سم این قاتل ۱۲۰۰ برابر قوی‌تر از سیانور است!

همشهری آنلاین چهارشنبه 25 تیر 1404 - 09:41
جالب است بدانید این اختاپوس‌ها خودشان این سم را تولید نمی‌کنند. بلکه باکتری‌هایی همزیست در غدد بزاقی آن‌ها مسئول تولید تترودوتوکسین هستند.

به گزارش همشهری آنلاین، این اختاپوس‌های کوچک، ماده‌ای به نام تترودوتوکسین در بدن خود دارند؛ یک نوروتوکسین بسیار قوی که سیستم عصبی را فلج می‌کند. این سم در ماهی بادکنکی (فوگو) نیز وجود دارد و اگر به درستی آماده نشود، خوردن آن می‌تواند مرگبار باشد. تترودوتوکسین ۱۲۰۰ برابر قوی‌تر از سیانور است و تاکنون هیچ پادزهری برای آن کشف نشده است.

همه‌ی گونه‌های اختاپوس دارای نوعی سم هستند، اما سم اختاپوس‌های حلقه‌آبی قوی‌تر از دیگران است. طبق گفته مایکل وکیونه، جانورشناس مؤسسه اسمیتسونین، این قدرت سمی بالا احتمالاً به این دلیل است که در آب‌های کم‌عمق زندگی می‌کنند؛ جایی که شکارچیان زیادی در کمین آن‌ها هستند.

جالب است بدانید این اختاپوس‌ها خودشان این سم را تولید نمی‌کنند. بلکه باکتری‌هایی همزیست در غدد بزاقی آن‌ها مسئول تولید تترودوتوکسین هستند.

اختاپوس‌های حلقه‌آبی در آب‌های اقیانوس آرام و هند، در صخره‌های مرجانی و بسترهای سنگی در عمق ۲۰ تا ۵۰ متری زندگی می‌کنند. اندازه‌ آن‌ها بسیار کوچک است؛ بین ۱۲ تا ۲۲ سانتی‌متر با احتساب بازوهایشان.

با وجود جثه کوچک، توانایی دفاعی آن‌ها بسیار چشمگیر است. سم آن‌ها شامل موادی مانند هیستامین، استیل‌کولین و دوپامین است، اما مؤثرترین جزء همان تترودوتوکسین است که با مسدود کردن کانال‌های سدیمی سلول‌های عصبی، ارتباط میان اعصاب و عضلات را مختل کرده و تنفس یا ضربان قلب را متوقف می‌کند.

اختاپوس‌های حلقه‌آبی این سم را از طریق گاز گرفتن به کار می‌گیرند. غلظت بالای آن در غدد بزاقی پشتی آن‌ها یافت می‌شود. آن‌ها همچنین می‌توانند سم را در آب پخش کنند. در این حالت، حیوانات اطراف با استنشاق آب آلوده، دچار فلج عضلانی می‌شوند.

علاوه بر شکار و دفاع، از این سم در جفت‌گیری نیز استفاده می‌کنند. ماده‌ها معمولاً سه تا پنج برابر بزرگ‌تر از نرها هستند و خطر بلعیده شدن نرها هنگام جفت‌گیری بالاست. در نتیجه، نر با فلج موقت ماده، فرصتی برای انتقال اسپرم پیدا می‌کند. حتی تخم‌ها هم با این سم پوشانده می‌شوند تا در برابر شکارچیان محافظت شوند.

گاز گرفتن این اختاپوس‌ها برای انسان بسیار نادر است. با این حال، دست‌کم سه مرگ گزارش‌شده به آن‌ها نسبت داده شده است؛ دو مورد در استرالیا و یک مورد در سنگاپور.

با وجود قدرت بالای سم، واکنش انسان‌ها به آن می‌تواند متفاوت باشد. در مواردی، فرد دچار هیچ علائم خاصی نمی‌شود، اما گاهی نیز علائم شدیدی مانند فلج عمومی و حتی مرگ در عرض ۲۰ دقیقه ظاهر می‌شود.

در یک مورد در سال ۲۰۰۶، پسربچه‌ای ۴ ساله در استرالیا توسط یکی از این اختاپوس‌ها گزیده شد. ده دقیقه پس از نیش، او حالت تهوع داشت، دیدش تار شد و قادر به ایستادن نبود. او را به بیمارستان منتقل کرده و به مدت ۱۷ ساعت به دستگاه تنفسی وصل کردند. خوشبختانه، ۲۸ ساعت بعد از حادثه بدون هیچ عارضه‌ای ترخیص شد. کارشناسان تأکید کرده‌اند که تنها راه نجات، کمک فوری پزشکی و استفاده از دستگاه تنفس مصنوعی است.

منبع: فرارو

منبع خبر "همشهری آنلاین" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.