به گزارش اقتصادنیوز، دونالد ترامپ باور دارد که آتش بس جدید بین اسرائیل و حماس میتواند راه را برای صلحی بسیار بزرگتر در خاورمیانه هموار کند؛ اما این ممکن است آرزویی خوشبینانه باشد.
ایشان ثارور ستوننویس واشنگتن پست در یادداشتی نوشت: زمانی که بنیامین نتانیاهو روز دوشنبه بار دیگر به کاخ سفید برمیگردد، حرفهای زیادی در مورد صلح مطرح خواهد شد.
به نظر میرسد که دونالد ترامپ پس از بمباران کوتاهمدت ایران در ماه گذشته میلادی او به سرعت از آتشبس میان ایران و اسرائیل استقبال کرد.
ترامپ همچنین برای برقراری آتشبس میان رواندا و جمهوری دموکراتیک کنگو هم اعتبار قائل شد، هرچند تحلیلگران هشدار میدهند که اجرای این توافق، که شامل گروههای مسلح گوناگون و یک شورش ریشهدار است ممکن است بسیار دشوارتر از دستیابی به آن باشد. این هفته ترامپ امیدوار است از آتشبس جدیدی میان اسرائیل و گروه حماس در نوار غزه خبر دهد؛ این در حالیست که توافق پیشین برای آتشبس در ماه مارس فروپاشید و پیشدرآمدی بر ماهها رنج بیشتر بود.
از نگاه ترامپ و شاید هم نتانیاهو، یک آتشبس جدید میتواند راه را برای صلحی گستردهتر در خاورمیانه هموار کند. رئیسجمهور آمریکا مشتاق است تا روح توافقنامه ابراهیم را که توافقی برای عادیسازی روابط میان اسرائیل و شمار اندکی از کشورهای عربی بود را احیا کند. مقامات ارشد آمریکایی مایلند تا عربستان سعودی را هم وارد این روند کرده و حتی مسیری برای پیوستن سوریه به این توافق در نظر دارند.
ممکن است این یک خیالپردازی خوشبینانه باشد، اما نتانیاهو این لحظه را تنها چند هفته پس از حمله هوایی به ایران، برای آینده سیاسی خود حیاتی میبیند. اسرائیل زیو، سرتیپ بازنشسته و رئیس سابق بخش عملیات نیروهای دفاعی اسرائیل، به همکاران من در واشنگتن پست گفت: از نظر سیاسی، نتانیاهو فرصت بهتری نخواهد داشت. اینکه او بتواند نوعی توافق منطقهای با سوریه داشته باشد، روندی با عربستان سعودی آغاز کند، گروگانها را بازگرداند، بالاترین امتیازی است که میتواند پیش از انتخابات برای خود فراهم کند.
ترامپ، که از طریق شبکه اجتماعی خود به پیگرد قضایی نتانیاهو در پروندهای طولانیمدت مربوط به فساد اعتراض کرده، ممکن است بر این باور باشد که نخستوزیر اسرائیل برگهای برنده لازم برای مجموعهای گستردهتر از موفقیتهای دیپلماتیک در منطقه را در دست دارد.
یکی از مقامات بلندپایه امارات هفته گذشته به دیوید ایگنیشس، ستوننویس واشنگتن پست، گفت: ترامپ میتواند از این فرصت استفاده کند تا آتشبس با ایران را به غزه و فراتر از آن گسترش دهد. چگونه میتوانیم بزرگ فکر کنیم و این لحظه را نقطه عطفی بالقوه در تاریخ تصور کنیم؟ باید جسور بود. باید به دنبال جایزه بزرگتر رفت.
مانع اصلی، ویرانیهای غزه است. ترامپ انتظار دارد که تلاش دیپلماتیک جدید به آتشبسی بین اسرائیل و حماس منجر شود، اما موانع همیشگی همچنان باقی است. نسخه ۳۰ ژوئن توافق آتشبس شامل آزادی ۲۸ گروگان اسرائیلی توسط حماس است که ۱۰ نفر از آنها زنده و ۱۸ جسد در بینشان وجود دارد. این اتفاق در در پنج مرحله طی دو ماه آتشبس خواهد افتاد و در ازای آن، کمکهای بیشتری فوراً وارد غزه خواهد شد.
همکاران من نوشتند: از سال گذشته، مقامات نظامی و دفاعی اسرائیل به نتانیاهو اطلاع دادهاند که هدف اولیه جنگ برای اسرائیل، یعنی تضعیف توانایی حماس برای تهدید اسرائیل محقق شده و هدف دوم بازگرداندن گروگانها تنها از طریق یک توافق شدنی است.
فشار برای پذیرش آتشبس ۶۰ روزه از سوی هر دو طرف در حال افزایش است، این در حالیست که حماس با خسارات فزاینده خود روبرو بوده و نتانیاهو حتی از سوی مقامات ارشد نظامی اسرائیل با واکنش منفی مواجه شده است. پیش از سفر به ایالات متحده، او بر جلسه کابینهای پرتنش نظارت داشت که در آن ایال زمیر، رئیس ستاد کل ارتش اسرائیل، با وزرای تندرو ائتلاف نتانیاهو که مخالف هرگونه صلح بدون نابودی کامل حماس و اشغال غزه هستند، درگیری لفظی پیدا کرد.
به گزارش تایمز اسرائیل، زمیر در این جلسه پرسید: آیا شما یک دولت نظامی در غزه میخواهید؟ چه کسی قرار است بر ۲ میلیون نفر حکومت کند؟
در همین حین، اسرائیل همچنان به بمباران غزه که ویرانشده ادامه میدهد؛ حملاتی که روزانه باعث رخ دادن فجایع انسانی گسترده میشوند. همکاران من هفته گذشته گزارش دادند: مراکز درمانی از شدت حملات پر شدهاند و کیسههای حمل اجساد در حال تمام شدن هستند.
به گفته سازمان ملل، طی پنج هفته گذشته هر روز تلفات گستردهای گزارش شده است؛ چرا که غیرنظامیان فلسطینی هنگامی که به نقاط توزیع کمکهای بشردوستانه که توسط بنیاد کمکرسانی به غزه با حمایت آمریکا و اسرائیل اداره میشود، نزدیک میشوند یا در مسیرهای تعیینشده توسط مقامات اسرائیلی برای جمعآوری کامیونهای حامل کمک توسط سازمان ملل منتظر میمانند، هدف شلیک گلوله قرار میگیرند.
این حملات به فلسطینیهایی که در محاصره شدید به دنبال کمکهای انسانی هستند، توجهها را به خود جلب کرده. چندین پیمانکار آمریکایی که از عملیات بنیاد کمکرسانی به غزه محافظت میکنند، هفته گذشته به آسوشیتدپرس گفتند که دیدهاند همکارانشان بدون تمایز به سوی جمعیت گلوله شلیک کردهاند.
در پایان ماه گذشته نیز روزنامه اسرائیلی هاآرتص شهادتهایی از سربازان اسرائیلی منتشر کرد که گفته بودند به آنها دستور داده شده تا به فلسطینیهای غیرمسلح در نزدیکی مراکز توزیع غذا شلیک کنند. (البته هم بنیاد GHF و هم دولت نتانیاهو این گزارشها را رد کردهاند.)
در سطحی کلیتر، هنوز مشخص نیست که پس از آتشبس چه نهادی اداره غزه را بر عهده خواهد گرفت؛ بهویژه در شرایطی که جناح راست اسرائیل بهطور مداوم خواستار اشغال این منطقه و وادار کردن دو میلیون فلسطینی ساکن آن به ترک سرزمینشان است. برنامههای بازسازی، هر زمان که آغاز شوند، احتمالاً بهطور اجتنابناپذیری مستلزم جابهجایی بخشی از جمعیت آسیبدیده غزه خواهد بود.
در بحبوحه این درگیری، گروههای حقوق بشری و مقامات سازمان ملل هشدار دادهاند که اسرائیل مرتکب نقضهای آشکار حقوق بینالملل شده است.
فولکر ترک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل، در ماه می گفت: بمباران خانههای غیرنظامیان، واداشتن مردم به جابهجایی در شرایطی که به حملات شدیدتر تهدید میشدند، نابودی سیستماتیک محلهها، و جلوگیری از رسیدن کمکهای انسانی نشان میدهد که ظاهراً تلاشی برای ایجاد تغییر جمعیتی دائمی در غزه در جریان است؛ اقدامی که ناقض حقوق بینالملل است و معادل پاکسازی قومی به شمار میرود.
نتانیاهو و متحدانش مدتهاست که انتقادات سازمان ملل را نادیده میگیرند و آن را نهادی میدانند که علیه اسرائیل جانبدارانه عمل میکند. اما آنها ممکن است ناگزیر شوند بیشتر به سخنان میانجیگران عرب گوش دهند؛ کسانی که هرگونه توافق گستردهتر با اسرائیل را مشروط به نوعی حلوفصل معنادار برای رنج و محنت فلسطینیها میدانند.
ترجمه از: مهسا مژدهی