فرهیختگان: فوتبال کشور ازبکستان بعد از اعلام استقلال از اتحاد جماهیر شوروی همواره جزء کشورهای قابل‌احترام قاره آسیا بوده و در سال‌های اخیر پیشرفت قابل‌توجهی را تجربه کرده و قرار است در جام جهانی ۲۰۲۶ برای نخستین بار در بزرگ‌ترین آوردگاه فوتبال جهان حاضر شود. زین‌الدین تاجی‌اف نخستین بازیکن ازبک در لیگ برتر ایران بود که در بهمن ۱۳۸۵ راهی صبای قم شد و پس از او نیز تعداد قابل‌توجهی از هموطنانش به تیم‌های ایرانی پیوستند. حالا طبق اعلام رسانه‌ها قرار است رستم آشورماتوف تبدیل به چهارمین بازیکن ازبکستانی تاریخ استقلال و نوزدهمین بازیکن ازبکستانی تاریخ فوتبال کشورمان شود. در ادامه نگاهی به ۱۰ بازیکن برجسته این کشور واقع در آسیای میانه خواهیم انداخت که سابقه پوشیدن پیراهن تیم‌های ایرانی را در کارنامه‌شان دارند.
یکی از بزرگ‌ترین بازیکنان تاریخ ازبکستان با سابقه 2 بار انتخاب به عنوان بازیکن سال آسیا و قهرمانی مختلف در لیگ کشورش و لیگ‌های کره جنوبی و عربستان در میانه فصل 1396-1395 به استقلال پیوست اما به دلیل پنجره نقل‌وانتقالاتی بسته آبی‌ها راهی سپاهان شد. جباروف به جز عملکرد قابل‌قبول در اردوی زردهای اصفهان، توانست در لیگ هفدهم عصای دست وینفرد شفر باشد و با آمار 4 گل و 2 پاس گل خاطرات هافبک خلاق محبوب تیم تهرانی یعنی مجتبی جباری را زنده کند. این هافبک متولد چیرچیق سابقه 62 بار به میدان رفتن در لیگ قهرمانان آسیا را در کارنامه‌اش می‌بیند و عملکردش در دوره 2018 این تورنمنت با لباس آبی بسیار درخشان بود و بعد از پیوستنش به ژتیسو قزاقستان و پر نشدن جای خالی‌اش توسط نیومایر و پاتوسی هواداران استقلال بیش از گذشته متوجه تأثیرش در عملکرد تیم محبوبشان شدند.
اورونوف تا پیش از پیوستنش به پرسپولیس با درخشش در لباس نوبهار برابر نساجی در لیگ قهرمانان آسیا 2023 و گلزنی در مرحله دوم مقدماتی جام جهانی به تیم ملی کشورمان شناخته می‌شد. او در نقل‌وانتقالات زمستانی لیگ بیست‌وسوم پیراهن قرمز را بر تن کرد و با آمار 6 گل زده توانست نقش پررنگی در قهرمانی تیم تحت هدایت اوسمار ویرا داشته باشد. عملکرد شماره 11 ازبک ها در فصل 1404-1403 بسیار تحت‌تأثیر مصدومیت‌های مختلف قرار گرفت ولی با لباس پرسپولیس تاثیرش بیشتر از امثال عالیشاه، احمدزاده و سعید صادقی بود و اگر راهکاری برای کاهش آسیب‌دیدگی‌هایش بیندیشد آینده این بازیکن 24 ساله روشن به نظر می‌رسد.
این هافبک زاده شهر گرگانج ازبکستان باسابقه درخشش در لباس پاختاکور، النصر، شباب الاهلی و لوکوموتیو تاشکند در نقل‌وانتقالات زمستانی لیگ بیست‌وسوم به جمع آبی‌ها اضافه شد و در نخستین بازی‌اش دروازه ملوان را فروریخت ولی به مرور زمان از شرایطی که مدنظر هواداران استقلال بود فاصله گرفت. ماشاریپوف با آمار 50 بازی، 3 گل و 5 پاس گل گام در فصل پیش رو خواهد گذاشت و قبلاً ثابت کرده توانایی‌هایش فراتر از این اعداد است و اگر دوباره در شرایط آرمانی قرار گیرد بسیاری از دغدغه‌های فنی ریکاردو ساپینتو حل خواهد شد.
سپاهان در دوره‌های چهاردهم و پانزدهم لیگ برتر از حضور هافبک دفاعی اهل ازبکستان سود می‌برد که سبک بازی قلدرانه‌اش به قهرمانی تیم تحت هدایت فرکی در لیگ کمک کرد. این بازیکن که سابقه به میدان رفتن در جام ملت‌های آسیا 2019 را در کارنامه‌اش می‌بیند برای زردپوشان 2 گل زد و 6 پاس گل داد و با کمترین حاشیه و نوسان فوتبال کشورمان را به مقصد نسف قارشی ترک کرد و این روزها در 36 سالگی برچسب بازیکن آزاد روی او خورده است.
پرسپولیس در زمستان 1400 پس از مصدومیت آل‌کثیر و افت مهدی عبدی بسیار نیازمند و تشنه حضور یک مهاجم باکیفیت بود و برای حل مشکلات هجومی‌اش سراغ تمیروف رفت اما این مهاجم جوان ازبکستانی از همان دقایق نخست حضورش ثابت کرد ظرفیت های فنی زیادی ندارد. او در 12 مسابقه ای که برای قرمزها به میدان رفت فقط موفق شد دروازه ذوب‌آهن را فرو بریزد و از تیم آلومینیوم پنالتی بگیرد. تمیروف حتی در تیم پیکان کم ستاره نیز ندرخشید و زیرنظر مجتبی حسینی آمار 25 بازی و 2 گل زده را از خود به جا گذاشت.
قرمزهای پایتخت در دوره پانزدهم لیگ به دلیل عملکرد غیرقابل‌قبول سوشا مکانی و ایمان صادقی ضعف مفرطی درون دروازه خود داشتند و برای کنار نرفتن از جنگ قهرمانی سراغ سنگربان ملی‌پوش تیم ملی ازبکستان یعنی لوبانوف رفتند. حافظ سابق دروازه پاختاکور در تیم پرسپولیس فقط یک کلین شیت انجام داد و عملکردش برابر سپاهان، ذوب‌آهن، سایپا و گسترش فولاد تاثیر بسزایی در نایب‌قهرمانی شاگردان برانکو داشت و سرخ‌ها بعد از جذب بیرانوند این سنگربان پراشتباه را برای تقویت نیمکت خود حفظ نکردند.
فرهاد مجیدی در میانه لیگ بیست‌ویکم ابزارهای تیم در راه قهرمانی‌اش را با جذب آمانوف تجهیز کرد. سرمربی جوان به این مهره جوان ازبکستانی اعتماد زیادی داشت و او را 417 دقیقه در مسابقات لیگ به میدان فرستاد ولی اگر بخواهیم مهم‌ترین لحظه آمانوف را در فوتبال کشورمان نام ببریم باید به خراب‌کردن پنالتی برابر نساجی در مرحله یک‌چهارم نهایی جام حذفی اشاره کنیم که باعث حذف آبی‌ها شد. با حضور ریکاردو ساپینتو روی نیمکت استقلال آمانوف روی سکوها قرار گرفت و بعد از فسخ قرارداد با استقلال موفق شد 337 هزار دلار از مطالباتش را از طریق شکایت زنده کند.
نساجی در فروردین 1404 یعنی در روزهایی که بسیار خطر سقوط به سطح دوم فوتبال کشورمان را احساس می‌کرد با تبلیغات زیاد سراغ یاخشیبوئف رفت و امیدوار بود این بازیکن که سابقه گلزنی به رئال‌مادرید در لیگ قهرمانان اروپا را در کارنامه‌اش می‌بیند ناجی قائمشهری ها شود ولی این فوتبالیست ازبکستانی در 235 دقیقه حضورش ثابت کرد از نظر آمادگی کاملا با روزهای حضورش در شریف مولداوی، پاختاکور و نوبهار فاصله دارد و مثل اکثر خریدهای خارجی خطیر او را نیز باید مهره ای ناکارآمد نامید.
فولاد دوره بیست‌وسوم لیگ را با آمار بسیار ناامیدکننده 40 گل زده به پایان رساند و با چاشنی خوش شانسی راهی سطح دوم فوتبال کشورمان نشد. خوزستانی ها در فصل گذشته به جز سپردن هدایت شان به سرمربی نامداری همچون گل‌محمدی با جذب سنگربان اصلی تیم ملی ازبکستان گام بزرگی برای آرامش پست دروازه‌بانی خود برداشتند. یوسوپوف شاید با آمار 28 گل خورده و بسته نگه داشتن دروازه‌اش در 12 بازی به اندازه بیرانوند، اخباری و گندوز ندرخشیده باشد ولی تاثیر فنی‌اش در بهبود شرایط فولاد غیرقابل چشم‌پوشی است.
این مهاجم متولد تاشکند در 22 سالگی به پاس همدان پیوست و در لیگ هشتم و نهم مجموعاً 30 مرتبه برای این تیم ریشه‌دار به میدان رفت و با آمار 7 گل زده تا پیش از درخشش اورونوف در لباس پرسپولیس گلزن‌ترین ازبکستانی تاریخ لیگ برتر بود. ارکینوف بعد از ترک فوتبال کشورمان در لباس سغدیانه جیزک، آلمالیق، نوبهار، مشعل ازبکستان، اندیجان و بنیادکار نیز عملکرد قابل‌قبولی از خود به جا گذاشت و قهرمانی در سطح دوم فوتبال کشورش را تجربه کرده است.
از دیگر بازیکنان ازبکستانی تاریخ لیگ برتر می‌توان به زین‌الدین تاجی‌اف، یارسلاو کروشلنیتسکی و بهادر نسیم‌اف اشاره کرد که به ترتیب با لباس باشگاه‌های صبا، مس سرچشمه و پدیده مشهد در مسابقات داخلی به میدان رفته‌اند. روسلان ملزالدینوف با پیراهن نفت مسجدسلیمان، اویبک کیلیچف با لباس پیکان و عزیز ابراهیموف در زمان عضویتش در ماشین‌سازی حضور در سطح نخست فوتبال کشورمان را تجربه کرده‌اند و فوتبال دوستان در سال‌های گذشته عملکرد شرف موخیدینوف و داستانبک ترسونوف را در استان خوزستان و تیم‌های صنعت نفت و استقلال خوزستان تماشا کرده‌اند.
