خبرگزاری مهر، گروه استانها - امیرماهان محمدی یکتا: در شرایط حساس جنگی، نقش رسانه‌ها و نحوه اطلاع رسانی صحیح و سریع، می‌تواند تأثیرات قابل توجهی در حفظ امنیت ملی و کاهش آسیب‌های ناشی از اخبار نادرست و سوءتفاهمات داشته باشد.
در فضای مجازی و رسانه‌های امروز، انتشار سریع و دقیق و خردورزانه اطلاعات می‌تواند هم به تقویت روحیه جامعه کمک کند و هم دشمن را در برنامه‌ریزی‌های خرابکارانه دچار سردرگمی کند؛ اما اگر این اطلاع‌رسانی بدون کنترل و آموزش‌های لازم انجام گیرد، ممکن است منجر به سو استفاده دشمن و تضعیف امنیت ملی شود.
در بحران‌های ملی، آموزش خبرنگاران و اصحاب رسانه برای اعلام اخبار در زمان جنگ، از اهمیت بالایی برخوردار است. آنها باید درک دقیقی از حساسیت موضوعات، قوانین مربوط به اطلاع رسانی و حفظ امنیت ملی داشته باشند.
همکاری و هماهنگی میان رسانه‌های مختلف، کنترل مطالب منتشر شده و جلوگیری از گسترش شایعات، ضرورت اجتناب‌ناپذیر است، برخورد هوشمندانه و هماهنگ با رسانه‌ها، کمک می‌کند تا اخبار صحیح و به‌موقع به مردم برسد و دشمن نتواند از سوءتفاهم‌ها و اطلاعات اشتباه بهره‌برداری کند.
این موارد در حالی مطرح می‌شود، که هنوز شاهد برگزاری حتی یک جلسه مجازی و یا حضوری شورای اطلاع رسانی استان تهران در زمان جنگ نیستیم و همین امر به بلاتکلیفی در تشخیص سیاست‌های کلان منجر شده است.
برخی فرمانداران تنها به صورت سطحی به موضوع حساس اطلاع رسانی نگاه می‌کنند
در استان تهران، فرمانداران نقش اصلی در تسهیل و هماهنگی بین دستگاه‌های مختلف، بسیج رسانه‌ها و آموزش اصحاب رسانه دارند، آنها باید با ایجاد کارگروه‌های ویژه، دوره‌های آموزشی جهت خبرنگاران و مسئولان رسانه‌های محلی برگزار کنند و هماهنگی لازم برای انتشار اخبار صحیح را برقرار سازند.
هر فرماندار باید به عنوان یک پل مستقیم با رسانه‌ها عمل کند و از انفعال در این حوزه جلوگیری کند.
متأسفانه، در برخی مناطق استان تهران، شاهد وجود نارسایی و انفعال در این زمینه هستیم، برخی فرمانداران تنها به صورت سطحی به موضوع حساس اطلاع رسانی نگاه می‌کنند و نسبت به اهمیت آموزش و هماهنگی‌های لازم بی‌توجه هستند.
این امر، ممکن است فرصت‌های طلایی در مدیریت خبری و جلوگیری از سوءاستفاده دشمن را از دست بدهد، در حالی که در بحران‌های امروز، حتی چند ساعت تأخیر در اطلاع رسانی می‌تواند تبعات سنگینی در پی داشته باشد.
از سوی دیگر، نسل جدید رسانه‌ای کشور، تجربه کافی در زمان جنگ و شرایط بحران ندارد. این گروه از خبرنگاران و فعالان رسانه‌ای، اولین جنگ واقعی خود را تجربه می‌کنند و در این مسیر، نیازمند هماهنگی‌ها و آموزش‌های ویژه هستند تا بتوانند هم نقش آگاهانه و مسئولانه ایفا کنند و هم از آسیب‌های احتمالی جلوگیری نمایند. این نسل باید مهارت‌های لازم برای مدیریت و کنترل اخبار، شناخت منابع معتبر و مقابله با شایعات را فرا بگیرند.
نظارت هوشمندانه رسانه‌ای از بروز شایعات جلوگیری می‌کند
یک کارشناس مسائل امنیتی در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: در زمان بحران، اطلاع‌رسانی سریع و صحیح، خط قرمز حفظ امنیت پایدار است.
وی گفت: مسئولان باید آموزش‌های لازم را به رسانه‌ها و خبرنگاران بدهند و در عین حال، دستگاه‌های امنیتی نیز باید با نظارت هوشمندانه، از گسترش شایعات و اخبار کذب جلوگیری کنند.
سردرگمی‌در استانداری و فرمانداری‌ها در زمان جنگ منجر به تعطیل و یا نیمه تعطیل شدن رسانه‌ها شده است
یک فعال رسانه‌ای نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: در دفاع مقدس ۱۲ روزه در برابر تعرض وحشیانه رژیم صهیونیستی به کشورمان متأسفانه نهادهای متولی از جمله وزارت ارشاد هیچ‌گونه دستورالعمل خاصی برای رسانه‌ها در شرایط بحرانی ارائه نکردند که این نقطه منفی در پدافند غیرعامل برای شرایط جنگی بود.
رضا دهقان بیان داشت: در شرایط عادی و صلح باید دستگاه‌های متولی با ایجاد دستورالعمل‌های مختلف در شرایط زرد، نارنجی و قرمز اقدام به تدوین این ساختار و ابلاغ آن در این شرایط می‌کردند.
وی گفت: در این جنگ تحمیلی، دشمن سانسور شدیدی در خصوص تلفات خود اعمال کرده است و با وجود ایثار و دقت رسانه‌های داخلی کشور بعد از گذشت چند روز همچنان در اطلاع رسانی ضعیف هستیم.
این خبرنگار کهنه کار گفت: در کنار اطلاع رسانی اقدامات نظامی نیروهای مسلح، رسانه‌های می‌توانستند با انتشار مطالب، فیلم، مصاحبه و… مردم را در آرامش روحی قرار دهند که هم اکنون رسانه‌ها بدون دستور العمل های مختلف خودجوش در حال فعالیت هستند.
وی بیان داشت: در خلال جنگ برخی رسانه‌های محلی به دلیل نبود ساختار منظم اطلاع رسانی در استانداری‌ها و فرمانداری‌ها رسانه‌های خود را تعطیل یا نیمه تعطیل کردند چرا که مدیران رسانه‌ها اعتقاد دارند اطلاع رسانی‌ها آنقدر کم، ضعیف و غیر حرفه‌ای است که نمی‌توان فعالیت کرد.
نارسایی در اطلاع رسانی موجب سو استفاده دشمن می‌شود
محسن ملکی، خبرنگار و کارشناس رسانه در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: نسل جدید خبرنگاران نیازمند آموزش‌های ویژه هستند، زیرا آنها اولین تجربه‌هایشان را در این حوزه کسب می‌کنند.
وی ارتباط مستقیم و پرتنش در این زمان را نیازمند مهارت‌های تخصصی دانست و گفت: این آگاهی‌ها و هماهنگی‌ها باید از طریق برنامه‌های آموزشی در اختیار رسانه‌های فعال قرار گیرد.
این فعال رسانه‌ای تاکید کرد: متأسفانه، در برخی فرمانداری‌های استان تهران، ضعف و انفعال دیده می‌شود. این نارسایی، موجب تضعیف فرآیند اطلاع رسانی و افزایش احتمال سوءاستفاده دشمن خواهد شد.
ملکی تاکید کرد: فرمانداران باید به نقش کلیدی خود در این زمینه توجه کافی داشته باشند و فعالیت‌های لازم را تسریع بخشند.
تشکیل شورای رسانه‌ای جنگ در شهرستان‌ها ضرورت دارد
در مجموع، رعایت اصول اطلاع‌رسانی در شرایط جنگی و بحران، نقش حیاتی در حفظ امنیت ملی و مدیریت صحیح افکار عمومی دارد. لذا، آموزش مستمر خبرنگاران، هماهنگی بین رسانه‌ها، تشکیل شورای رسانه‌ای جنگ در شهرستان‌ها و فعال‌سازی کامل فرمانداران به عنوان رؤسای شوراهای اطلاع رسانی شهرستان‌ها در این حوزه، باید از اولویت‌های اصلی دستگاه‌های مرتبط باشد.
باید توجه داشت که راه نجات ملی در همگرایی و همدلی واقعی میان رسانه‌ها و مسئولین است، و این امر تنها با اقدام جدی و عملی عملیاتی می‌شود.
در پایان، انتظار می‌رود فرمانداران و رسانه‌های استان تهران به عنوان خط مقدم مدیریت بحران و اطلاع رسانی، نقش فعال‌تری در آموزش و هماهنگی در حوزه اطلاع رسانی ایفا کنند و از انفعال و کوتاهی در این مسیر پرهیز نمایند.
تنها در این صورت است که می‌توان در کنار هم، از امنیت کشور حفاظت کرد و دشمن را در نقشه‌هایش ناکام گذاشت.
