهای و سیاسی، از این روند جلوگیری کنیم. نباید جلسات مندرج در ماده 36 و 37 برجام در مورد مکانیسم رفع اختلافات که به مکانیسم ماشه (Trigger) و پسگشت (Snapback) یا بازگشت خودکار تحریمها دست کم بگیریم! نباید همه چیز را تمام شده بدانیم! باید تلاش و یارگیری و اجماع سازی کنیم. آمریکا با حمله به تاسیسات هسته ای قانونی ایران ضمن اینکه یک اقدام غیر قانونی انجام داد، دنیا را در مقابل یک ابهام استراتزیک قرار داده است! اگر ایران زودتر لایحه شکایت خود را علیه آمریکا و اسرائیل آماده و ارائه کند ممکنه از دو جهت روی موضوع مکانیسم ماشه تاثیر بگذارد: اول جلب نظر و افکار عمومی مردم و کشورهای جهان برای همراهی با ایران و طبعا تمایل مسئولین کشورها برای همکاری راحت تر. و دوم همراهی اعضای غیر دائم شورای امنیت در بحثهای حقوقی و سیاسی.
او در رابطه با سوءاستفاده غرب از مکانیسم ماشه گفت: ما هنوز در وضعیت پیشینی احتمال فعالسازی مکانیسم ماشه هستیم. مکانیسم ماشه یک چماق بالای سر ایران است که بتوانند امتیاز بگیرند. به نظر من بخشی از ماندن اروپا در برجام به خاطر این بوده که اهرم فوق را ازدست ندهد. آنها به راحتی از مکانیسم ماشه نمیگذرند. اروپا باید به شکلی قانع شود که فعالسازی مکانیسم ماشه خیلی در روابط اینده اش با ایران سازنده نیست.
تاجیک در پایان افزود: متاسفانه کشور و مردم دارند جور ندانم کاریهای دولت مهرورز محافظه کاران و تیم شورایعالی امنیت ملی او را می کشند! که زندگی شان زیر شش قطعنامه بند هفتی شورای امنیت سازمان ملل آسیب دیده و یک بار سنگین بر دوش وزارت امور خارجه قرار گرفته است که با توجه به اسیب پذیری های سیاسی اجتماعی و اقتصادی که ما داریم و ضربه ای که به بازدارندگی خارجی ایران خورده و بار کوچکی هم نبوده، الان کسی هم پاسخگو نیست.