به گزارش خبرآنلاین، در حاشیه میدان امام حسین(ع) شیراز یا همان فلکه ستاد سابق، نگارهای بزرگ به نمایش درآمده که طی روزهای اخیر واکنشهای بینالمللی را نیز برانگیخته است. این اثر تصویری، بازآفرینی هنرمندانهای از یکی از صحنههای شناختهشده تاریخ ایران باستان است، اما با مفهومی امروزی و روایتی فرهنگی-سیاسی.
شبکه بینالمللی WION، مستقر در دهلینو، که خود را صدای جهان از نگاه هند معرفی میکند و در سالهای اخیر به بازتاب روایتهایی فراتر از رسانههای غربی شهرت یافته، در گزارشی ویدئویی با اجرای یک مجری زن، این اثر را با دقت معرفی کرده و در تحلیل آن به عناصر تاریخی، سیاسی و فرهنگی پرداخته است.
در ابتدای این گزارش آمده است: «به این آگهینما نگاه کنید. این آگهینمای بسیار بزرگ در میدان امام حسین شیراز پس از شکست اسرائیل در جنگ ۱۲ روزه در استان فارس رخنمایی کرد.»
اثر هنری مورد اشاره، بازآفرینی نمادین نقشبرجستهای است که در سنگنگارههای نقش رستم در نزدیکی تخت جمشید دیده میشود: صحنه تسلیم شدن امپراطور روم، والرین، در برابر شاپور یکم پادشاه ساسانی، پس از نبرد تاریخی ادسا در سال ۲۶۰ میلادی. در آن نقشبرجسته، شاپور سوار بر اسب است و امپراطور شکستخورده، زانو زده و دست دراز کرده، نمادی از تسلیم و خفت.
اما نسخه معاصر این اثر، با برداشتی سیاسی و معنادار، چهره زانوزننده را نه والرین، بلکه بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل به تصویر کشیده است؛ با بازوبندی که پرچم رژیم اسرائیل را نمایندگی میکند. زمینه تصویری همچنان سنگنگاره باستانی است، اما پیام آن به گفته مجری شبکه WION، آشکار و مستقیم است: «در برابر ایرانیان زانو بزنید.»
این اثر با نوشتاری بر آگهینما همراه شده که مضمون آن این است: «از سپیدهدم تاریخ تا به امروز، شکوه دلاورمردان، اشقیا را به زانو درآورده است.»
شبکه WION، که پوشش تحولات خاورمیانه را با زاویهای متفاوت از رسانههای غربی دنبال میکند، در ادامه گزارش خود، به زمینههای تاریخی این تصویر اشاره میکند: «این پیروزی روی سنگها جاودانه شد. شاپور سوار بر اسب است اما والرین زانو زده است و دستانش را به نماد تسلیم دراز کرده. این صحنه در تخت جمشید، داراب و تنگ چوگان نیز سنگنگاری شده است که همگی نیروی برتر ایرانیان بر امپراطوری روم را با شادی به تصویر کشیدهاند.»
در ادامه، مجری به بازتاب این تصویر در رسانههای ایرانی اشاره کرده و میافزاید: «تهران تایمز این تصویر را پیروزی تمدن باستانی ایران بر دشمنان خود قلمداد کرده است. این روزنامه همچنین نقلقولی از وحید نمازی، رئیس حوزه هنری استان فارس را منتشر کرده است که گفته: نیازی نیست که به غرب یادآوری کنیم که زور ایرانیان تنها به جنگافزار آنها نیست بلکه به میراث ۳۰۰۰ ساله تاریخ آنها باز میگردد. مردم ایران سرشار از باورها، سنتها و میراثها هستند.
این جمله، که از دل همین اثر هنری برمیخیزد، گویای رویکردی فرهنگی در مواجهه با تحولات سیاسی منطقه است. وحید نمازی در مواضع پیشین خود نیز بارها تأکید کرده که هنر باید روایتگر اقتدار فرهنگی ایران باشد، نه صرفاً بازتابدهنده رخدادهای روز.
به گزارش خبرآنلاین، اثر هنری نصبشده در میدان امام حسین شیراز، بیش از آنکه یک پیام سیاسی آنی باشد، تلاشی است برای پیوند زدن لایههای عمیق هویتی و تاریخی ایران با مسائل امروز. این پیوند، به واسطه عناصر شناختهشدهای چون سنگنگارههای ساسانی، مخاطب داخلی را به غرور تاریخیاش فرامیخواند و برای مخاطب خارجی، حامل پیامی روشن است: قدرت ایران، تنها در ابزار نظامی خلاصه نمیشود، بلکه از ریشههای عمیق تمدنی و فرهنگی آن سرچشمه میگیرد.
همزمان، بازتاب این اثر در رسانهای چون WION نیز واجد اهمیت است چرا که نشان میدهد یک روایت تصویری ایرانی، میتواند در جغرافیای رسانهای آسیا بازتاب یابد و از مرزهای ادراک غربی عبور کند.