به گزارش بهداشت نیوز، نان کامل نوعی نان تهیه‌شده از آرد سبوس‌دار و گندم باکیفیت است که برخلاف نان سفید، بخش‌های مغذی گندم مانند سبوس و جوانه در آن حفظ می‌شود. این نان سرشار از فیبر، ویتامین‌ها و چربی‌های مفید بوده و به‌گفته متخصصان، به تنظیم عملکرد دستگاه گوارش، کاهش قند خون، و پیشگیری از بیماری‌هایی مانند دیابت و سرطان‌های گوارشی کمک می‌کند.
طاهره عربی -مدیر نظارت بر مواد غذایی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی- به ایسنا گفت: مصرف نان کامل ظرف چند روز، اثرات محسوسی بر عملکرد روده و تنظیم دستگاه گوارش دارد و این اثر به سایر ارگان‌ها مانند کلیه، قلب و فشار خون نیز گسترش می‌یابد.
چرا نان سفید مشکل‌زاست؟
به گفته این کارشناس، نان سفید به دلیل داشتن «اندیس گلیسمی» بالا، قند خون را به‌سرعت بالا می‌برد و پس از مدت کوتاهی باعث گرسنگی مجدد می‌شود. در حالی‌که نان کامل، به‌دلیل وجود فیبر، قند را آهسته‌تر جذب کرده و برای کنترل اشتها و سلامت متابولیک بدن مناسب‌تر است.
از سوی دیگر، در فرآیند تولید آرد سفید، جوانه گندم و سبوس حذف می‌شود؛ موادی که بخش مهمی از ارزش غذایی گندم را تشکیل می‌دهند. عربی هشدار داد: در برخی نانوایی‌ها از جوش شیرین به‌جای تخمیر طبیعی استفاده می‌شود که عاملی ضدتغذیه‌ای محسوب و موجب سوءهاضمه می‌شود.
نان کامل، از کارخانه تا نانوایی
محمد رحمتی -کارشناس نظارت بر مواد غذایی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی- با اشاره به اقدامات اجرایی در حوزه نان کامل در این استان گفت: تولید آرد کامل نیاز به گندم باکیفیت دارد. در حال حاضر، یک کارخانه در شهرک صنعتی بجنورد مجوز تولید این نوع آرد را دریافت کرده و نیاز استان را تأمین می‌کند.
وی افزود: ۳۰ نانوایی برای پخت نان کامل به ما معرفی شده‌اند که ۱۵ واحد در بجنورد واجد شرایط بودند. در حال حاضر، سه نانوایی در بجنورد نان کامل تولید می‌کنند؛ یکی با تعرفه نیمه‌یارانه‌ای در خیابان امام رضا، و دو نانوایی آزادپز در چهارراه بهارستان و فردوسی جنوبی.
پخت نان کامل فرآیندی دقیق و زمان‌بر است که حدود دو ساعت تخمیر خمیر نیاز دارد. برای همین، نانوایانی که شرایط لازم داشتند، آموزش‌های تئوری و عملی برای پخت این نوع نان دیده‌اند.
چالش‌ها و راهکارها
با وجود مزایای علمی و بهداشتی نان کامل، هنوز برخی موانع برای گسترش آن در سطح استان وجود دارد. رحمتی گفت: اگرچه آرد مخصوص این نان قیمت‌گذاری شده، اما قیمت نهایی خود نان هنوز در سامانه‌های رسمی تعریف نشده است، و همین موضوع باعث شده نانوایان دولتی فعلاً وارد عمل نشوند.
همچنین پخت هم‌زمان نان معمولی و کامل در یک نانوایی ممکن نیست و این مسئله برای نانوایانی که از استقبال مردم اطمینان ندارند، چالش‌برانگیز است؛ چرا که ممکن است بر سهمیه آرد آن‌ها تأثیر بگذارد.
گام بعدی؛ فرهنگ‌سازی
کارشناسان بهداشت معتقدند تنها راه موفقیت طرح نان کامل، فرهنگ‌سازی عمومی و همراهی همه دستگاه‌هاست. عربی در پایان گفت: نان کامل باید به فرهنگ مردم تبدیل شود. اگر مردم فقط سه روز این نان را مصرف کنند، تفاوت آن را در بدن خود احساس خواهند کرد. این نان نه‌فقط تغذیه، بلکه نسخه‌ای برای ارتقای سلامت جامعه است.
