گزارش‌های میدانی و فایل‌های منتشرشده توسط مشاوران املاک در مناطق ۴ (شرق) و ۵ (غرب تهران) نشان می‌دهد که سطح قیمت‌های پیشنهادی اجاره، همچنان در سطوح بالایی قرار دارد و مستأجران برای تأمین سقفی بالای سر، نیازمند منابع مالی قابل توجهی هستند.
بر اساس داده‌های موجود، میانگین اجاره‌بهای ماهانه واحدهای مسکونی عرضه‌شده در این دو منطقه پرتقاضا، حدود ۲۰ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان برآورد شده است؛ رقمی که اگرچه نسبت به ماه‌های پرتلاطم ابتدای سال تا حدی تعدیل یافته، اما همچنان فشار زیادی را بر دهک‌های متوسط و پایین جامعه وارد می‌کند. در کنار آن، مبلغ ودیعه (پول پیش) نیز به‌طور متوسط به رقمی بالغ بر ۶۶۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان رسیده که نشان‌دهنده سنگینی بار اولیه ورود به چرخه اجاره‌نشینی در تهران است.
منطقه ۵ که در سال‌های اخیر به یکی از قطب‌های جذاب مسکن در غرب تهران بدل شده، معمولاً نرخ‌های بالاتری نسبت به سایر نقاط دارد و سهم بالایی از قراردادهای اجاره با قیمت‌های متوسط رو به بالا را به خود اختصاص داده است. در مقابل، منطقه ۴ نیز با داشتن تنوع در متراژ و بافت محله‌ها، یکی از کانون‌های پرتراکم تقاضا در شرق تهران محسوب می‌شود. در نتیجه، رفتار قیمتی در این دو منطقه، نمایی نسبتاً دقیق از وضعیت کلی بازار اجاره در پایتخت را ارائه می‌دهد.
کارشناسان معتقدند هرچند نوسانات ارزی تا حدی فروکش کرده و نگرانی‌های امنیتی نیز با برقراری آتش‌بس کاهش یافته، اما همچنان نبود چشم‌انداز روشن در اقتصاد کلان، نقش بسزایی در حفظ سطح بالای اجاره‌ها دارد. از سوی دیگر، نبود سیاست‌های مؤثر در زمینه حمایت از تولید انبوه مسکن استیجاری یا کنترل مؤثر روی قیمت‌گذاری‌ها، باعث شده تا مالکان در فضای آزاد و بدون نظارت، با هر سیگنال افزایشی، رقم‌های پیشنهادی را بالا ببرند.
در چنین شرایطی، مستأجران با تنگنای انتخاب و فشار تصمیم‌گیری مواجه‌اند. بسیاری از آن‌ها یا مجبورند به حاشیه شهر کوچ کنند یا با پذیرش واحدهای کوچک‌تر، کیفیت زندگی خود را کاهش دهند. روند فعلی اگر ادامه یابد، می‌تواند به تعمیق شکاف طبقاتی و افزایش نرخ مهاجرت معکوس از تهران به مناطق پیرامونی منجر شود.
بر همین اساس، تحلیل‌گران و فعالان بازار پیشنهاد می‌کنند که دولت در فصل نقل و انتقالات تابستانه، حضور فعال‌تری در بازار داشته باشد؛ چه با ارائه مشوق‌هایی به مالکان برای تثبیت قیمت‌ها و چه از طریق تسهیل‌گری در تأمین ودیعه و اجاره‌بهای دهک‌های پایین. در غیر این صورت، خطر خروج طبقات متوسط از بازار مسکن شهری و تمرکز فقر در پایتخت بیش از پیش جدی خواهد شد.
رصد بازار اجاره در این دو منطقه غربی و شرقی تهران، حاکی از شیفت بازار به افزایش اجاره ماهانه و کاهش پول پیش است؛ اما این موضوع در مقایسه با ماه گذشته برای مناطق با پارادوکس همراه بوده است.
تحقیقات میدانی حاکی است، میانگین «اجاره‌بهای پیشنهادی» این دو منطقه در ابتدای خرداد به ۱۹.۷میلیون تومان اجاره ماهانه و ۶۶۷.۶ میلیون تومان پول‌پیش رسیده بود. این حاکی از کاهش حدود نیم‌درصدی مبلغ پول‌پیش و افزایش ۳.۵درصدی اجاره ماهانه در بازار اجاره در ابتدای تیر در مقایسه با ماه گذشته بوده است.
با توجه به اینکه در حال حاضر بازار اجاره در فصل خود قرار گرفته است و پیش‌بینی‌ها و همچنین تجربه هر سال حاکی از تغییرات چشمگیر در میزان اجاره‌بها در تابستان امسال بود، اما این بازار نیز متاثر از جنگ تحمیلی ناشی از حمله رژیم صهیونیستی به ایران و به‌ویژه تهران، با تغییر چندانی همراه نبوده و در یک ثبات نسبی قرار دارد.
بررسی نبض بازار دو منطقه نشان می‌دهد، با وجود اینکه میزان متوسط «ودیعه پیشنهادی» مناطق ۴ و ۵ در ابتدای خرداد به هم نزدیک شده بودند، در ابتدای تیر اما، منطقه ۵ (با مبلغ حدود ۶۹۶.۵میلیون تومان) سبقت بالای ۶۰ میلیونی از منطقه چهار (با مبلغ حدود ۶۳۲.۴میلیون تومان) گرفت. براساس داده‌های بازار از متوسط «اجاره‌بهای پیشنهادی» آپارتمان‌های ارائه‌شده، «اجاره‌بهای پیشنهادی» در منطقه چهار، ۱۸.۷میلیون تومان و در منطقه ۵ معادل ۲۱.۳میلیون تومان اجاره ماهانه برای مستاجران است.
با توجه به بررسی فایل‌های ارائه‌شده به بازار اجاره در دو منطقه ۴ و ۵ باید گفت، در منطقه شرقی تهران (منطقه۴) حجم قابل توجهی از موجرها در این دو منطقه، برخلاف ماه گذشته میل به دریافت پول‌پیش کمتر و اجاره ماهانه بیشتر دارند و در مقابل در منطقه غربی پایتخت (منطقه ۵) موجران بیشتر مایل به افزایش پول‌پیش نسبت به اجاره ماهانه هستند.
