زعفران، این طلای سرخ ارزشمند، نهتنها یکی از گرانترین ادویههای دنیاست، بلکه یکی از پرتقلبترین محصولات نیز به شمار میرود. به همین دلیل، دانستن نحوه تشخیص زعفران اصل از تقلبی، برای هر فردی که قصد خرید دارد، ضروری است. در این مطلب، با اقتباس از بلاگ فروشگاه آجیل و خشکبار آجیل چی با هم مهمترین روشها و ترفندها برای شناسایی زعفران خالص و مرغوب را مرور میکنیم تا هنگام خرید با اطمینان بیشتری انتخاب کنید.
راه های تشخیص زعفران اصل از تقلبی
در بازار، زعفران به شکلهای مختلفی ارائه میشود؛ از رشتهای گرفته تا پودر شده. هر کدام از این نوعها ممکن است توسط سودجویان دستکاری شده باشند. برای تشخیص زعفران اصل، باید به ویژگیهایی مانند رنگ، شکل ظاهری، عطر، طعم و واکنش در برابر آب سرد یا گرما توجه کنید. برندهای معتبری مانند بهرامن نیز همواره تأکید دارند که تنها زعفران با اصالت و بدون مواد افزودنی را عرضه میکنند.
راه های تشخیص زعفران اصل: 1. آب سرد
یکی از سادهترین راهها برای بررسی نحوه تشخیص زعفران اصل، استفاده از یک لیوان آب سرد است. چند رشته زعفران را در آب سرد بیندازید و دقت کنید: زعفران اصل بهآرامی رنگ میدهد، و خود رشتهها رنگشان را از دست نمیدهند. اگر دیدید که رنگ بهسرعت پخش شد یا رشتهها بیرنگ شدند، احتمال زیاد زعفران تقلبی است. (به طور کلی چالش خرید کالای نامرغوب در زمینه خرید خشکبار در ایران یک امر رایج است و به عنوان مصرف کننده لازم است که اطلاعات کافی از مشخصات محصولات مرغوب در هر شاخه داشته باشید.)
راه های تشخیص زعفران اصل: 2. جوش شیرین
جوش شیرین هم میتواند در شناخت زعفران واقعی به کمکتان بیاید. مقداری جوش شیرین را با آب مخلوط کنید و زعفران را به آن اضافه کنید. در نحوه تشخیص زعفران اصل با این روش، زعفران تقلبی معمولاً باعث ایجاد کف یا تغییر رنگ سریع مایع میشود، در حالی که زعفران اصل واکنشی ندارد یا بسیار ملایم است.
راه های تشخیص زعفران اصل: 3. طعم
زعفران اصل طعمی تلخ و کمی گس دارد و هرگز شیرین نیست. اگر زعفرانی را چشیدید و حس کردید مزهای شبیه شکر یا اسانس دارد، مطمئن باشید با نوعی دستکاریشده و تقلبی طرف هستید. طعم، یکی از قابلاعتمادترین راهها در نحوه تشخیص زعفران اصل است.
راه های تشخیص زعفران اصل: 4. عطر
زعفران مرغوب و اصل، بویی تند و نافذ دارد؛ ترکیبی از رایحهی عسل و چمن تازه. اگر زعفران بویی نداشت یا رایحهای شبیه گلاب، عطر مصنوعی یا مواد شیمیایی حس کردید، احتمال تقلبی بودن آن بالاست. یکی از راههایی که برندهای اصیل مثل بهرامن در تبلیغات خود از آن یاد میکنند، تاکید بر عطر طبیعی زعفرانشان است.
راه های تشخیص زعفران اصل: 5. شکل ظاهری
رشتههای زعفران اصل شکلی شبیه شیپور دارند، با انتهایی پهن و انحنادار. رنگ آنها قرمز یاقوتی است و نباید لکههای زرد یا سفید زیادی داشته باشند. وجود رشتههای زردرنگ زیاد، نشاندهنده اختلاط با زعفران بیکیفیت یا حتی ساقهی گل است.
راه های تشخیص زعفران اصل: 6. استفاده از گاز شهری
از دیگر روشهای جالب در نحوه تشخیص زعفران اصل، تست با شعلهی گاز است. اگر رشتهی زعفران را روی شعلهی گاز بسوزانید، زعفران اصل نباید دود رنگی تولید کند. در صورتی که رشتهای بسوزد و دود زرد یا سبز بدهد، احتمال آغشته بودن آن به رنگهای مصنوعی وجود دارد.
راه های تشخیص زعفران اصل: 7. لیوان آب
اگر بهدنبال سادهترین روش هستید، باز هم برمیگردیم به لیوان آب. چند رشته زعفران را در آب گرم بریزید و ببینید که رنگ بهآرامی پخش میشود و بعد از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه، آب به رنگ طلایی مایل به قرمز در میآید. رشتهها همچنان فرم خود را حفظ میکنند. این تست، بخش مهمی از نحوه تشخیص زعفران اصل در منزل است.
راه های تشخیص زعفران اصل: 8. بنزین و گازوئیل!
شاید عجیب بهنظر برسد، اما بعضی سودجویان برای تقلب در زعفران، از بنزین یا گازوئیل برای رنگدهی استفاده میکنند. این مواد شیمیایی با بوی تندشان قابل شناساییاند. اگر بوی ناخوشایندی از زعفران احساس کردید، حتماً از خرید آن خودداری کنید، زیرا ممکن است سلامتیتان را تهدید کند.
راه های تشخیص زعفران اصل: 9. دست
اگر زعفران را بین انگشتانتان بمالید، باید دستانتان رنگ بگیرند، اما نه بیش از حد! رنگ زعفران اصل، طبیعی است و جذب پوست میشود، اما اگر رنگ زیادی به انگشتان منتقل شد یا بهسختی پاک شد، نشان از استفاده از رنگهای شیمیایی دارد.
راه های تشخیص زعفران اصل: 10. آزمایشگاه
مطمئنترین روش تشخیص زعفران اصل از فیک، تست آزمایشگاهی است. این روش برای کسانی مناسب است که میخواهند حجم بالایی زعفران تهیه کنند. تست آزمایشگاهی میتواند کیفیت و اصل بودن زعفران را مشخص کند.
مضرات زعفران تقلبی
زعفران تقلبی، نهتنها ارزش غذایی ندارد، بلکه میتواند خطرناک باشد. برخی نمونهها حاوی فلزات سنگین، رنگهای شیمیایی یا مواد مضر مانند سرب هستند. مصرف این مواد میتواند منجر به مشکلات گوارشی، حساسیت و حتی مسمومیت شود. اگر در کنار زعفران، سایر محصولات مثل خشکبار را هم از فروشگاههای مطمئن بخرید، خیالتان بابت سلامت خانواده راحتتر خواهد بود.
در پایان، شناخت دقیق نحوه تشخیص زعفران اصل به شما کمک میکند تا در بازار پر از گزینههای مشکوک، انتخابی مطمئن داشته باشید. اگر بهدنبال خرید از برندهای معتبر مثل بهرامن هستید، باز هم بررسی مواردی مانند عطر، رنگدهی، شکل ظاهری و طعم را فراموش نکنید. برای اینکه خریدتان فقط محدود به زعفران نباشد، پیشنهاد میکنیم هنگام خرید خشکبار نیز به کیفیت، برند و سلامت محصول دقت ویژه داشته باشید.