به گزارش همشهری آنلاین، علیرضا عرفانی-عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان: در پی حمله اسرائیل، جنگی ناخواسته و غافلگیرانه به ما تحمیل شد. در این جنگ با تخریب زیرساختها و شهادت نیروی انسانی، دانشمندان و متخصصان هستهای مواجه شدیم. این قضایا مشکلات اقتصادی و سیاسی زیادی برای ما به وجود آورد. در طول سالیان، یکی دو دهه گذشته بین بعضی از اندیشمندان و دانشمندان دانشگاهی ما نگاهی شکل گرفته بود که آن نگاه این بود که برای حل مشکلات اقتصادی باید لزوماً به بیرون از ایران نگاه داشته باشیم. اصرار می کردند باید به دیگران اعتماد کنیم، باید با با کشورهای پیشرفتهای که با ما سر لج دارند ارتباط برقرار کنیم تا تحریمها برداشته شوند و توسعه اقتصادی ایجاد شود. این نگاه به نظر تغییر کرد.
نمیشود با کشورهای لجوج معامله کرد
به نظر من یکی از آثاری که جنگ 12 روزه تحمیلی داشت این بود که این نگاه مقداری متحول شد. به این نتیجه رسیدیم که نمیشود با کشورهای معاندی که با ما سر جنگ دارند و با پیشرفت ما مخالف هستند و هرکاری هم از دستشان برمی آمده انجام دادند که ما پیشرفت نکنیم، مذاکره و همکاری کرد. این نگاه معطوف به درون و داخل کشور شد. آنهایی که اصرار میکردند که حتماً امکاناتی را تحویل آنها بدهیم تا تحریمها برداشته شود متوجه شدند که این قضیه به این سادگی نیست. هرچقدر هم به آنها ارفاق کنیم و امکانات خودمان را کنار بگذاریم، آنها دست از این لجاجت برنمی دارند. این لجاجت تا جایی پیش میرود که ما را کشوری ضعیف و محتاج به خودشان ببینند و بتوانند از ما بدوشند.
نگاه به درون، دستاورد خوب این جنگ بود
این نگاه شکل گرفته خیلی نگاه مثبتی است که ما باید به منابع خودمان اتکا کنیم. این یعنی مشکلات ما در درون حل میشوند و کس دیگری قرار نیست آنها را حل کند. این به این معنا نیست که با جهان ارتباط نداشته باشیم. اگر بخواهیم مشکلات را در درون کشورمان حل کنیم میتوانیم رابطهای عزتمندانه با جهان داشته باشیم و از موضع برابر و عادلانه دیپلماسی را پیش ببریم؛ اما اینکه برای حل مشکلات اقتصادی لزوماً باید به آن کشورهای تجاوزگر امتیاز و باج بدهیم که تحریم برداشته شود و مشکل ما حل شود به جایی نمیرسد. در این سالها دیدیم که از طرفی امتیاز دادیم و از طرف دیگر، مشکلها و تحریمها حل نشدند و تازه جنگ هم شروع شد. در پی این جنگ، زیرساختها و منابع ما را تخریب کردند و مردم ما را به شهادت رساندند. به نظر من این نگاه به درون یکی از دستاوردهای خوب این جنگ تحمیلی بود که باید تقویت شود.
اقتصاد هم مثل نیروی نظامی ظرفیت اتکای به داخل را دارد
اگر این نگاه تقویت شود بیشتر می توانیم پیشرفت کنیم و راه را درون اقتصاد خودمان پیدا کنیم. جهان باید بفهمد که ما میتوانیم بدون دخالت دیگران، توسعه ایجاد کنیم و با اکثر کشورها هم رابطه عزت مندانه داشته باشیم. ما در این جنگ آسیب دیدیم ولی این به این معنا نیست که کاری نمی توانیم بکنیم. انسجامی که در جامعه ایران بروز کرد نیروی اصلی ما برای حل مشکلات است. نکته مثبت این جنگ این بود که تلاش داخلی را برای ما تبدیل به باور کرد. مثلاً قدرت نظامی که اینجور به صورت شاهکار نشان داده شد با نگاه اتکای به درون به اینجا رسید. امری مثل اقتصاد هم همین ظرفیت را دارد.