حکم بارداری در محرم از نظر اکثر مراجع بلامانع است. اقدام به بارداری در ماه محرم از نظر شرعی هیچ اشکالی ندارد و در منابع دینی نیز منعی برای آن ذکر نشده است. برخی علما توصیه می‌کنند که مادران باردار در این ماه با خواندن زیارت عاشورا، دعا و یاد اهل‌بیت (ع)، زمینه تربیت معنوی فرزند خود را از دوران جنینی فراهم کنند. البته لازم است مادران از حضور در مراسم‌های شلوغ و محیط‌های پرتنش که ممکن است سلامت جسمی یا روانی آن‌ها و جنین را تهدید کند، پرهیز کرده و تعادل میان حفظ سلامت و شرکت در مراسم عزاداری را رعایت نمایند.
ایا اقدام به بارداری در ماه محرم اشکال دارد؟ حکم اقدام به بارداری در ماه محرم از نظر بعضی از مراجع تقلید در ادامه آمده است.
جمع‌بندی احکام شرعی اقدام به بارداری در محرم و صفر از نظر مراجع تقلید:
از نظر منابع اسلامی، هیچ گونه منعی برای اقدام به بارداری در ماه محرم ذکر نشده است. بلکه برخی روایات به توجه بیشتر به تربیت معنوی در این ایام تأکید دارند. علما توصیه می‌کنند که مادران باردار در ایام محرم از فرصت‌ها برای تقویت ارتباط با اهل‌بیت (ع) استفاده کرده و با خواندن زیارات، قرآن، و دعاها، روح خود و جنین را تغذیه معنوی کنند.
برخی خانواده‌ها به نذر فرهنگی برای فرزند خود در محرم معتقدند، مانند: نام‌گذاری کودک با الهام از یاران امام حسین (ع) یا تربیت حسینی از زمان بارداری. این اقدامات، از نظر روان‌شناسی تربیتی نیز به تقویت هویت دینی کودک در آینده کمک می‌کند.
پاسخ این پرسش را می‌توان از منابع معتبر اسلامی همچون کتاب‌های روایی شیعه مانند وسائل الشیعة، کافی، و آثار فقهی و اخلاقی علمای بزرگ استخراج کرد. در این زمینه، توصیه‌های زیادی در روایات آمده است که نشان‌دهنده تاثیر شرایط و زمان بستن نطفه بر آینده فرزند است.
در کتاب وسائل الشیعة (شیخ حر عاملی)، جلد ۱۴، باب استحباب اختیار زمان و مکان مناسب برای آمیزش و انعقاد نطفه، چندین روایت از ائمه اطهار علیهم‌السلام آمده است که نشان می‌دهد:
زمان، مکان، حالات روحی و حتی تغذیه پدر و مادر هنگام انعقاد نطفه، در خلق‌وخوی، سلامت جسمی و روانی، و حتی سرنوشت فرزند تاثیرگذار است.
نمونه روایت: امام صادق علیه‌السلام می‌فرمایند:
«اگر انسان در زمان مناسب و با آداب خاص نطفه‌گذاری کند، فرزندش باهوش، صالح و نیک‌بخت خواهد شد.»
(وسائل الشیعة، ج۱۴، ص۹۲–۹۵)
از دیدگاه منابع معتبر اسلامی، نکاتی که درباره زمان و شرایط نزدیکی گفته می‌شود، نه‌تنها خرافه نیست، بلکه ریشه در روایات اهل بیت (ع) دارد و تاثیر آن بر آینده فرزند در جنبه‌هایی مثل اخلاق، هوش، سلامت روان و جسم، و دینداری مطرح شده است.
بر این اساس توجه به نکات زیر ضروری است:
|
زمان و شرایط |
دلیل حرمت |
توضیحات |
|
هنگام‌پریود |
بقره آیه ۲۲۲ |
حرام شرعی است |
|
در حالت احرام |
فقه اسلامی |
آمیزش حرام است |
|
در حین روزه‌داری |
فقه اسلامی |
حرام است |
|
در حالت نفاس |
آیات و روایات |
هم حرام و هم خطرناک است |
بیشتر بخوانید: روزه گرفتن در بارداری، درست یا غلط؟
|
ایام خوب |
توضیحات |
|
شب جمعه |
تولد فرزند مؤمن، خوش‌اخلاق و باهوش |
|
شب دوشنبه |
فرزند حافظ قرآن و راضی به آنچه خدا به او می‌دهد. |
|
شب پنجشنبه با وضو |
فرزندی سخنور و خوش‌رفتار خواهد بود. |
|
پس از غسل و وضو و با دعا |
نطفه پاک‌تر و فرزند سالم‌تر می‌شود |
|
گفتن بسم‌الله و دعای مخصوص پیش از نزدیکی |
باعث دور شدن شیطان از نطفه می‌شود. |
در این زمان‌ها نزدیکی حرام نیست ولی مکروه و نامطلوب دانسته شده است. روایات اهل بیت هشدارهایی درباره اثرات منفی این زمان‌ها بر جنین داده‌اند:
|
زمان |
علت |
|
شب اول ماه قمری (مثل اقدام به بارداری در شب اول محرم) |
ممکن است فرزند مبتلا به بیماری‌های روانی یا ضعف شود. |
|
شب نیمه ماه قمری (مثل شب ۱۵) |
کراهت دارد، احتمال بیماری پوستی یا ذهنی در کودک. |
|
شب عید قربان و عید فطر |
در برخی روایات آمده که کودک دچار مشکلات اخلاقی می‌شود. |
|
در حالت خستگی شدید، ترس، غم زیاد یا عصبانیت شدید |
ممکن است بر روح و روان کودک اثر منفی بگذارد. |
|
زیر نور مستقیم ماه یا آفتاب |
توصیه نشده، ممکن است موجب اضطراب یا بیماری در کودک شود. |
در مورد حکم رابطه زناشویی و بچه دار شدن در ماه محرم در بالا خواندیم و اکنون مطالعات علمی در این زمینه را بررسی می‌کنیم:
مطالعات علمی نشان داده‌اند که وضعیت روحی مادر در دوران بارداری می‌تواند بر رشد روانی جنین اثرگذار باشد. در ماه محرم، به‌ویژه در دهه اول، بسیاری از مردم در مراسم عزاداری شرکت می‌کنند و فضای غالب ممکن است حزن‌انگیز باشد. اگرچه این اندوه ریشه در عشق و وفاداری دارد، افراط در غم و اضطراب ممکن است منجر به افزایش هورمون کورتیزول در بدن مادر شود که با برخی پیامدهای منفی در رشد مغزی جنین در ارتباط است.
پیشنهاد: مادران باردار در این ایام بهتر است در عزاداری‌ها حضور معنوی و متعادل داشته باشند و از استرس شدید یا حضور در محیط‌های شلوغ پرهیز کنند.
اقدام بارداری در ماه محرم از منظر دینی نه‌تنها مانعی ندارد، بلکه فرصتی است برای پیوند عاطفی و معنوی با اهل‌بیت (ع) و پرورش فرزند در فضای دینی. با این حال، مراقبت از سلامت روانی و جسمی مادر از اهمیت بالایی برخوردار است و لازم است تعادل میان معنویت و سلامت برقرار گردد.
