گروه سیاست - در نخستین ساعات بامداد، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، با انتشار توییتی هشدارآمیز نوشت: «ایران باید توافقی را که من به آن‌ها گفتم، امضا می‌کرد. چه شرم‌آور و چه اتلافی از جان انسان‌ها. ایران نمی‌تواند به هیچ‌وجه سلاح هسته‌ای داشته باشد—بارها این را گفته‌ام! همه باید فوراً تهران را تخلیه کنند!»
این اظهارنظر با واکنش‌های فوری و گسترده‌ای در سطح جهانی روبرو شد. برخی آن را سیگنالی از حمله قریب‌الوقوع نظامی تعبیر کردند و برخی دیگر، مانند سردبیر Tehran Times، در پاسخی طعنه‌آمیز نوشت: «ما حتی تهران‌تایمز را ترک نمی‌کنیم، چه برسد به تهران.»
این توییت در فضایی منتشر شد که تنش‌ها میان ایران و اسرائیل به‌طرز بی‌سابقه‌ای افزایش یافته و تل‌آویو بارها از ایالات متحده خواسته در پاسخ به اقدامات ایران، وارد فاز نظامی شود. طبق گزارش منابع نزدیک به دولت اسرائیل، بنیامین نتانیاهو طی جلساتی خصوصی از تیم ترامپ خواسته وارد جنگ تمام‌عیار با ایران شود.
با این حال، چند ساعت پس از انتشار توییت، ترامپ چرخشی آشکار در مواضع خود داشت. او در گفت‌وگویی کوتاه با فاکس‌نیوز اعلام کرد: «اگر بحران کنونی از راه گفت‌وگو قابل حل باشد، من حتی حاضرم به تهران سفر کنم. برای صلح آماده‌ام، مهم نیست چقدر دشوار باشد.»
این اظهارات هم‌راستا با بیانیه رسمی کاخ سفید منتشر شد که در آن تأکید شده بود: «رئیس‌جمهور قصد ارسال پیام نظامی نداشته است. توییت او تلاشی برای اعمال فشار سیاسی با هدف بازگشت ایران به میز مذاکره بود.»
در همین زمینه، سخنگوی پنتاگون نیز هرگونه برنامه‌ریزی برای عملیات نظامی علیه ایران را رد کرد و گفت: «هیچ عملیات نظامی در دستور کار نیست. تمرکز ما بر کاهش تنش و محافظت از نیروهای آمریکایی در منطقه است.»
از سوی دیگر، نشانه‌هایی از تلاش آمریکا برای بازگشت به مسیر دیپلماسی نیز در حال آشکار شدن است. پایگاه خبری اکسیوس گزارش داد که کانال‌هایی از تماس میان تیم امنیت ملی آمریکا و نمایندگان ایران در حال فعال شدن است و احتمال دیدار میان «عباس عراقچی» و «ریچارد ویتکاف» نماینده ویژه آمریکا، طی روزهای آینده در کشوری ثالث، وجود دارد.
در همین حال، نیویورک تایمز در تحلیلی از گزینه‌های مختلفی پرده برداشت که ترامپ برای مدیریت بحران پیش‌رو بررسی کرده است: از جمله آغاز مذاکره مستقیم، اقدام نظامی محدود با هدف بازدارندگی و حتی ترتیب دادن دیداری محرمانه با طرف ایرانی. این روزنامه فاش کرد که ترامپ به معاونش مأموریت داده «مقدمات چنین دیداری را فراهم کند.»
این تمایل به بازگشت به گفت‌وگو از سوی رهبران اروپایی نیز تأیید شده است. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، در گفت‌وگویی غیررسمی با خبرنگاران گفته است: «بر اساس مکالمه‌ای که با ترامپ داشتم، گفت‌وگوها برای دستیابی به آتش‌بس میان ایران و اسرائیل در جریان است. ترامپ به من اطمینان داد که همچنان به دیپلماسی باور دارد.»
با این حال، تحلیلگران معتقدند رفتار ترامپ در قبال ایران را باید در چارچوب الگوی همیشگی‌اش از ترکیب تهدید و نرمش تحلیل کرد. او در سال ۲۰۲۰ نیز تهدید کرده بود ۵۲ نقطه از ایران را هدف قرار خواهد داد، اما در عمل هیچ اقدامی انجام نداد.
اکنون، در شرایطی که منطقه در آستانه یک بحران امنیتی تازه قرار گرفته، ترامپ بار دیگر در نقش سیاستمداری ظاهر شده که همزمان سیگنال جنگ و صلح را با هم مخابره می‌کند. اینکه آیا رویکرد چندلایه او به باز شدن مسیر دیپلماسی منجر خواهد شد یا خیر، به تحولات روزهای آینده و سطح پاسخ ایران بستگی دارد.
