نرگس کیانی: در روزهایی که صدای پدافند و انفجار، بی‌آن‌که روز و شب بشناسد، قلب‌ها را به تپش می‌انداخت تماشای آثار هنری اعم از آثار نمایشی، موسیقایی و تجسمی نه تنها در اولویت نبود که شرایط و امکانش هم فراهم نبود. شرایطی که «تامین امنیت و سلامت» گروه‌های اجرایی و مخاطبان اساسی‌ترین رکن آن است.
امنیت و سلامت گروه‌های اجرایی و مخاطبان را در قلب تئاتر ایران؛ مجموعه تئاتر شهر اما، تنها پدافند و انفجارِ احتمالی نیست که به خطر می‌اندازد. تا مشخص نشدن تکلیف وضعیت اجرای طرح حریم این مجموعه و به پایان نرسیدن کار ساخت‌وساز آن، تنها راه ورود و خروج به این ساختمان استوانه‌ای و محوطه پیرامونی‌اش، مسیری باریک از میان ایرانیت‌هایی است که محاصره‌اش کرده‌اند. مسیری که در شرایط اضطراری، اعم از جنگ، آتش‌سوزی یا بلایی طبیعی چون زلزله، نه می‌تواند تامین‌کننده امنیت گروه‌های اجرایی و مخاطبان باشد و نه تامین‌کننده سلامت‌شان.
نگاهی به تاریخ مراسم کلنگ‌زنی تعیین حریم مجموعه تئاتر شهر (دوم دیماه ۱۴۰۲) در دوران حضور محمدمهدی اسماعیلی در وزارت فرهنگ‌وارشاد اسلامی و به سرانجام نرسیدن آن تا امروز، یادآور بسیاری از پروژه‌های نیمه‌تمام است. با این تفاوت که این‌بار تکلیف حریم ساختمانی در هاله‌ای از ابهام فرو رفته که ارزش نمادین آن غیرقابل اندازه‌گیری است؛ ساختمان استوانه‌ای تئاتر شهر با هزار و یک خاطره از روز افتتاح (هفتم بهمن‌ماه ۱۳۵۱) تا امروز.
آخرین خبری که در مورد وضعیت حریم این مجموعه اعلام شد از زبان حسن جودکی، سرپرست تئاتر شهر بود. او روز جمعه، ششم تیرماه در این مورد به خبرگزاری مهر گفت اگر وضعیت بودجه طرح مشخص شود، کار اجرای حریم تا پیش از آغاز جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به پایان می‌رسد. با این حساب در خوش‌بینانه‌ترین حالت دست کم باید ۷ ماه دیگر منتظر ماند و دید که آیا کار اجرای حریم تئاتر شهر پس از دو سال به سرانجام می‌رسد یا خیر؟
گره‌خوردن دغدغه‌های پس از آتش‌بس با گرفتاری‌های پیشین
عدم امکان تامین امنیت و سلامت گروه‌های اجرایی و مخاطبان حاضر در مجموعه تئاتر شهر در شرایط اضطراری تا مشخص نشدن تکلیف وضعیت اجرای طرح حریم آن، این روزها به اتفاق تازه‌ای گره خورده است؛ به دغدغه تامین امنیت و سلامت گروه‌های اجرایی و مخاطبان در روزهای پس از جنگ اسرائیل علیه ایران.
با آغاز حمله اسرائیل به ایران، فعالیت کلیه تالارهای نمایشی از ۲۳ خردادماه ۱۴۰۴به حالت تعلیق درآمد تا زمانی که سرانجام آتش‌بس برقرار شد و نخست صابر ابر با ازسرگیری اجرای نمایش «امشب به صرف بورش بدون خون به روایت نازنین» (پنجم تیرماه) و سجاد افشاریان و احسان عبدی‌پور با اجرای نمایش «جانِ بی‌قرار» (ششم تیرماه) جان تازه‌ای به تن تئاتر برگرداندند.
نادره رضایی، معاون امور هنری وزیر فرهنگ‌وارشاد اسلامی با اشاره به این که برای کمک به تامین امنیت گروه‌های نمایشی، آن هم در شرایطی که بخشی از مولفه‌های آن مربوط به وضعیت کلی کشور است، به هماهنگی با نهادهای امنیتی پرداختند، گفت: در این شرایط ضمن این که دوستان ما در نهادهای امنیتی تدابیر لازم را برای تامین امنیت اندیشیدند، مردم هم در کمال همکاری به رعایت این تدابیر اهتمام ورزیدند
نادره رضایی، معاون امور هنری وزیر فرهنگ‌وارشاد اسلامی در حاشیه اجرای نمایش «جانِ بی‌قرار» در مجموعه تئاتر شهر که طی دو سانس ۱۹ و ۲۱ به صورت رایگان روی صحنه سالن اصلی تئاتر شهر رفت در مورد توقف فعالیت‌های فرهنگی‌وهنری تا زمان برقرار شدن شرایط لازم برای «تامین امنیت و سلامت» گروه‌های اجرایی و مخاطبان و اضافه شدن این دغدغه به دغدغه‌های پیشین، به خبرآنلاین گفت: «چنان‌چه می‌دانید امکان توقف فعالیت‌های فرهنگی‌وهنری برای طولانی‌مدت وجود نداشت چرا که هم مراکز فرهنگی‌وهنری می‌بایست فعالیت خود را از سر می‌گرفتند و هم جامعه می‌بایست به جریان زیست جاری خود بازمی‌گشت. در این میان فرهنگ وهنر می‌توانست تسهیل‌کننده وضعیت و کمک حال مردم؛ هم از منظر تاب‌آوری و هم از منظر گذر کردن از شرایط دشوار باشد و ما می‌دانستیم که راهی جز این وجود ندارد.»
او با اشاره به این که برای کمک به تامین امنیت گروه‌های نمایشی، آن هم در شرایطی که بخشی از مولفه‌های آن مربوط به وضعیت کلی کشور است، به هماهنگی با نهادهای امنیتی پرداختند، ادامه داد: «در این شرایط ضمن این که دوستان ما در نهادهای امنیتی تدابیر لازم را برای تامین امنیت اندیشیدند، مردم هم در کمال همکاری به رعایت این تدابیر اهتمام ورزیدند. مردم ما به کلیه بازرسی‌ها، از منظر تامین امنیت و سلامت مخاطبان نگریستند و پذیرای آن بودند و نهایت همکاری را انجام دادند. درنتیجه امیدوارم اجراها در کمال تامین سلامت و آرامش گروه‌های اجرایی و مخاطبان، بیشتر و بیشتر شود و ما بیش از این شاهد اجرای آثار نمایشی به‌خصوص اجراهای عمومی و خیابانی باشیم.»
رضایی همچنین تصریح کرد: «نکته‌ای که نباید فراموش کرد این است که از منظر تامین سلامت و امنیت، گروه‌های اجرایی نیز باید پذیرای شرایط باشند. درواقع ما از اجرای آثار استقبال و برای بازگشت به شرایط پیشین تلاش می‌کنیم اما از آن سو، گروه‌های اجرایی و هنرمندان نیز باید مایل به انجام این کار باشند. ما در همین راستا شاهد اجرای نمایش «آداب شکار روباه» از بجنورد در مجموعه تئاتر شهر هستیم که اجرای اول خود را به پاس ایستادگی و همدلی مردم رایگان روی صحنه خواهد برد. در پهنه رودکی نیز برنامه‌های متنوعی اجرا خواهد شد که جمعه، ششم تیرماه نخستین شب آن بود. ما تلاش می‌کنیم اگر گروه‌های اجرایی از آمادگی لازم برخوردار باشند این اجراها؛ اعم از اجراهای تعزیه و همچنین مداحی‌ها و نوحه‌خوانی‌ها را در نقاط دیگر جغرافیایی تکرار کنیم. این اتفاق نیازمند آن است که هنرمند و گروه‌های اجرایی بیشتری با ملاحظات به‌حقشان در کنار ما قرار بگیرند.»
رضایی همچنین در پایان در خصوص وضعیت حوزه هنرهای تجسمی اضافه کرد آیدین مهدی‌زاده، مدیرکل هنرهای تجسمی و رضا دبیری‌نژاد، رئیس موزه هنرهای معاصر طی روزهای گذشته به چندین گالری سر زده‌اند. او افزود، خود نیز به همراه سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ وارشاد اسلامی در فرصت مقتضی این کار را انجام خواهند داد و به گفت‌وگو و همفکری با گالری‌داران خواهند پرداخت تا دریابند در این شرایط چه کاری بهتر است و برای از سر گیری فعالیت این مجموعه‌ها چه می‌توان کرد.
۵۹۲۴۲
