این روزها اخبار و شایعات زیادی در رابطه با خرید جنگنده «چنگدو جی۱۰» (Chengdu J-10) چین توسط ایران شنیده می ‌شود. طبق اخبار، ضرورت حاصل از نوسازی نیروی هوایی و عدم فروش جنگنده سوخو 35 به ایران توسط روسیه، خرید J-10 چینی را که در جنگ پاکستان و هند نیز قدرت خود را به خوبی اثبات کرد، ضروری کرده و مسئولان کشوری و لشکری را به فکر خرید این جنگنده انداخته است (اینجا و اینجا بخوانید).

هر چند خرید جنگنده چینی هنوز قطعی نشده و اخبار مربوط به این قرارداد در حد گمانه ‌زنی مانده است. با این حال، بهتر است مروری کلی بر ویژگی ‌ها  و توان این جنگنده داشته باشیم. در این گزارش قصد داریم چند نکته خواندنی درباره این جنگنده چینی را مرور کنیم.

تاریخچه مهم ترین جنگنده بومی چین

جنگنده  Chengdu J-10 یک جنگنده نسل چهار (و در برخی نمونه ها چهار و نیم) سبک چند منظوره است که توسط صنایع هواپیمایی چنگدو توسعه یافته است. این جنگنده بیشتر برای نبردهای هوا به هوا طراحی شده، اما می‌ تواند ماموریت‌ های ضربتی را نیز انجام دهد. طراحی جنگنده J-10 در اواخر دهه ۱۹۸۰ آغاز شد. این جنگنده در سال ۱۹۹۸ اولین پرواز خود را انجام داد و تولید انبوه آن هم از سال ۲۰۰۲ آغاز گردید.

نمونه های 4 گانه

جنگنده J-10 انواع مختلفی دارد و در 4 نمونه A، S، B، C توسعه یافته است. ورژن ‌های A و B و C از نوع تک‌ سرنشین و ورژن S از نوع دوسرنشین است. همچنین، جنگنده S تنها نمونه آموزشی در بین انواع مختلف  J-10 است.

موتور روسی و چینی J-10

جنگنده J-10A از موتور توربوفن روسی Saturn AL-31FN با قدرت ۷۹.۴۳ کیلونیوتن در حالت خشک و ۱۲۲.۵۸ کیلونیوتن با پس‌سوز نیرو می ‌گیرد. اما J-10C  که پیشرفته ترین نمونه از J-10 ها است،  از موتور بومی 10 Shenyang WS استفاده می ‌کند که جایگزین موتور روسی شده است. این موتور قدرتمند به جنگنده  J-10 امکان می ‌دهد تا با سرعت ۱.۸ ماخ پرواز کند و در ارتفاع ۱۸ هزار متری عملکرد مناسب و درخشانی از خود نشان دهد.

J-10، جنگنده ای شبیه جنگنده های اسرائیلی

طراحی بال دلتا (مثلثی) با سکان‌های جلویی (Canards) جنگنده چینی، شباهت قابل توجهی به جنگنده IAI Lavi اسرائیل دارد. اسرائیل در دهه ۱۹۸۰ مشاوره فنی به چین ارائه می ‌داد و برخی معتقدند دانش فنی Lavi (که خود تحت تأثیر F-16 آمریکا بوده) پایه طراحی J-10 شده است. با این حال، مقامات نظامی و سیاسی چین به شدت این نظر را رد کرده و همواره بر بومی بودن جنگنده J-10 تأکید کرده اند.

سیستم راداری J-10

این جنگنده مجهز به  رادار AESA است. این رادار دارای آرایه فازگردان بسیار پیشرفته  است که ردیابی و درگیری همزمان با اهداف متعدد را فراهم می‌ کند.

تسلیحات و موشک ها

جنگنده چینی قادر به حمل موشک‌ های هوابه‌هوای پیشرفته بومی مانند PL-12 (با برد متوسط) و PL-15 ( با برد بلند) است که تهدیدی جدی برای جنگنده‌ های غربی محسوب می ‌شوند. در کنار موشک‌ های هوا به هوا، این جنگنده توانایی حمل سلاح‌های هوا به سطح از جمله موشک‌های KD-88 و YJ-91 را نیز دارد. همچنین، بمب‌های هدایت‌ شونده با لیزر یا ماهواره و غلاف‌های جنگ الکترونیکی مانند KG600 نیز از جمله تجهیزاتی هستند که قدرت عملیاتی جنگنده J-10C را افزایش می‌دهد.

یک کالای صادراتی مقرون به صرفه

گزارش‌ها حاکی از آن است که قیمت J-10 (به ویژه نسخه‌ صادراتی آن) به طور قابل توجهی کمتر از جنگنده‌ های مشابه غربی مثل F-16 Block 70 یا رافال است. این قیمت جذاب، عامل مهمی در صادرات آن به کشورهایی با بودجه محدودتر شده است. به همین دلیل، کشورهای زیادی به دنبال این جنگنده هستند. پاکستان یکی از مشهورترین مشتری های جنگنده چینی است.

جنگنده ای در حال ارتقا

جنگنده J-10 همچنان در حال ارتقاء است. شایعاتی درباره نسخه‌ های احتمالی آینده با قابلیت ‌های پنهان‌کاری (Stealth) جزئی، موتورهای قدرتمندتر (مثل WS-15) و سیستم‌های آویونیک پیشرفته ‌تر وجود دارد، که نشان می‌ دهد این جنگنده در سال‌ های آتی نیز در ناوگان چین باقی خواهد ماند.

J-10S ؛ نمونه ای متفاوت

به گزارش ویکی دافوس، جنگنده J-10S تنها نمونه دو سرنشینه و آموزشی از J-10  ها است. این جنگنده از نظر عملکرد و پیکربندی اویونیک با J-10A یکسان است، اما بدنه جلویی اش کشیده شده تا یک صندلی خلبان دوم را در خود جای دهد. این هواپیما می ‌تواند برای آموزش خلبانی یا به عنوان یک جنگنده استاندارد مورد استفاده قرار گیرد.

سوخو یا چنگدو؛ کدام یک برای ایران بهتر است؟

به گزارش روزیاتو، هر کدام از این دو جنگنده برتری هایی بر دیگری دارد. جنگنده Su-35 یک پادشاه بی ‌رقیب در نبردهای نزدیک با قدرت و ظرفیت حمل مهمات فوق‌العاده است، اما هزینه ‌های عملیاتی بالایی دارد و آویونیک آن به اندازه رقبایش مدرن نیست و به نظر می ‌رسد که فعلا خرید آن از روسیه، برای ایران ممکن نباشد. جنگنده J-10C نیز یک جت هوشمند، مقرون‌ به‌ صرفه و بسیار توانمند است که در نبردهای مدرن فراتر از میدان دید، حرف اول را می‌ زند. شاید خرید این جنگنده با توجه به قابلیت ها و قیمتش برای ایران معقول تر باشد.

منبع: خبر فوری