عصر ایران- مرتضی افقه، تحلیلگر اقتصادی در گفت و گو با «عصرایران» درباره مدیریت اقتصادی در شرایط جنگی اظهار داشت: برای اینکه درباره شرایط اقتصاد در فضای جنگی اظهارنظری داشته باشیم، باید این را در نظر بگیریم که اینطور نیست که ایران از با 23 خرداد ماه در موقعیت جنگی قرار گرفته است. در واقع شرایط جنگی از اردیبهشت ماه سال 1397 و با امضایی که دونالد ترامپ پای برگه خروج آمریکا از برجام را امضاء کرد، ایران در موقعیت جنگی قرار دارد.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز در ادامه گفت: رویارویی نظامی با اسرائیل، اقتصاد ایران را به مراتب در معرض آسیب های بیشتر و جدی تر قرار داد. یعنی جنگ 12 روزه در حالی خسارت زیادی به زیرساخت های اقتصادی وارد کرد که می شود گفت، دولت تقریبا به دلیل تحریم های هفت_هشت ساله پولی ندارد که بتواند خسارت های وارده را جبران کند. به همین دلیل دولتی ها چاره ای جز افزایش نرخ تورم ندارند که البته این هم فشار مضاعفی روی دوش مردم خواهد گذاشت.
او افزود: این روزها اظهارنظرهایی درباره پایان تنازع نظامی بین ایران و اسرائیل مطرح می شود که باید گفت، در موقعیت بلاتکلیفی قرار داریم و احتمال از سرگیری جنگ اگر بالا نباشد، پایین هم نیست. با این توضیح که این سردرگمی به سرمایه گذاری سرمایه گذاران خارجی و داخلی لطمه می زند و این حالت تولید را قفل خواهد کرد. همچنین در بخش مصرف هم از آنجایی که مردم نگران آینده هستند، احتمالا اقدام به خرید اضافه کنند که همین هم موجب افزایش تقاضا و در نتیجه بیشتر شدن قیمت و تورم می شود.
وی توضیح داد: در چنین شرایط خطیری دولت باید مثل همه کشورها در شرایط جنگی ، از یک طرف تلاش اش را برای جلوگیری از سرمایه به کار بگیرد و همچنین سیاست های اقتصادخوانده های لیبرال که اصرار به افزایش قیمت را داشتند را کنار بگذارد و سیاست تثبیت قیمت را جدی بگیرد تا از این طریق، امکان تامین نیازهای طبقه متوسط و طبقه پایین ممکن شود. در واقع برای اینکه دولت مطمئن شود، نیازهای قشر ضعیف تامین شود، باید گسترش کوپن و جیره بندی را جدی بگیرد تا کالاهای اساسی به طور کامل در اختیار مردم قرار بگیرد.
این چهره خاطرنشان کرد: البته نکته مهم چیزی جز این نیست که دولت و حاکمیت باید همهِ هم و غم اش را به کار بگیرد تا از خوف و هراس جنگ عبور کنیم. به این معنی که با تلاش های دیپلماتیک، هم مساله جنگ را به طور کامل ختم به خیر کنند و مقدمات پیوستن به اف ای تی اف و همچنین کمرنگ شدن جدل با غرب را فراهم کنند. چرا گه پایان احتمالی جنگ اگر با پایان رویارویی با غرب همراه نشود، نه تنها گرهی از گره های ما باز نخواهد شد، بلکه مدیریت اقتصادی روز به روز سخت تر خواهد شد. به هر حال این را مدنظر قرار بدهیم، دونالد ترامپ سیاست تحریمی را بسیار جدی تر از جوبایدن پیگیری می کند.
افقه یادآور شد: در صورت تداوم محدودیت های بین الملی، باید از طریق «دور زدن» تجارت کنیم که خب! تبعات کمرشکن چنین حالتی بر هیچ کس پوشیده نیست. در واقع اگر نتوانیم نفت مان را در بازار جهانی با شرایط استاندارد عرضه کنیم، ظرفیتی باقی نمانده است که جایگزین دلارهای نفتی شوند. بنابراین اصرار بر تقابل با غرب روزهای طاقت فرسایی برای ما رقم خواهد زد.