از امروز صبح که بیدار شدید تا الان که ديجياتو را بالا و پايين میکنيد، احتمالا برای رسیدن به محل کار از خودروی شخصی یا وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کردهاید، در هر جایی نشسته باشید، چراغ‌ها و سیستم گرمایشی هم روشن هستند و چندین وسیله برقی مختلف را هم روشن کردهاید. این روال زندگی روزمرهمان است بدون اینکه اصلا فکر کنیم این همه انرژی در هر دقیقه از هر روز چطور و از کجا تامین میشود و انگار برای تا ابد روی این انرژی حساب بازکردهایم. ولی بالاخره از یک جایی باید ترمز زندگی پرشتاب و صنعتی را بگیریم و در مسیر و رفتارمان بازنگری کنیم.
فروردین 1386/ مارس 2007 حدود 2.2میلیون نفر در سیدنی استرالیا برای جلب توجه جهانیان به مسائل تغییر اقلیم و گرمایش جهانی، چراغهای غیرضروری خانه‌ها و ساختمان‌های خود را به مدت یک ساعت از 20:30 تا 21:30 خاموش کردند و به اولین رویدادی با نام «ساعت زمین» پیوستند. حالا با گذشت بیشتر از یک دهه، رویداد ساعت زمین با شرکت بیشاز 2 میلیارد نفر از بیش از 180 کشور همچنان ادامه دارد و به یکی از بزرگترین جنبشهای مردمی جهان برای حفظ محیط زیست تبدیل شده است. این رویداد هرساله در آخرین شنبه ماه مارس برگزار میشود و از حرکتی نمادین برای خاموشی یک ساعته چراغ‌ها فراتر رفته و به مطالبهگری و وحدت جمعی برای حفظ محیط زیست تبدیل شده است، به علاوه اثرات مثبتی مانند تغییر در قانونگذاریها و اصلاح سیاستگذاریها داشته است.
از هوایی که تنفس می‌کنیم، آبی که مینوشیم، غذایی که میخوریم، نیازهای دارویی و ... را طبیعت به ما بخشیده است. بنابر برآوردها، طبیعت در هر سال معادل 125 هزار میلیارد دلار به ما سود میرساند؛ یعنی مبلغی بیشتر از حدود دو سوم تولید ناخالص داخلی کشورهای جهان (Global GDP). طبیعت در زندگی روزمره همه ما اهمیتی حیاتی دارد، ازسویی زیربنای رشد، توسعه اقتصادی و بقای ماست و از طرفی سلامتی جسمی و روانی‌مان نیز به طبیعت وابسته است. با این حال روند جهانی از دست رفتن طبیعت در 50 سال گذشته، در تاریخ بشریت بیسابقه بوده و با وجود تهدیدهایی مثل تغییرات اقلیم و از دست رفتن تنوع زیستی اگر زودتر وارد عمل نشویم همه این منافع در خطر خواهد بود. حفظ طبیعت یکی از سریعترین، قدرتمندترین و ارزانترین راه حلها برای مقابله با بحرانهای اقلیمی است.
هدف چنین رویدادهایی افزایش آگاهی درباره محیط زیستمان است، شناخت رابطهی کارهایی که می‌کنیم و منشا چیزهایی که استفاده می‌کنیم، اولین قدم برای درک اهمیت طبیعت و شروع حرکتی در راستای حفظ آن است. لازم نیست برای شروع سوپراستار باشید، تغییرات کوچک را از خانه و الگوی زندگی خودتان کلید بزنید.
مثلا تصمیم بگیرید از امسال کیسههای پارچهای را جایگزین نایلونها کنید، هنگام شستشوی دهان شیرآب را ببندید و ... و همینطور اعضای خانواده و دوستان‌تان را نیز به این رفتارها تشویق کنید. گرچه میلیونها نفر هر سال در این رویداد شرکت میکنند و موفقیت بزرگی محسوب میشود، اما هنوز خیلیها از آن اطلاعی ندارند. هرچه افراد بیشتری از آن مطلع شوند، درقبال محیط زیست آگاهانهتر عمل میکنند، تغییرات قابل توجهی را در زندگیشان به وجود میآورند و به نجات سریعتر کره زمین کمک کردهاید. با پیوستن هرچه بيشتر افراد به رویداد ساعت زمین امسال، مسائل مربوط به محیط‌زیست در کانون توجه نشستهای بین‌المللی قرار خواهد گرفت و به رهبران دنیا و دیگر تصمیم‌گیرندگان کلان، اهمیت حفظ طبیعت و اقدامات فوری که باید برای کاهش سرعت نابودی طبیعت اتخاذ شود، نشان داده خواهد شد.
اقدام اصلی و مهم برای شرکت در رويداد ساعت زمين، خاموشی یک ساعت چراغ‌ها از ساعت 20:30 تا 21:30 به وقت محلی در آخرین شنبه ماه مارس است که برای ما در ایران شنبه 7 فروردین 1400 خواهد بود.
عالمگيری کرونا بسياری از برنامههای محيط زيستی را لغو کرده است، اما همانقدر که به فکر مبارزه با کوويد-19 هستيم، همان اندازه هم بايد حواسمان به نبرد زمين با بحران تغييرات اقليم باشد. مدلهای اقتصادی و اجتماعی فعلی تخریب گسترده محیط زیست و در نتیجه افزایش آسیب پذیری ما در برابر بیماریهای همهگیر، افزايش سرعت تغييرات اقليم و تهدید معیشت انسانها را به همراه داشته است. ساعت زمين تلاش ميکند تا جهانيان مسئولیت ساختن آیندهای پایدار را برعهده گیرند و در همين راستا الگوها و رفتارهای خود را برای زندگی در هارمونی با طبيعت، تغيير دهند.
شاید یک ساعت خاموش‌کردن چراغ‌ها به حفظ سیارهمان زمین کمکی نکند و تاثير چندانی در کاهش انتشار کربن نداشته باشد، اما همین اقدام نمادین و مجموعه کارهای کوچکی که هر یک از ما برای آگاهی بخشی می‌کنیم نتایج بزرگی به همراه خواهد داشت.
به نظر میرسد ساعت زمین امسال به‌دلیل شیوع کرونا ویروس همچون سالهای گذشته رونق خود را نداشته باشد و در نتیجه شاهد برگزاری برنامههای دسته جمعی کمتری در سراسر دنیا باشیم. گرچه امسال هم نمیتوانیم در کنار هم ساعت زمين را جشن بگيريم، ولی تجربه کنار هم بودن مجازی را نباید از دست دهیم و راههای خلاقانه زیادی برای برگزاری این رویداد و صحبت کردن در مورد طبیعت وجود دارد.
